Şanlıurfa'da Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Edilen Akut Zehirlenme Olgularının Analizi

Year 2025, Volume: 22 Issue: 4

Yavuz Saygılı , Barış Canbek , Ümit Durmuşoğlu

Abstract

Amaç: Bu çalışma, Balıklıgöl Devlet Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesi’nde Ocak 2023-Mart 2025 arasında akut zehirlenme tanısıyla tedavi edilen erişkin hastaların demografik özelliklerini, zehirlenme nedenlerini ve klinik sonuçlarını geriye dönük olarak incelemeyi amaçlamaktadır.
Materyal ve metod: Retrospektif olarak 119 hastanın verileri incelendi. Yaş, cinsiyet, zehirlenme nedeni, yatış süresi, morbidite ve mortalite oranları değerlendirildi. Hastalar dört yaş grubuna (18-25, 26-35, 36-55, >55) ayrıldı. İstatistiksel analizde SPSS 25.0 ile ki-kare, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri kullanıldı (p<0,05 anlamlı).
Bulgular: Hastaların %66,4’ü kadın, yaş ortalaması 29,3 (18-62) idi. Zehirlenmelerin %81,5’i ilaç alımıyla (antidepresanlar %28,0, kombine ilaçlar %32,8) gerçekleşti. Yılan (%2,5), akrep sokmaları (%1,7) ve tarım ilacı (%0,8) az görülse de yüksek morbiditeyle ilişkiliydi (p<0,05). Ortalama yatış süresi 3,13 (1-49) gün, morbidite oranı %41,2, mortalite oranı %0,8 bulundu. Morbidite gelişenlerde yatış süresi anlamlı şekilde uzundu (p=0,001).
Sonuç: Şanlıurfa’da akut zehirlenmeler genç kadınlarda ve intihar amaçlı ilaç alımıyla sık görülür. Yılan/akrep sokmaları ve tarım ilacı zehirlenmeleri düşük başvuru oranına rağmen ciddi morbiditeyle ilişkilidir. Düşük mortalite, erken müdahale ve uygun tedaviye bağlıdır. Bulgular, bölgesel sağlık politikalarına katkı sağlayabilir.

Keywords

Akut zehirlenme , Yoğun bakım , Demografik özellikler , Morbidite , Mortalite

Analysis of Acute Poisoning Cases Treated in the Intensive Care Unit in Şanlıurfa

Abstract

Background: This study aims to retrospectively evaluate the demographic characteristics, causes of poisoning, and clinical outcomes of adult patients treated for acute poisoning in the Intensive Care Unit of Balıklıgöl State Hospital between January 2023 and March 2025.
Materials and Methods: In this retrospective study, data from 119 patients were analyzed. Age, gender, poisoning causes, length of hospital stay, morbidity, and mortality rates were assessed. Patients were divided into four age groups (18-25, 26-35, 36-55, >55). Statistical analyses were performed using SPSS 25.0 withchi-square, Mann-Whitney U, and Kruskal-Wallis tests (p<0,05considered significant).
Results: Of the patients, 66.4% were female, with a mean ageof 29.3 (18-62) years. The most common cause of poisoning wasmedication intake (81.5%), with antidepressants (28.0%) andcombined drugs (32.8%) being prominent. Snake bites (2.5%),scorpion stings (1.7%), and agricultural pesticides (0.8%) wererare but associated with high morbidity (p<0,05). The meanhospital stay was 3.13 (1-49) days, with a morbidity rate of 41.2%and a mortality rate of 0.8%. Hospital stay was significantly longerin patients with morbidity (p=0.001).
Conclusions: Acute poisonings in Şanlıurfa are common amongyoung women and are primarily due to intentional medicationintake. Snake/scorpion stings and pesticide poisonings, thoughrare, are associated with significant morbidity. The low mortalityrate is attributed to early intervention and appropriate treatment.These findings may contribute to regional preventive healthpolicies.

Keywords

Acute poisoning , Intensive care , Demographiccharacteristics , Morbidity , Mortality

Ethical Statement

Bu çalışma, Harran Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından onaylanmıştır (karar no: HRÜ/25.09.44, tarih: 12.05.2025).

References

• 1. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM) raporları 2014-2020 yılları. Koç İ, hazırlayan. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2021. Erişim adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/component/weblinks/?task=weblink.go&catid=178:raporlar&id=353:ulusal-zehir-dan%C4%B1%C5%9Fma-merkezi-uzem-raporlar%C4%B1-2014-2020-y%C4%B1llar%C4%B1&Itemid=432
• 2. Özayar E, Değerli S, Güleç H, Şahin Ş, Dereli N. Retrospective analysis of poisoning cases admitted to intensive care unit. Yogun Bakim Derg. 2011;3(1):59-62.
• 3. Salem W, Abdulrouf P, Thomas B, Elkassem W, Abushanab D, Rahman Khan H, et al. Epidemiology, clinical characteristics, and associated cost of acute poisoning: a retrospective study. J Pharm Policy Pract. 2024;17(1):2325513.
• 4. Güloğlu C, Kara I. Cases of acute poisoning in Southeast Anatolia of Turkey. Dicle Tip Derg. 2004;31(2):37-43. 5. Akköse Ş, Fedakar R, Bulut M, Çebicci H. Zehirlenme olgularının beş yıllık analizi. Turk J Emerg Med. 2003;1(1):5-7.
• 6. Çanakçı E, Kaya Y, Karataş A. Yoğun bakım ünitemize kabul edilen intoksikasyon olgularının retrospektif analizi. Kocatepe Tip Derg. 2017;18(3):100-105.
• 7. Gunnell D, Eddleston M. Suicide by intentional ingestion of pesticides: a continuing tragedy in developing countries. Int J Epidemiol. 2003;32(6):902-909.
• 8. Pekdemir M, Yıldız M, Durukan P, Kavalcı C. Acil servise başvuran erişkin zehirlenme olgularının prospektif olarak incelenmesi. Toksikoloji Dergisi. 2004;2(2):41-48.
• 9. Alharbi A, Muaddi M, Binhotan M, Alqassim A, Alsultan A, Arafat M, et al. Poisoning Epidemiology, Clinical Outcomes and Management Decisions for General Public Calls: A Cross-Sectional Analysis of a Nationwide Telehealth Toxicology Consultation Service Data in Saudi Arabia. J Epidemiol Glob Health. 2025;15(1):60.
• 10. Altay N, Atlas A. Yoğun bakım ünitesinde akut zehirlenme tanılı olguların geriye dönük analizi. Harran Univ Tip Fak Derg. 2013;10(1):1-5.
• 11. Kesebir S, Gülpak D, Noyan A. The nature of committing suicide. Anadolu Psikiyatri Derg. 2002;3(2):88-96. 12. Cengiz M, Baysal Z, Ganidagli S, Altindag A. Characteristics of poisoning cases in adult intensive care unit in Sanliurfa, Turkey. Saudi Med J. 2006;27(4):497-502.
• 13. Totoz T, Türk H, Sayın P, Çınar S, Yıldırım Ç, Oba S. Yoğun bakım ünitemizdeki intoksikasyon olgularının geriye dönük incelenmesi. Sisli Etfal Hastan Tip Bul. 2013;47(2):63-66.
• 14. Thanacoody H, Thomas S. Antidepressant poisoning. Clin Med (Lond). 2003;3(2):114-118.
• 15. Yalçın Ş, Aydoğan H, Büyükfırat E, Çiçek A, Karahan M. Şanlıurfa’da yoğun bakımda takip edilen akut zehirlenme olgularının değerlendirilmesi. Harran Univ Tip Fak Derg. 2010;7(3):77-80.
• 16. Kaya S, Kararmaz A, Karaman H, Turhanoğlu S. Yoğun bakımımızdaki zehirlenme olgularının geriye dönük analizi. Dicle Tip Derg. 2006;33(4):242-244.
• 17. Kapeleka J, Ngowi A, Mng'anya S, Willis S, Salmon J, Tyrell K, et al. Assessment of Unintentional Acute Pesticide Poisoning (UAPP) Amongst Cotton Farmers in Tanzania. Toxics. 2025;13(4):300.
• 18. Hanbeyoğlu O, Urfalıoğlu A, Hünerel T. Retrospective Analysis of Demographic and Clinical Characteristics of Snakebite Cases Followed in the Intensive Care Unit. KSU J Med. 2022;17(3):129-137.