An Analysis of the KPSS Ecosystem in The Turkish Public Personnel Selection Process and Evaluations on This Ecosystem

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 227 - 246

Ümit Arslan

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1686240

Abstract

KPSS is one of the main tools for public personnel selection in Türkiye. Although the Civil Servant Law No. 657, enacted in 1965, initiated efforts for centralized exams and placements, these attempts remained largely unsuccessful. A major reform occurred in 1999 with the introduction of DMS, followed by KMS in 2001, and KPSS in 2002. KPSS targets two main groups: Group A and Group B positions. Group A covers career professions and requires additional institutional exams after the central exam, while Group B includes other civil servant positions, where central examination and placement are the main methods. However, institutional recruitment after the central exam has also grown in Group B over time. Local administrations and state economic enterprises use mixed recruitment methods. While they mostly adhere to the central exam requirement, they often opt out of centralized placement. Some institutions, although a minority, conduct their own exams independently of KPSS. As a result, the KPSS ecosystem has become fragmented. To solve these problems, we need to take some steps like developing a national employment strategy, implementing public personnel planning, updating the KPSS system, and revising interview processes

Keywords

Kadro Public Personnel Selection Exam , Central Exam , Central Placement , Institutional Placement , Group A staff and B staff

Ethical Statement

I hereby declare that the study titled "An Examination of the KPSS Ecosystem in the Turkish Public Personnel Selection Process and Evaluations Regarding This Ecosystem," submitted to the Journal of Social Sciences, is a study that does not require an ethics committee within the scope of the TR Index criteria. I am entirely responsible for this.

Türk Kamu Personel Seçim Sürecinde KPSS Ekosisteminin İncelenmesi ve Bu Ekosisteme İlişkin Değerlendirmeler

Abstract

KPSS, Türkiye’de kamu personeli seçiminin temel araçlarından biridir. Merkezi sınav ve merkezi yerleştirme girişimleri 1965 yılında çıkarılan 657 sayılı Kanun ile başlasa da sonuçsuz kalmıştır. En köklü değişim ise 1999 yılında gerçekleşmiş; DMS 1999'da KMS 2001'de ve KPSS 2002'de uygulanmaya başlanmıştır. KPSS, A Grubu kadrolar ile B Grubu kadrolar olmak üzere iki temel meslek grubunu hedefler. A Grubu, kariyer mesleklerini kapsar ve merkezi sınav sonrası kurumsal sınavlar yapılır. B Grubu ise diğer memur kadrolarıdır ve ağırlıklı olarak merkezi sınav ve yerleştirme yöntemine dayanır. Ancak zamanla, B Grubu kadrolarda da merkezi sınav sonrası kurumsal alımlar artmıştır. Yerel yönetimler ve KİT'ler ise merkezi sınavı kullanmakla birlikte merkezi yerleştirmeden büyük ölçüde bağımsız hareket eder. Bazı kurumlar, az da olsa KPSS’den tamamen bağımsız özel sınavlar yapmaktadır. Sonuç olarak, KPSS ekosistemi parçalı bir yapı sergilemektedir. Bu sorunları çözmek için ulusal istihdam stratejisi oluşturulması, kamu personeli planlaması yapılması, KPSS sisteminin güncellenmesi ve mülakat süreçlerinin yeniden ele alınması gereklidir.

Keywords

Kamu Personel Seçme Sınavı , Merkezi Sınav , Merkezi Yerleştirme , Kurumsal Yerleştirme , A Grubu Kadro ve B Grubu

Ethical Statement

İçtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisine gönderilmiş olan “Türk Kamu Personel Seçim Sürecinde Kpss Ekosisteminin İncelenmesi ve Bu Ekosisteme İlişkin Değerlendirmeler” adlı çalışmanın TR Dizin kriteri kapsamında etik kurul gerektirmeyen bir çalışma olduğunu beyan ederim. Bu konudaki sorumluluk tamamen tarafıma aittir.

References

• Albayrak, S. O. (2006). Türk kamu yönetiminde hizmete alma politikaları (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
• Ateş, M. (1995). Kamu hizmetlerinde işe alma sistemleri ve Türkiye'de uygulanan politikalar üzerine bir inceleme. DPT Yayını No: 2383.
• Can, S. (2011). Social behavior and personality: An international journal, 39(10), 1367-1377. https://doi.org/10.2224/sbp.2011.39.10.1367
• Hürriyet. (2025, Mart 22). 3 adaydan biri kazandı. Erişim adresi: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/3-adaydan-1i-kazandi-39113944
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2025, Mart 25). MEB AGS'nin detayları belli oldu. Erişim adresi: https://www.meb.gov.tr/mill-egitim-bakanligi-akademi-giris-sinavinin-detaylari-belli-oldu/haber/35428/tr
• Memurlar.Net. (2018, Mart 27a). Belediye ve il özel idareleri, personelini, yine kendisi almaya başlayacak. Erişim adresi: https://www.memurlar.net/haber/707785/belediye-ve-il-ozel-idareleri-personelini-yine-kendisi-almaya-baslayacak.html
• Memurlar.Net. (2018, Mart 27b). KİT'lere KPSS ile yapılacak atamalarda 2 yeni düzenleme. Erişim adresi: https://www.memurlar.net/haber/704706/kit-lere-kpss-ile-yapilacak-atamalarda-2-yeni-duzenleme.html
• Memurlar.Net. (2025, Mart 22). Belediyelerin personel alımı İçişleri Bakanlığına takıldı. Erişim adresi: https://www.memurlar.net/haber/548947/belediyelerin-personel-alimi-icisleri-bakanligina-takildi.html
• Mevzuat Takip Sistemi. (2018, Ağustos 11). Belediyelerin memur alımlarına ilişkin işlemler. Erişim adresi: https://mevzuattakip.com.tr/haber/belediyelerin-memur-alimlarina-iliskin-islemler
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/113287
• Özkal Sayan, İ. (2009). Türkiye'de kamu personel sistemi: İdari, askeri, akademik, adli personel ayrımı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(1), 201-245. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002092
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2001, Nisan 20). 20 Nisan 2001 tarihli KMS basın duyurusu. Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,3560/20-nisan-2001-tarihli-kms-basin-duyurusu.html
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2022). KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavı, sayısal bilgiler. Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,24039/2022-kpss-lisans-genel-yetenek-genel-kultur-egitim-bilimleri-alan-bilgisi-ve-oabt-sinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2023). KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavı, sayısal bilgiler. Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,25749/2023-kpss-a-grubu-ve-ogretmenlik-genel-yetenek-genel-kultur-egitim-bilimleri-alan-bilgisi-ve-oabt-sinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2024, Ağustos 23). KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavı, sayısal bilgiler. Erişim adresi: https://web.archive.org/web/20240930091800/https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2024/KPSS/LISANS/sayisalbilgiler_kid23082024.pdf
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2025, Ocak 16). MEB AGS giriş sınavı ile ilgili açıklama. Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,32963/milli-egitim-bakanligi-akademi-giris-sinavi-meb-ags-2025-akademi-giris-sinavi-ags-ile-2025-ogretmenlik-alan-bilgisi-testi-oabt-sinava-iliskin-aciklama-ve-konu-dagilimlari-16012025.html
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2025, Mart 22). KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavı, sayısal bilgiler. Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,32969/2025.html
• Polat, E. (t.y.). Türkiye'de kamu personel sistemi (mevzuat-analiz-yorum). Memur-Sen. Erişim adresi: https://www.memursen.org.tr/yayinlar/kitaplar/kamupersonelsistemi.pdf
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2018). 11. Kalkınma Planı kamuda insan kaynakları yönetimi çalışma grubu raporu. Ankara. Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/KamudaInsanKaynaklariCalismaGrubuRaporu.pdf
• Yapıcı, N. (2014). Kamu hizmetine giriş yöntemleri ve istisnai durumlar üzerine bir inceleme (Uzmanlık tezi). T.C. Devlet Personel Başkanlığı, Ankara.
• Mevzuat 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname. (1984, 12 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 18603).
• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu. (1965, 23 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı: 12056).
• 1327 sayılı Kanun. (1970, 14 Ağustos). Resmî Gazete (Sayı: 13579).
• 2670 sayılı Kanun. (1982, 16 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 17696).
• 2001/2031 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (2001, 13 Mart). Resmî Gazete (Sayı: 24341).
• 2002/3975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (2002, 3 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 24744).
• 7/7734 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (1974, 29 Ocak). Resmî Gazete (Sayı: 14783).
• 85/10260 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (1986, 30 Ocak). Resmî Gazete (Sayı: 19004).
• 99/12377 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (1999, 22 Şubat). Resmî Gazete (Sayı: 23619, Mükerrer).
• 99/12378 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (1999, 4 Mart). Resmî Gazete (Sayı: 23629).
• 99/13781 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. (1999, 29 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 23921).
• Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2007, 17 Ocak). Resmî Gazete.
• Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik. (2017, 14 Kasım). Resmî Gazete (Sayı: 30240).
• Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik. (2019, 24 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 30988).
• Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav Yönetmeliği. (2007, 11 Nisan). Resmî Gazete (Sayı: 26490).