Ankara ve Sahaflar veya Ankara'da Sahaflar

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 4, 218 - 238, 30.09.2011

Ahmet Özcan

Öz

Bu deneme Ankara’da sahaflar, kitapseverler ve eski kitaplar üzerine bilgi vermeyi amaçlıyor. Türkiye’de ikinci el kitap satıcıları sahaf olarak adlandırılır. Şehirlerin kültür hayatında sahafların tarihten bugüne uzanan süreçte önemli bir rolü olmuştur. Bununla beraber sahaflar hakkında akademik çalışmalar olduğunu söyleyeme-yiz. Bundan dolayı sözlü kaynaklara ve az sayıda yazılı dokümana güvenmek zorundayız. Ankara Cumhuriyet-ten önce küçük bir şehirdi. Şehirde kitapçılar, yayıncılar, kütüphaneler ve kaydadeğer bir okuryazar nüfus yoktu. Ankara başkent olduktan sonra şehrin okuryazar nüfusu oldukça hızlı gelişti. Bu nüfus kültür kurumlarına ihtiyaç duyuyordu. 1940’lı yılların başında üniversitede dâhil olmak üzere birçok kültürel kurum ortaya çıktı. Bu yıllarda Ankara’nın ilk sahafları da Ulus civarında Denizciler Caddesinde görünmeye başladılar. O zaman Ulus hala şehrin merkeziydi. Zamanla şehrin merkezi değişti ve Yenişehir Ankara’nın yeni merkezi olmaya başladı. Sahaflar yeni şehri eski şehre tercih ettiler ve Kızılay’da Kocabeyoğlu çarşısına taşındılar. O zamandan beri Kızılay Ankara sahaflarının merkezi olmaya devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler

kitapseverler, eski kitaplar, Ankara, Denizciler Caddesi, Kızılay

Ankara and Second hand booksellers or Second hand bookseller in Ankara

Öz

This essay aims to provide information on second hand booksellers bibliophiles, and old books in Ankara. In Turkey, second hand booksellers are called sahaf. Since the Ottoman times, the sahafs have played an important role in the cultural life of the Turkish cities. Yet, we cannot say that sahafs have been the subjects of academic studies. Therefore, we have to rely on some oral sources and a small number of written documents. Before the Republican era, Ankara was a small city. The city did not have any bookstores, publishers, libraries. There had not been a literate population in the city either, however this changed quickly after Ankara became the capital city. The newly emergent intellectual residents of Ankara needed cultural institutions. From the 1940s, many cultural institutions, including universities emerged. During these years the first second-hand booksellers started to appear in Ankara around Ulus at the Denizciler Street. Then, Ulus was still the centre of the city. Over time, the city’s centre has moved southwards, towards Yenişehir, which aptly means “New City” in Turkish. The sahafs followed suit and moved to the Kocabeyoglu Bazaar in Kızılay. Since then, Kızılay continues to be the centre of sahafs in Ankara.

Anahtar Kelimeler

Secon hand booksellers (sahafs), bibliophiles, old boks, Ankara, Denizciler Street, Kızılay

Kaynakça

• Yrd. Doç. Dr. Ahmet Özcan