DİJİTAL NARSİSİZM VE SOSYAL BİLİMCİLER İÇİN BİR ÖLÇEK ÖNERİSİ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 3, 365 - 393, 05.09.2022

Hakan Tan

Öz

Tarihsel açıdan kişi (İng. person) kavramının kökeni maske anlamına gelen Latince “persona” kavramından türetilmiştir. Eski Yunan ve Roma'da aktörler oynamakta oldukları rollerin karakteristik özelliklerini aktarmak için maskeler giymiş ve böylelikle maskeler takan aktör çeşitli roller üstlenebilmiştir. Persona aktörlerin kullandığı maskedir. Persona, kişinin yaşam dünyasında toplumsal rollerini sergilemek için taktığı maskedir. Literatür araştırmalarına göre “persona” kavramını psikoloji ve psikanaliz alanına sokan kişi Carl Gustav Jung’tur. Jung’a göre “Esasen persona gerçek bir şey değildir. Kişinin nasıl görünmesi konusunda bireyle toplum arasında varılan bir uzlaşmadır”. Kişi maskesini takarak sosyalleşme oyununun içindeki rolünü oynamaktadır. Kişinin kendi maskesini temsil eden kendi imgesine âşık olması, tarihsel ve mitolojik olarak narsisistiklik olarak açıklanmaktadır. Narsisistik ise kendi imgesine tutku ile âşık olmaktır. Narsisistik kişide ego (ben) ikiye bölünmüştür, hem duyumlayan, algılayan, değerlendiren ve yargılayan bilinç olarak “ego”, hem de duyumlanan, algılanan, değerlendirilen ve yargılanan nesne olarak “ego”. İkinci ego psikolog ve psikanalistlere göre kendilik kavramı olarak tanımlanmaktadır. Araştırma bağlamında kendilik ortamı, sosyal medya sahnesi, mekânı ve uzamıdır. Karen Horney’in de belirttiği gibi narsisizm sadece psikolog ve psikanalistlerin ilgi alanı değildir, aynı zamanda kültürel bir inceleme alanıdır. Bu araştırma dijital narsisizm kavramı ve olgusunu “Freudyen”, “Kendilik Psikolojisi” (Kohut) ve “Kültürel Psikolojisi” (Horney) üzerinden, bütüncül bir bakış açısıyla betimleyerek, iletişim ve sosyal bilimciler için kültürel bir ölçek geliştirmeyi amaçlamıştır. Betimsel araştırma sonucunda “Kültürel Sosyal Medya Narsisistik Ölçeği” geliştirilmiştir. Araştırma narsisizmin kültürel etkilerini araştırılması için bir ölçek önermesi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Narsisizm, Narsisistik, Kendilik, Sosyal Medya, Ölçek

Teşekkür

Meltem Hocam merhaba, Dijital Narsisizm Ve Sosyal Bilimciler İçin Bir Ölçek Önerisi adlı makaleyi sisteme yükledim. İlginize ve emeğinize şimdiden teşekkür ederim. Saygılarımla Hakan TAN

Kaynakça

• Adler, A. (2011). Psikolojik Aktivite: Üstünlük Duygusu ve Toplumsal İlgi, çev: Çorakçı, B. İstanbul: Say Yayınları.
• Chasseguet-Simirgel, J. (2018). Ben İdeali: “İdeal Hastalığı” Üzerine Bir Psikanaliz Denemesi, çev: Tura, N. İstanbul: Metis Yayınları.
• Cohen, L, J. (2017). A’dan Z’ye Psikoloji, çev: Doğan, M. İstanbul: Say Yayınları.
• Davis, S. F. ve Palladino, J. J. (1997). Psychology 2, Prentice-Hall, Inc. Simon & Schuster/A Viacom Company, Printed in the United States of America.
• Erhat, A. (2007). Mitoloji Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ersevim, İ. (2013). Freud ve Psikanilizin Temel İlkeleri, İstanbul: Özgür Yayınları.
• Ertürk, Y. D. (2017). Davranışlarımız ve Biz: Sosyal Psikoloji Bakışıyla Kalabalık İçinde Ben Olmak, İstanbul: Pozitif Yayınları.
• Freud, A. (2017). Ben ve Savunma Mekanizmaları, çev: Erim, Y. İstanbul: Metis Yayınları.
• Freud, S. (2000). Metapsikoloji, çev: Yardımlı, A. İstanbul: İdea Yayınevi.
• Freud, S. (2012). Kitle Psikolojisi, çev: Şipal, K. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Freud, S. (2014). Haz İlkesinin Ötesinde, çev:Ökten, M. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Freud, S. (2014a). Bir Yanılsamanın Geleceği, çev:Ökten, M. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Freud, S. (2015). Narsizm Üzerine ve Schreber Vakası, çev: Büyükkal, B ve Tura, S, M. İstanbul: Metis Yayınları.
• Freud, S. (2018). Psikanalize Giriş Dersleri, çev: Budan, S. İstanbul: Öteki Yayınevi.
• Freud, S. (2019). Narsisizm Üzerine, çev: Öztürk, D. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Freud, S. (2019a). İçgüdüler ve Baskılama, çev: Öztürk, D. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Freud, S. (2019b). Uygarlığın Huzursuzluğu, çev: Öztürk, D. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Geçtan, E. (2013). Varoluş ve Psikiyatri, İstanbul: Metis Yayınları.
• Geçtan, E. (2014). Zamane, İstanbul: Metis Yayınları.
• Gerrig, R. ve Zimbardo, P. (2018). Psikoloji ve Yaşam: Psikolojiye Giriş, çev: Sart, G. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Goffman, E. (2014). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, çev: Cezar, B. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Güneri, E. (2017). Psikolojide Kullanılan Ölçekler, İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları.
• Hall, C, S. (2016). Freudyen Psikolojiye Giriş, çev: Devrim, E. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Hall, C, S. ve Nordby, V, J. (2016). Jung Psikolojisinin Ana Çizgileri, çev: Gürol, E. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Hartmann, H. (2016). Ben Psikolojisi ve Uyum Sorunu, çev: Büyükkal, B. İstanbul: Metis Yayınları.
• Horney, K. (2017). Nevrozlar ve İnsan Gelişimi, çev: Erbatur, E. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Horney, K. (2017a). Psikanalizde Yeni Yollar, çev: Budak, S. İstanbul: Totem Yayınları.
• Horney, K. (2018). Çağımızın Nevrotik Kişiliği, çev: Kıcır, B. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Jacobson, E. (2015). Kendilik ve Nesne Dünyası, çev: Yazgan, S. İstanbul: Metis Yayınları.
• Jung, C, G. (2015). Analitik Psikoloji Üzerine İki Deneme, çev: Yılmaz, İ, H. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C, G. (2015a). Feminen Dişillliğin Farklı Yüzleri, çev: Soylu, T, V. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C, G. (2015b). Dört Arketip, çev: Yılmazer, Z, A. İstanbul: Metis Yayınları
• Jung, C, G. (2015c). İnsan ve Sembolleri, çev: İlgün, H, M. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Jung, C, G. (2016). Analitik Psikoloji Sözlüğü, çev: Nirven, N. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C, G. (2018). Seçme Yazılar, çev: Özşar, L. İstanbul: Alfa Basım Yayın.
• Jung, C, G. (2018a). Kişiliğin Gelişimi, çev: Olgaç, D. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2009). Family, Self, and Human Development Across Cultures, Theory and Applications, United States of America: Psychology Press.
• Kohut, H. (2017). Kendiğin Yeniden Yapılanması, çev: Tura, S, M. İstanbul: Metis Yayınları.
• Kohut, H. (2019). Kendiliğin Çözümlenmesi: Narsisistik Kişilik Bozuklukların Psikanalitik Tedavisine Sistemli Bir Yaklaşım, çev: Atbaşıoğlu, C., Büyükkal, B. Ve İşcan, C. İstanbul: Metis Yayınları.
• Lowen, A. (2016). Narsisizm Gerçek Benliğin İnkarı, çev: Çetin, T. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Marr, B. (2021). Yapay Zekâ Devrimi, çev: Şensoy, Ü. İstanbul: Optimum Basım.
• Masterson, J. F. (2014). Gerçek Kendiliği Ararken: Çağımızın Kişilik Bozukluklarını Ortaya Çıkarma, çev: Çamkerten, A. İstanbul: Psikoterapi Enstütüsü Yayınları.
• Millon, T. ve vd. (2019). Modern Yaşamda Kişilik Bozuklukları, çev: Gezmiş, E, O. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Myers, D. ve Dewall, N. (2017). Psikoloji, çev editörü: Batıgün, A, D. Ankara: Palme Yayıncılık.
• Özakkaş, T. ve Çorak, A. (2014). Bütüncül Psikoterapi: 11 Dönem Nisan Ders Notları, İstanbul: Psikoterapi Enstütüsü Yayınları.
• Park, R. E. (2018). İnsan Doğası: Sosyoloji Bilimine Giriş IV, çev: Taşkın, Ç. İstanbul: Pinhan Yayıncılık:
• Rousseau, J, J. (2019). Narsist, çev: Paksoy, A, K. İstanbul: Doruk Yayınları.
• Schultz, D. ve Schultz, S, E. (2007). Modern Psikoloji Tarihi, çev: Aslay, Y. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Shaughnessy, J., Zechmeister, E. ve Zechmeister, J. (2018). Psikolojide Araştırma Yöntemleri, çev editörü: Göz, İ. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Tura, S, M. (2005). Günümüzde Psikoterapi, İstanbul: Metis Yayınları.
• Tükel, R. (2015). Freud Okumalar, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• URL: https://digitalage.com.tr/sosyal-medyada-en-fazla-zaman-geciren-ulkeler/ (Erişim Tarihi: 16.07.2019).