Covid-19 Pandemi Sürecinde Sağlık Çalışanlarının Bilgi, Uygulama ve Stres Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 70 - 77, 30.06.2021

Sibel Orhan , Muhammet Gümüş

Öz

Çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarının COVID-19 salgını sırasında bilgilerini, uygulamalarını ve stres düzeyini değerlendirmektir. Kesitsel bir çalışmadır. Ocak 2021- Şubat 2021 tarihleri arasında Türkiye'deki çeşitli hastanelerde uygulanmıştır. Çalışma, Türkiye’deki sağlık çalışanlarına bir ay süreyle uygulanmıştır.18 sorudan oluşan iyi yapılandırılmış bir anket hazırlanmıştır. Anket, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; demografik özelliklere yönelik sorular yer almaktadır. İkinci bölümde ise; sağlık çalışanlarının bilgi, uygulama ve stres seviyesini değerlendiren sorular bulunmaktadır. Stres seviyelerini değerlendirmek için algılanan stres puanı SPSS-25 programı kullanılarak hesaplanmıştır. Anket www.surveys.com adresine yüklenmiştir.Anket, google.com ve e-posta yoluyla dağıtılmıştır ve sosyal medyada paylaşımı gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel analiz için SPSS Versiyon-25 kullanılmıştır. Sağlık çalışanlarının çoğunluğu (%75) COVID-19 sunumu, ilerlemesi ve temel ihtiyati tedbirler hakkında yeterli bilgiye sahiptir. % 64.65, COVID-19 ile mücadele için temel önleyici protokolleri takip etmektedir. Algılanan stres ölçeği puanları, sağlık çalışanları arasında yüksek stres düzeyini gösteren 29,93 olarak bulunmuştur. Ayrıca, algılanan stres ölçeği puanı cinsiyet ve farklı yaş grupları ile korele edildiğinde anlamlı bir fark bulunmuştur (p = 0,04), (p<0,001).Sağlık çalışanlarının COVID-19 ile mücadele için yeterli bilgi ve uygulama düzeyine sahip olmalarına rağmen, stres düzeyi yüksek bulunmuştur. Bu nedenle, sağlık kurumlarındaki ekip liderlerinden veya yöneticilerden bu stresi ve kötü ruh sağlığını aşmak için uygun stratejiler geliştirmeleri beklenmektedir. Ek olarak, bireysel kapasitede bu zorlu dönemde zihinsel sağlığı ve psiko-sosyal iyiliği yönetmek, kişinin fiziksel sağlığını yönetmek kadar önemlidir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Sağlık Çalışanları, Bilgi, Uygulamalar, Stres Düzeyleri

Kaynakça

• Ahmed N, Shakoor M, Vohra F, Abduljabbar T, Mariam Q, Rehman MA. Knowledge, Awareness and Practice of Healthcare Professionals amid SARS-CoV-2, Corona Virus Disease Outbreak. Pak J Med Sci 2020; 36(COVID19-S4): S49–S56.
• Ahmed N, Maqsood A, Abduljabbar T, Vohra F. Tobacco Smoking a Potential Risk Factor in Transmission of COVID-19 Infection. Pak J Med Scien 2020; 36(COVID19-S4): S104-107.
• Ahmed MA, Jouhar R, Ahmed N, Adnan S, Aftab M, Zafar MS, et al. Fear and practice modifications among dentists to combat Novel Coronavirus Disease (COVID-19) outbreak. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(8): 2821-2824.
• Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The fear of COVID- 19 Scale: development and initial validation. Int J Ment Health Addict 2020; 1(1): 1-9.
• Adams JG, Walls RM. Supporting the health care workforce during the COVID-19 global epidemic. J Am Med Assoc 2020;323(15): 1439-1440.
• Chew NW, Lee GK, Tan BY, Jing M, Goh Y. A multinational, multicenter study on the psychological outcomes and associated physical symptoms amongst healthcare workers during COVID-19 outbreak. Brain Behav Immun 2020; 21(1): 23-27.
• Cai H, Tu B, Ma J, Chen L, Fu L, Jiang Y, Zhuang Q. Psychological Impact and Coping Strategies of Frontline Medical Staff in Hunan Between January and March 2020 During the Outbreak of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Hubei, China. Med Sci Monit 2020; 26(1): e924171-75.
• Du J, Dong L, Wang T, Yuan C, Fu R, Zhang L, et al. Psychological symptoms among frontline healthcare workers during COVID-19 outbreak in Wuhan. Gen Hosp Psychiatr 2020; S0163-8343(20): 45-49.
• Guo YR, Cao QD, Hong ZS, Tan YY, Chen SD, Jin HJ, et al. The origin, transmission and clinical therapies on coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak–an update on the status. Military Medical Res 2020; 7(1): 1-10.
• Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX, Liu L, et al. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China.New Engl J Med 2020; 382(18): 1708-1720.
• Huynh G, Nguyen TN, Tran VK, Vo KN, Vo VT, Pham LA. Knowledge and attitude toward COVID-19 among healthcare workers at District 2 Hospital, Ho Chi Minh City. Asian Pac J Trop Med 2020; 13(1): 260-265.
• Huang JZ, Han MF, Luo TD, Ren AK, Zhou XP. Mental health survey of 230 medical staff in a tertiary infectious disease hospital for COVID-19. Chinese J Ind Hygien Occup Diseas 2020; 38(3): 192-195.
• Hu, Z, Song C, Xu C, Jin G, Chen Y, Xu X, et al. Clinical characteristics of 24 asymptomatic infections with COVID-19 screened among close contacts in Nanjing, China. Sci China Life Sci 2020;63(1): 706–711.
• Lu W, Wang H, Lin Y, Li L. Psychological status of medical workforce during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional study. Psychiatr Res 2020; 288(1): 112936-112940.
• Lancet T. COVID-19: protecting health-care workers. Lancet (London, England) 2020; 395(10228): 922-925.
• Limcaoco RS, Mateos EM, Fernandez JM, Roncero C. Anxiety, worry and perceived stress in the world due to the COVID-19 pandemic, March 2020. Preliminary Results Med Rxiv 2020.
• Mohindra R, Suri V. Issues relevant to mental health promotion in frontline health care providers managing quarantined/isolated COVID-19 patients. Asian J Psy 2020; 51(3): 102084-102086.
• Rothan HA, Byrareddy SN. The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak. J Auto 2020; 109(1):102433-102436.
• Singhal T. A Review of Coronavirus Disease-2019 (COVID-19). Ind J Ped 2020;87(4): 281-286.
• Spoorthy MS, Pratapa SK, Mahant S. Mental health problems faced by healthcare workers due to the COVID-19 pandemic-A review. Asian J Psychiatr 2020; 51(1): 102119-102122.
• Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, Xu L, Ho CS, et al. Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(5): 1729-1732.
• World Health Organization (WHO). Modes of transmission of virus causing COVID 19:implications for IPC precaution recommendations: scientific brief, 27 March 2020. Available at:https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/mode-of-transmission-of-virus-causing-COVID-19-implications-for-ipc-precaution-recommenda-tions (accessed on: 23/03/2020).
• Van Doremalen N, Bushmaker T, Morris DH, Holbrook MG,Gamble A, Williamson BN, et al. Aerosol and surface stability of SARS-CoV-2 as compared with SARS-CoV-1. Engl J Med 2020;382(16):1557-1564.
• Zhou F, Yu T, Du R, Fan G, Liu Y, Liu Z, et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. Lancet 2020;395(10229):1054-1062.