Investigation of Serum Copper and Zinc Levels in Sheep with Foot Rot in Şanlıurfa Region
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 2, 130 - 136, 24.12.2025
Alper Başa
,
Kadri Kulualp
,
Pelin Fatoş Polat Dinçer
Abstract
This study aimed to determine the serum copper and zinc levels in healthy and footrot-affected sheep in the Şanlıurfa region and investigate the relationship between these parameters and the presence of the disease. Footrot is an infectious foot disease that develops in the interdigital region of the foot and affects the skin and corium ungulae. It is characterized by necrosis, inflammation, and contagious properties. The study material consisted of 10 Akkaraman and 10 Awassi sheep clinically diagnosed with footrot (footrot group), as well as an equal number of clinically healthy animals from the same breeds, which served as the control group. Serum copper and zinc levels were measured and recorded from blood samples collected from all sheep. When the data were analyzed independently of breed, serum copper and zinc levels were significantly lower in the footrot group compared to the control group (P<0.001). When analyzed independently of disease status, no significant difference was observed in serum copper and zinc levels between Awassi and Akkaraman sheep (P>0.05). When all variables were evaluated, serum copper and zinc levels in footrot-affected Awassi and Akkaraman sheep were significantly lower than in healthy individuals (P<0.001). These results indicate a significant relationship between footrot and deficiencies in serum zinc and copper levels. Regardless of disease status, trace element levels did not significantly differ between breeds. Overall, serum copper and zinc levels were markedly lower in footrot-affected Awassi and Akkaraman sheep in the Şanlıurfa region.
Ethical Statement
Before the study, official permission was obtained from the Şanlıurfa Provincial Directorate of Agriculture and Forestry (Letter No. E-59855012-280.01.01-936647, dated 23.03.2021), and the livestock owners signed informed consent forms. The study was conducted with the approval of the Harran University Local Ethics Committee for Animal Experiments (Decision No. 2021/004/03, dated 07.05.2021).
Supporting Institution
This research received no financial support from any funding agency, commercial or not-for-profit organization.
Project Number
2021/23027
Thanks
We want to express our sincere gratitude to the Şanlıurfa Provincial Directorate of Agriculture and Forestry and the Akçakale District Directorate of Agriculture and Forestry for their valuable support and contributions to the execution of this study.
References
-
Alkan F, 2023: Koyun ve Keçilerde Sık Görülen Ayak Hastalıkları. Türkiye Klinikleri Vet Sci, 9 (1), 86-90.
-
Alkan F, Yavru N, 2000: The role of copper and zinc in the etiology of foot rot of sheep in the Konya region of Turkey. Israel J Vet Med, 56(1), 48-52.
-
Altıntaş A, Fidancı UR, 1993: Evcil hayvanlarda ve insanlarda kanın biyokimyasal normal değerleri. Atatürk Univ Vet Fak Derg, 40(2), 173-186.
-
Avki S, Temizsoylu D, Yiğitaslan K, 2004: Burdur yöresi koyunlarında ayak hastalıklarının dağılımı ve çevresel faktörler yönünden değerlendirilmesi. Vet Cer Derg, 10 (1), 5-12.
-
Baran V, Yayla S, Kılıç E, Özaydın İ, Aksoy Ö, Ermutlu ÇŞ, 2015: The effects of pasture characteristics and seasonal differences on sheep foot diseases: a field study on the Kars and Iğdır regions. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 21 (3), 377-382.
-
Başa A, Canpolat İ, Yerlikaya Z, 2020: Prevalence of Observed Footrot in Sheep under Field Condition. Vet Sci, 4(2), 22-29.
-
Belge A, Bakır B, Bildik A, Yur F, 1996: Piyetende kan kalsiyum, fosfor ve çinko düzeyleri üzerine bir araştırma. YYÜ Vet Cer Derg, 2 (1), 11-15.
-
Bennett GN, Hıckford JGH, 2011: Ovine footrot: New approaches to an old disease. Vet Microbio, 148 (2), 1-7.
-
Berzeskı W, Depta A, Bronıckı N, 1990: Zinc oxide therapy in sheep foot rot. Acta Acad Agric Tech Olst,19, 23-28.
-
Çamaş H, Bildik A, Gülser F, 1997: Toprak, bitki ve koyunların kanında çinko miktarlarının araştırılması. In: Ulusal Çinko Kongresi, Eskişehir, Türkiye, pp.26-27.
-
Doğanay S, 1996: İzmir Bölgesi Koyunlarında Kan Serumu Bakır (Cu), Demir (Fe), Total Demir Bağlama Kapasitesi (TDBK) ve Çinko Düzeylerinin Araştırılması. Doktora tezi, SÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
-
Duffy R, Yin M, Redding LE, 2023: A review of the impact of dietary zinc on livestock health. J Trace Elem Min, 5 (1), 10-15.
-
Glynn, T, 1993: Bening footrot an epidemiological investigation into the occurence effects on production response to treatment and influence of environmental factors. Aust Vet J, 70(1), 7-12.
-
Green LE, George TRN, 2008: Assessment of current knowledge of footrot in sheep with particular reference to dichelobacter nodosus and implications for elimination or control strategies for sheep in Great Britain. The Vet J, 175, 173-180.
-
Kaler J, Laura EG, 2008: Naming and recognition of six foot lesions of sheep using written and pictorial information: a study of 809 English sheep farmers. Prev Vet Med, 83 (1), 52-64.
-
Kaler J, Wassink GJ, Green LE, 2009. The inter-and intra-observer reliability of a locomotion scoring scale for sheep. The Vet J, 180(2), 189-194.
-
Kaler Jasmeet, George TRN, Green, LE, 2011. Why are sheep lame? Temporal associations between severity of foot lesions and severity of lameness in 60 sheep. Ani Wel, 20 (3), 433-438.
-
Konig U, Nyman AJ, Verdier K, 2011: Prevalence of footrot in Swedish slaughter lambs. Acta Vet Scand, 53 (1), 27-29.
-
Rezazadeh ZF, Rezaei SA, Amirbabak S, Heidary AA, 2012: Correlation of zinc and copper values in the blood serum of Makuii sheep. Comp Clin Path, 21, 1263-1267.
-
Sağlıyan A, Güney C, Koparır M, 2003: Elâzığ bölgesinde koyunlarda görülen Piyeten’in etiyolojisinde çinko ve bakırın rolü. Fırat Üniversitesi Vet Cer Derg, 9 (2), 11–16.
-
Serpek B, 1983: Koyun kan serumlarında bakır ve serüloplazmin konsantrasyonları üzerine çalışmalar. SÜ Vet Fak Derg, 9(1), 47-64.
-
Stewart DJ, Claxton PD, 1993: Ovine foot rot: Clinical diagnosis and bacteriology. Australian Standard Diagnostic Techniques for Animal Diseases. CSIRO Publications, Victoria, Australia, pp. 1-27.
-
Sertkaya H, Şındak N, 2004: Şanlıurfa’nın Birecik İlçesi ve köylerinde koyun piyeteninin insidansı ve iki ayrı ilaç kombinasyonu ile sağaltımı. Vet Cer Derg,10 (1–2), 48–54.
-
Wani SA, Samanta I, 2006: Current understanding of the aetiology and laboratory diagnosis of footrot. The Vet J, 171, 421-428.
-
Whittier WD, Umberger S, 2009: Control, treatment, and elimination of foot rot from sheep. Virg Coop Ext Serv, 1(2), 410-28.
-
Yıldız F, Gençcelep M, 2021: Comparative Studies on the Treatment and Incidence of Footrot in Sheep in Muş and Its Region. Van Vet J, 32 (1), 33.
-
Yurdakul İ, 2018: Sivas bölgesi koyunlarında ayak hastalıkları prevalansının araştırılması. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg ,13(1), 77-83.
-
Zanolari P, Dürr S, Jores J, Steiner A, Kuhnert P, 2021: Ovine footrot: A review of current knowledge. Vet J, 271, 105647.
Şanlıurfa Bölgesindeki Klinik Piyetenli Koyunlarda Serum Bakır ve Çinko Düzeylerinin Araştırılması
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 2, 130 - 136, 24.12.2025
Alper Başa
,
Kadri Kulualp
,
Pelin Fatoş Polat Dinçer
Abstract
Çalışmanın amacı, Şanlıurfa bölgesindeki sağlıklı ve piyetenli koyunlarda serum bakır ve çinko düzeylerini belirlemek ve bu parametrelerin hastalıkla olan ilişkisini araştırmaktır. Piyeten, ayağın interdigital bölgesinde gelişen; deri ve corium ungulae’yi etkileyen, nekrotik, yangılı ve bulaşıcı özellikte bir enfeksiyöz ayak hastalığıdır. Çalışmanın materyalini; Şanlıurfa bölgesindeki işletmelere ait sürülerde muayene edilen ve klinik olarak piyeten teşhisi konulan 10 Akkaraman ve 10 İvesi ırkı koyun (piyeten grubu) ile bu ırklardan, sağlıklı oldukları belirlenen aynı sayıdaki koyunlar oluşturdu (kontrol grubu). Tüm koyunlardan toplanan kan örneklerinde serum bakır ve çinko düzeyleri ölçülerek kaydedildi. Elde edilen veriler, ırk değişkeninden bağımsız olarak değerlendirildiğinde piyeten grubundaki koyunların serum bakır ve çinko düzeylerinin, kontrol grubundakilere göre anlamlı şekilde düşük olduğu belirlendi (P<0,001). Veriler hastalık durumu değişkeninden bağımsız olarak değerlendirildiğinde ise İvesi ve Akkaraman koyun ırklarının serum bakır ve çinko düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı görüldü (P>0,05). Tüm değişkenler birlikte değerlendirildiğinde; İvesi ve Akkaraman ırkı piyetenli koyunların serum bakır ve çinko düzeylerinin sağlıklı olanlara göre anlamlı şekilde düşük olduğu belirlendi (P<0,001). Bu sonuçlara göre piyeten ile serum çinko ve bakır eksikliği arasında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu; hastalık durumundan bağımsız olarak, iz element düzeylerinin ırklar arasında anlamlı bir farklılık göstermediği ve çalışmanın yürütüldüğü Şanlıurfa bölgesindeki İvesi ve Akkaraman ırkı piyetenli koyunlarda serum bakır ve çinko düzeylerinin belirgin şekilde düşük olduğu belirlendi.
Ethical Statement
Çalışma öncesinde Şanlıurfa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden resmi izin (E-59855012-280.01.01-936647 sayılı, 23.03.2021 tarihli yazı) alınmış ve hayvan sahiplerine aydınlatılmış onam formu imzalatılmıştır. Çalışma, Harran Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu'nun onayı (Karar No: 2021/004/03, 07.05.2021 tarihli) ile yürütülmüştür.
Supporting Institution
Bu araştırma hiçbir fonlama kuruluşundan, ticari veya kâr amacı gütmeyen kuruluştan finansal destek almamıştır.
Project Number
2021/23027
Thanks
Bu çalışmanın gerçekleştirilmesinde değerli destek ve katkılarından dolayı Şanlıurfa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Akçakale İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne en içten teşekkürlerimizi sunarız.
References
-
Alkan F, 2023: Koyun ve Keçilerde Sık Görülen Ayak Hastalıkları. Türkiye Klinikleri Vet Sci, 9 (1), 86-90.
-
Alkan F, Yavru N, 2000: The role of copper and zinc in the etiology of foot rot of sheep in the Konya region of Turkey. Israel J Vet Med, 56(1), 48-52.
-
Altıntaş A, Fidancı UR, 1993: Evcil hayvanlarda ve insanlarda kanın biyokimyasal normal değerleri. Atatürk Univ Vet Fak Derg, 40(2), 173-186.
-
Avki S, Temizsoylu D, Yiğitaslan K, 2004: Burdur yöresi koyunlarında ayak hastalıklarının dağılımı ve çevresel faktörler yönünden değerlendirilmesi. Vet Cer Derg, 10 (1), 5-12.
-
Baran V, Yayla S, Kılıç E, Özaydın İ, Aksoy Ö, Ermutlu ÇŞ, 2015: The effects of pasture characteristics and seasonal differences on sheep foot diseases: a field study on the Kars and Iğdır regions. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 21 (3), 377-382.
-
Başa A, Canpolat İ, Yerlikaya Z, 2020: Prevalence of Observed Footrot in Sheep under Field Condition. Vet Sci, 4(2), 22-29.
-
Belge A, Bakır B, Bildik A, Yur F, 1996: Piyetende kan kalsiyum, fosfor ve çinko düzeyleri üzerine bir araştırma. YYÜ Vet Cer Derg, 2 (1), 11-15.
-
Bennett GN, Hıckford JGH, 2011: Ovine footrot: New approaches to an old disease. Vet Microbio, 148 (2), 1-7.
-
Berzeskı W, Depta A, Bronıckı N, 1990: Zinc oxide therapy in sheep foot rot. Acta Acad Agric Tech Olst,19, 23-28.
-
Çamaş H, Bildik A, Gülser F, 1997: Toprak, bitki ve koyunların kanında çinko miktarlarının araştırılması. In: Ulusal Çinko Kongresi, Eskişehir, Türkiye, pp.26-27.
-
Doğanay S, 1996: İzmir Bölgesi Koyunlarında Kan Serumu Bakır (Cu), Demir (Fe), Total Demir Bağlama Kapasitesi (TDBK) ve Çinko Düzeylerinin Araştırılması. Doktora tezi, SÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
-
Duffy R, Yin M, Redding LE, 2023: A review of the impact of dietary zinc on livestock health. J Trace Elem Min, 5 (1), 10-15.
-
Glynn, T, 1993: Bening footrot an epidemiological investigation into the occurence effects on production response to treatment and influence of environmental factors. Aust Vet J, 70(1), 7-12.
-
Green LE, George TRN, 2008: Assessment of current knowledge of footrot in sheep with particular reference to dichelobacter nodosus and implications for elimination or control strategies for sheep in Great Britain. The Vet J, 175, 173-180.
-
Kaler J, Laura EG, 2008: Naming and recognition of six foot lesions of sheep using written and pictorial information: a study of 809 English sheep farmers. Prev Vet Med, 83 (1), 52-64.
-
Kaler J, Wassink GJ, Green LE, 2009. The inter-and intra-observer reliability of a locomotion scoring scale for sheep. The Vet J, 180(2), 189-194.
-
Kaler Jasmeet, George TRN, Green, LE, 2011. Why are sheep lame? Temporal associations between severity of foot lesions and severity of lameness in 60 sheep. Ani Wel, 20 (3), 433-438.
-
Konig U, Nyman AJ, Verdier K, 2011: Prevalence of footrot in Swedish slaughter lambs. Acta Vet Scand, 53 (1), 27-29.
-
Rezazadeh ZF, Rezaei SA, Amirbabak S, Heidary AA, 2012: Correlation of zinc and copper values in the blood serum of Makuii sheep. Comp Clin Path, 21, 1263-1267.
-
Sağlıyan A, Güney C, Koparır M, 2003: Elâzığ bölgesinde koyunlarda görülen Piyeten’in etiyolojisinde çinko ve bakırın rolü. Fırat Üniversitesi Vet Cer Derg, 9 (2), 11–16.
-
Serpek B, 1983: Koyun kan serumlarında bakır ve serüloplazmin konsantrasyonları üzerine çalışmalar. SÜ Vet Fak Derg, 9(1), 47-64.
-
Stewart DJ, Claxton PD, 1993: Ovine foot rot: Clinical diagnosis and bacteriology. Australian Standard Diagnostic Techniques for Animal Diseases. CSIRO Publications, Victoria, Australia, pp. 1-27.
-
Sertkaya H, Şındak N, 2004: Şanlıurfa’nın Birecik İlçesi ve köylerinde koyun piyeteninin insidansı ve iki ayrı ilaç kombinasyonu ile sağaltımı. Vet Cer Derg,10 (1–2), 48–54.
-
Wani SA, Samanta I, 2006: Current understanding of the aetiology and laboratory diagnosis of footrot. The Vet J, 171, 421-428.
-
Whittier WD, Umberger S, 2009: Control, treatment, and elimination of foot rot from sheep. Virg Coop Ext Serv, 1(2), 410-28.
-
Yıldız F, Gençcelep M, 2021: Comparative Studies on the Treatment and Incidence of Footrot in Sheep in Muş and Its Region. Van Vet J, 32 (1), 33.
-
Yurdakul İ, 2018: Sivas bölgesi koyunlarında ayak hastalıkları prevalansının araştırılması. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg ,13(1), 77-83.
-
Zanolari P, Dürr S, Jores J, Steiner A, Kuhnert P, 2021: Ovine footrot: A review of current knowledge. Vet J, 271, 105647.