The Effects of European Administrative Space on Turkish Public Administration

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 27 - 53, 30.04.2020

Yusuf Uysal

https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2020.6.1.03

Öz

At first, the European Union (EU) did not propose a common model in the public administrations of the member states. However, especially after the fifth enlargement phase in which ten Eastern European countries are full members of the EU, the similarity and integration in public administrations emerged as a more important problem. For this reason, efforts to increase the administrative capacities of EU candidate countries and to harmonize them with EU legislation have gained speed. The aim of this study is to investigate the effects of European Administrative Space on the structural and functional dimension of Turkish public administration. In this context, the research consists of two parts. In the first section, the conceptual dimension, historical development, definition and principles of the European Administrative Space are discussed; SIGMA and Europeanization concepts are emphasized. In the second part, the effects of the European Administrative Space on Turkish public administration are examined. In this context, Practice of principles such as reliability, predictability, accountability, openness, transparency, effectiveness and participation, which are accepted as the principles of European Administrative Space, are examined in Turkish public administration. Then, the effects of the European Administrative Space on the structural dimension of Turkish public administration are addressed in the context of central government, regional development and management, and local governments. When evaluated as a whole, it can be stated that the European Administrative Space is one of the most important factors in the change and transformation of all levels and dimensions of Turkish public administration. Although its speed has decreased recently, important reforms have been realized in the Turkish public administration with the effect of the European Administrative Area.

Anahtar Kelimeler

European Administrative Space, SIGMA, Europeanization, Turkish Public Administration

Avrupa İdari Alanı'nın Türk Kamu Yönetimi Üzerine Etkileri

Öz

İlk başlarda Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerin kamu yönetimlerinde ortak bir model önermemiştir. Ancak, özellikle on Doğu Avrupa ülkesinin AB’ye tam üye olduğu beşinci genişleme aşamasından sonra kamu yönetimlerindeki benzeşme ve bütünleşme daha önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, AB'ye aday ülkelerin idari kapasitelerinin artırılması ve AB mevzuatına uyumlu hale getirilmesi amacıyla yürütülen çalışmalar hız kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Avrupa İdari Alanı'nın Türk kamu yönetiminin yapısal ve işlevsel boyutu üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Bu bağlamda, araştırma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Avrupa İdari Alanı'nın kavramsal boyutu, tarihsel gelişimi, tanımı ve ilkeleri ele alınmakta; SIGMA ve Avrupalılaşma kavramları üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde, Avrupa İdari Alanı'nın Türk kamu yönetimi üzerindeki etkileri incelenmektedir. Bu bağlamda, öncelikle Avrupa İdari Alanı ilkeleri olarak kabul edilen güvenirlik, öngörülebilirlik, hesap verebilirlik, açıklık, şeffaflık, etkililik ve katılım gibi ilkelerinin Türk kamu yönetiminde uygulamaları incelenmektedir. Daha sonra Avrupa İdari Alanı'nın Türk kamu yönetiminin yapısal boyutu üzerindeki etkileri merkezi yönetim, bölgesel kalkınma ve yönetim ile yerel yönetimler başlıkları altında ele alınmaktadır. Bir bütün olarak değerlendirildiğinde Avrupa İdari Alanı'nın Türk kamu yönetiminin her seviyesinde ve boyutunda değişim ve dönüşümünde en önemli etkenlerden biri olduğunu ifade edilebilir. Her ne kadar son dönemlerde hızı azalmış olsa da Avrupa İdari Alanı'nın etkisi ile Türk kamu yönetiminde önemli reformlar gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa İdari Alanı, SIGMA, Avrupalılaşma, Türk Kamu Yönetimi

Kaynakça

• AB´nin Genişlemesi. (2005). http://www.deltur.cec.eu.int/default.asp?pId=3&lang=0&prnId=1& ord=0&fop=1, (Erişim tarihi: 12.011.2019)
• Acar, A. ve Sevinç, İ. (2011). “Avrupa Birliği Sigma Programının Türk Kamu Yönetimine Yansımaları”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, ss.1-12
• Apan, A. (2015). “Avrupa Birliği’nin, Türkiye’deki Mülki İdareye Etkileri”. Türk İdare Dergisi, Sayı 481, ss.305-334
• Atmaca, Y. (2018). “Türkiye’deki Kamu Yönetimi Reformlarında Avrupa Birliği Bölgesel Politikalarının Etkileri”. Kent Akademisi Dergisi, Cilt: 11 Sayı: 1, ss.125-136
• Avrupa Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program. (2008). https://www.ab.gov.tr/ ulusal-programlar_46225.html, (Erişim Tarihi: 05.02.2020)
• Balcı, A. (2005). “Türkiye ve AB İlişkileri Perspektifinden Kamu Yönetimi”, Amme İdaresi Dergisi, 38(4), ss. 23-37
• Bozkurt, V. (1993). Avrupa Birliği. Ezgi Kitapevi Yayınları, Bursa
• Börzel, T. A., ve Risse, T. (2012). “From Europeanisation to diffusion: introduction”. West European Politics, 35(1), ss.1-19
• Bulut, M. (2011). “Türk kamu yönetiminin dönüşümünde etkili bir araç: Avrupa Birliği ilerleme raporları”, Sayıştay Dergisi, Cilt 82, ss.97-124
• Cardona, F. (2009). Integrating National Administrations into the European Administrative Space, SIGMA Conference on Public Administration Reform and European Integration, Budva, Montenegro, 26-27 March.
• Cioclea, A. E. (2012). "Principles Of The European Administrative Space And Their Impact On Performance In Public Organizations," CES Working Papers, Centre for European Studies, Alexandru Ioan Cuza University, vol. 4(3), ss. 288-295
• Commission of The European Communities, European Governance a White Paper, Brussels, 25.07.2001, www.ab.gov.tr › evt › com2001_white_paper_european_governance, (Erişim Tarihi: 02.02.2020)
• DPT. (2000). Sekizinci Beş Yıllık kalkınma Planı, Kamu Yönetiminin İyileştirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması Özel İhtisas Komisyon Raporu, DPT Yayınları, Ankara
• DPT. (2003). Türkiye İçin Katılım ortaklığı Belgesi, https://www.ab.gov.tr/46226.html,(14.11.2019)
• DPT. (2006). Türkiye İçin Katılım ortaklığı Belgesi, https://www.ab.gov.tr/46226.html,(14.11.2019)
• D’Orta, C. (2003). What Future for the European Administrative Space?, European Institute of Public Administration, European Institute of Public Administration, 2-3 December 2003, Rome, What Future for the European Administrative Space?, https://www.eipa.eu/ (Erişim Tarihi: 20.01.2020)
• Elbasani, A. (2009). EU Administrative Conditionality and Domestic Downloading: The Limits of Europeanization in Challenging Contexts, KFG Working Paper
• Ergenç, S. (2009). “Sosyal Politikalarda ve Sosyal Hizmetlerde Değişim Süreci(Yeni Bir Model Önerisi)”. Denetişim Dergisi, Sayı:1, ss.35-41
• Eryılmaz, B. (2006). Kamu Yönetimi, Erkam Matbaası, İstanbul
• Görmez, K. (1997). Yerel Demokrasi ve Türkiye, Vadi Yayınları, Ankara
• İlerleme Raporu. (1998). https://www.ab.gov.tr/ilerleme-raporlari_46224.html, (Erişim Tarihi: 01.02.2020)
• İlerleme Raporu. (2000). https://www.ab.gov.tr/ilerleme-raporlari_46224.html, (Erişim Tarihi: 01.02.2020)
• Karkın, N. ve Öztepe, M. C. (2017). “Değerler Üzerinden Türk Kamu Yönetiminde Değişim Algısı: 2002-2015 Dönemi Hükümet Programları”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, Y. 2017 Cilt 7, Sayı 1, ss.113-142
• Karluk, R. (1998). Avrupa Birliği ve Türkiye, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul
• Keleş R. (1995). “Hizmette Halka Yakınlık (Subsidiarty) İlkesi ve Yerel Yönetimler”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 4, Sayı 1, ss. 3-14
• Kösecik, M. (2002). “Avrupa Birliği’nin Bütünleşmesi Sürecinde Yerel Yönetimler”. Editör: Bekir Parlak, Hüseyin özgür, Alfa Yayınları, İstanbul, ss.1-38.
• Kösecik, M. (2004). Avrupa Birliği Entegrasyonu ve Ulusal Kamu Yönetimleri, Çağdaş Kamu Yönetimi II, Editor: Muhittin Acar, Hüseyin Özgür, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
• Kutlu, Ö., Sevinç, İ. ve Kahraman, S. (2018). “Türkiye’de Kalkınma Planları Çerçevesinde Avrupa Birliği Katılım Sürecinin Değerlendirilmesi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20(34), ss. 29-40
• Lodge, J. (2003). “Transparency and EU Governance: Balancing Openness with Security”, Journal of Contemporary European Studies, Vol. 11, No: 1, ss. 95-117
• Matei, A. ve Matei, L. (2008). “Globalization and Europeanization. A Projection on a European Model of Public Administration”. Theoretical and Applied Economics, 4(4): ss.33-52
• Matei, A. (2010). “The Development of the European Administration. Fundamental Concepts and Approaches”. International Journal of Academic Research, Vol. 4, No. 2, ss.1-18
• Neuhold, C. (2002). Bridging the Gap, Members of the European Parliament Between Action Constraints and (New) Demands.Paper presented at the ECPR Joint Sessions of Workshops, https://ecpr.eu/ Events/PaperDetails.aspx?PaperID=14752&EventID=47, (Erişim Tarihi: 27.01.2017)
• OECD. (1998). Preparing Public Administrations for the European Administrative Space, Sigma Papers, No:23, 12 May 1998
• OECD. (1999). European princıples For Public Administration. Sigma Papers No:27, http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/nispacee/unpan006804.pdf, (Erişim tarihi: 10.10.2019)
• OECD. Sıgma Programı, (2017). https://ab.gov.tr/oecd-sigma-programi_5942.html, Erişim Tarihi: 08.12.2019)
• Okçu, M. (2005). Avrupa Yönetsel Alanını Doğru Türk Kamu Yönetimi: Çok Düzlemli Yönetişim,http://www.tepav.org.tr/tur/admin/dosyabul/upload/Murat_Okcu_cok_duzlemli_yonetisim_26_10_05.pdf, (Erişim Tarihi: 01.11.2019)
• Olsen, J. P. (2002). “The Many Faces of Europeanisation”. Journal of Common Market Studies, 40(5), ss. 921-952
• Olsen, J. P. (2003). “Toward a European administretive space?” Journey of Public Policy, Volume 10, 2003 - Issue 4, ss. 506-531
• Ökmen, M. ve Canan K. (2009). “Avrupa Birliğine Adaylık Sürecinde Türk Kamu Yönetimi”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt 16, Sayı:1, ss.139-171
• Ömürgönülşen, U. ve Öktem M. K. (2007). Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde Türk Kamu Yönetimi. İmaj Yayınevi, Ankara
• Özer, M. A. (2006). Avrupa Birliği Yolunda Türk Kamu Yönetimi. Platin Yayınları, Ankara
• Parlak, B. (2014). “Avrupa Birliği Perspektifinden Merkezi Yönetim - Yerel Yönetim İlişkileri”. Tesam Akademi Dergisi, Cilt: 1 - Sayı: 1, ss. 7-40
• Pereto, F. C. (2007). “The European Administrative Space and Sigma Assessments of EU Candidate Countries”. Hrvatska Javna Uprava, god. 7. (2007.), br. 1., ss. 51-59
• SIGMA. (2004), Avrupa Kamu Yönetimi İlkeleri”, SIGMA Raporları: No.27, (Çev.: Pelin Kuzey), Maliye Dergisi, Sayı 147 (Eylül-Aralık)
• Torma, A. (2011). “The European Administrative Space (EAS)”, European Integration Studies, Volume 9, Number 1, ss. 149–161
• TC Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı. (2019). Avrupa Komisyonu Tarafından Hazırlanan Türkiye Raporları, https://www.ab.gov.tr/ilerleme-raporlari_46224.html, (Erişim tarihi: 30.01.2020)
• Trondal J. ve Peters, B. G. (2012). The Rise of European Adminstrative Space, Working Paper, http://www.arena.uio.no, (Erişim Tarihi: 18.09.2019)
• Tutar, F. ve Demiral, M. (2007). “Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri: Bölgesel Kalkınma Ajansları”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2 (1), ss. 65-83
• Türkiye 2005 İlerleme Raporu. (2005). https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/ IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_2005.pdf, (Erişim tarihi: 01.02.2020)
• Uysal, Y. ve Aslan, S. (2018). Yerel Kamu Hizmetlerinde Yerel Yönetimlerin Artan Rolü ve Kamu Özel İşbirliği Modelinin (KÖİ) İşlevselliği, 1-3 Kasım 2018 Alanya 1. Uluslararası Yerel Yönetimler Sempozyumu, 613-623
• Yerel Yönetim Reformu projesi III Aşama, https://www.lar.org.tr/,11.01.2010, (Erişim Tarihi: 10.10.2019)