Karambol Game Played in the Aegean Region

Yıl 2023, Sayı: 19, 83 - 96, 27.12.2023

Ergin Tatar

Öz

This game, known as Karambol, came to Anatolia with the Spanish Jews who were expelled from Spain and Portugal between 1491 and 1497 and dispersed to North Africa, Europe and the Ottoman Empire, some by sea and some by land, but was previously played only by Jews. Over time, it was adopted and started to be played by the local people in the geography they lived in. The Karambol Game, which used to be known to be played in Izmir and some of the surrounding districts, was forgotten over time, and although the Jews left Tire, it was adopted, played and preserved by the people of Tire and has survived to this day. This game, which has endured time and stayed until today, is in a critical position and facing extinction. Carrom Game must be protected and transferred to the future, especially considering the significant changes in game culture with the development of technology.

Anahtar Kelimeler

Karambol, İzmir, Tire, Game

Ege Bölgesinde Oynanan Karambol Oyunu

Öz

1491-1497 yılları arasında İspanya ve Portekiz’den çıkarılan ve bir kısmı deniz yoluyla, bir kısmı da kara yoluyla Kuzey Afrika, Avrupa ve Osmanlı İmparatorluğuna dağılan İspanyol Yahudileriyle birlikte Anadolu’ya gelen ve Karambol adıyla bilinen bu oyun, önceleri sadece Yahudiler tarafından oynanmakta iken zaman içerisinde yaşadıkları coğrafyadaki yerel halk tarafından da benimsenmiş ve oynanmaya başlamıştır. Eskiden İzmir ve çevre ilçelerin bazılarında oynandığı bilinen Karambol Oyunu zaman içerisinde unutulmuş, Yahudilerin Tire’yi terk etmesine karşın Tire halkı tarafından da benimsenmiş, oynanmış ve korunarak günümüze kadar ulaşmıştır. Zamana direnerek günümüze kadar ulaşan bu oyun oldukça kritik bir konumdadır ve yok olmakla karşı karşıyadır. Karambol Oyunu özellikle teknolojinin gelişmesiyle oyun kültüründe meydana gelen büyük değişiklikler de göz önüne alındığında mutlaka korunması ve geleceğe aktarılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karambol, İzmir, Tire, Oyun

Kaynakça

• A History and description of billiards Its salutary advantages with instructions how to play the game and all rules relating to billiards, pool, bagatelle, shuffle-board, bowling and ten pins (1909), Samuel May & Co., By Billiard Table Manufacturers, Toronto, 1985.
• Ertekin 2012 Karambol, Konak Belediyesi Kültür Yayınları, İzmir.
• Kaynak Kişiler: K1. Fikret DEĞER, 1955 Doğumlu, Esnaf, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K2. Adil ATAN, 1948 Doğumlu, Memur, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K3. Şerif AHMET, 1945 Doğumlu, İşçi, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K4. Heybetullah KAYA, 1970 Doğumlu, İşçi, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K5. Sebahattin YÜKSEK, 1955 Doğumlu, Mobilyacı, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K6. Hüseyin URFALIOĞLU, 1943 Doğumlu, Emekli, Tire’de yaşıyor.
• K7. Avram CEN, 1941 Doğumlu, Ticaretle uğraşıyor, Torbalı Ayrancılar’da yaşıyor.