Yardımlaşma ve Dayanışma Ağlarını Bir Kent Yoksulluğu Örneği Üzerinden Okumak: Konya

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 8, 250 - 269, 31.01.2013

Gamze Aksan , Abdullah Topçuoğlu

Öz

Günümüzde yoksulluk önemli ölçüde kentle özdeşleşmiştir. Kentsel yaşamın değişimi ile birlikte yoksulluğun farklı boyutlarda yaşanması söz konusu olmuştur. Literatürde modernleşmeye yapılan atıflarda kentsel modern yaşamın insanları daha bireyci hale getirerek toplumsal ilişkilerden uzaklaştıran yapısına değinilmektedir. Bu anlamda toplumda geleneksel ilişkilerin zayıfladığı, toplumsal bağı oluşturan ana öğelerden biri olarak yardımlaşma ve dayanışma ilişkileri-nin bozulduğu ifade edilir. Bu durum, toplumda kırılgan bir grup olan yoksullar için negatif bir etkiye sahiptir. Günü-müz metropol kentlerinin yoksulları marjinalleşme ve dışlanma kavramlarla değerlendirilmekte, yoksulluk mekansal ayrışmaya bağlı olarak da gitgide derinleşmektedir. Dolayısıyla toplumu bir arada tutan öğelerin her toplumsal sorunda olduğu gibi yoksullukta da büyük ölçüde belirleyici olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, kent yoksulluğunu yardım-laşma ve dayanışma ilişkileri ekseninde ele almaktadır. Kentteki sivil unsurların önemli çeşitlilik gösterdiği Konya kenti geleneksel ilişkilerin modernle melezleştiği fakat farklı motivasyonların etkisiyle büyük ölçüde sürdüğü bir kent olarak öne çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışma, kentsel yoksulluk ile yardımlaşma ve dayanışma bağları arasındaki ilişkiyi Konya özelinde anlamlandırma çabası olarak düşünülebilir.

Anahtar Kelimeler

yoksulluk, kent yoksulluğu, yardımlaşma ve dayanışma ilişkileri

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2002). Göç, yoksulluk ve kentsel şiddet. Y. Özdek (Der.) Yoksulluk, şiddet ve insan hakları içinde (s. 203-215). Ankara: TODAİE Yayınları.
• Aksan, G. (2012). Yoksulluk ve yoksulluk kültürünün toplumsal görünümleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 9-20.
• Aktay, Y. ve Topçuoğlu, A.(2007). Civil society and its cultural origins in a Turkish city: Konya. Critique: Critical Middle Eastern Studies, 16 (3), 273-289.
• Berner, E. (2005). Metropol ikilemi: Küresel toplum, yerellikler ve Manila’da kent arazisi için yürütülen mücadele. A Öncü ve P. Weyland (Der.) Mekan, kültür, ikti-dar içinde (ss. 137-163). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Champlin, D. (1999). Social capital and privatization of public goods. International Journal of Social Economics, 26, 1302-1314.
• Çolakoğlu, E. (2003). Kentsel yoksulluk. M. A. Çukurçayır ve A. Tekel (Der.) Yerel ve kentsel politikalar içinde (ss. 463-490). Konya: Çizgi Kitapevi.
• Demir, E. (2002). Yeni kentli ailelerde geçimlik üretim ve yoksulluk. Y. Özdek (Der.) Yoksulluk, şiddet ve insan hakları, içinde (ss:291-302). Ankara: TODAİE Yayınları.
• Demir, Ö. ve Acar, M. (2002). Sosyal bilimler sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları.
• Erdem, T. (2006). Yoksulluk. T. Erdem (Der.) Feodaliteden küreselleşmeye temel kavram-lar ve süreçler içinde (ss. 321-365). Ankara: Lotus Yayınevi.
• Erman, T. (2002). Kent yoksulu ve şiddet: Gecekondu bağlamında eleştirel bir yakla-şım. Y. Özdek (Der.) Yoksulluk, şiddet ve insan akları, içinde (ss:193-202). Ankara: TODAİE Yayınları.
• Fukuda-Parr, S. (1999). What does feminization of poverty mean? It isn't just lack of income. Feminist Economics, 5 (2), 99-103. Gıddens, A. (2005). Sosyoloji. Ankara: Ayraç Yayınları.
• Haralambos, M. (1985). Sociology themes and perspectives. University Tutorial Press.
• Holst, A. (2006). Urbanisation. Encyclopedia of world poverty içinde (ss. 1122-1125). Sage Publications.
• Hulme, D., Moore, K. ve Shepherd, A. (2001). Chronic poverty: meanings and anylitical framework, Chronic Poverty Research Center, working paper no: 2
• Işık, O., ve Ataç, E. (2011). Yoksulluğa dair: Bildiklerimiz, az bildiklerimiz, bilmedik-lerimiz, Birikim, 268-69, 66-85.
• Işık, O ve Pınarcıoğlu, M. (2001). Nöbetleşe yoksulluk sultanbeyli örneği. İstanbul: İleti-şim Yayınları.
• Kaygalak, S. (2001). Yeni kentsel yoksulluk, göç ve yoksulluğun mekansal yoğun-laşması: Mersin Demirtaş Mahallesi örneği, Praksis 2, 124-172.
• Keleş, R. (2000). Kentleşme politikası. Ankara: İmge Kitapevi.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.). İstanbul; Bilim ve Sanat Yayınları.
• Masika, R., Haan, A. ve Baden, S. (1999). Urbanisation and urban povety: A gender analysis, Bridge Institute of Development Studies. Yardımlaşma ve Dayanışma Ağlarını Bir Kent Yoksulluğu Örneği Üzerinden Okumak: Konya
• Mclanahan, S.S. ve Kelly, E.L. (1999). The feminisation of poverty: past and future. J. Saltzman Chafetz (Der.) Handbook of the Sociology of Gender içinde (ss. 127-145). New York: Plenum Publishers.
• Meikle, S. (2002). The urban context and poor people. C. Rakodi ve T. L. Jones (Der.) Urban livelihoods: A people-centred approach to reducing poverty içinde (ss. 37-52). London: Earthscan Publications.
• Özdemir, Ş. (2006). MÜSİAD: Anadolu sermayesinin dönüşümü ve Türk modernleşmesi-nin derinleşmesi. Ankara: Vadi Yayınları.
• Rakodi, C. (2002). Economic development, urbanization and poverty. C. Rakodi ve T. L. Jones (Der.) Urban livelihoods: A people-centred approach to reducing poverty içinde (ss. 23-37). London: Earthscan Publications.
• Rosas, R, E. (2001). Social networks and urban poverty. Development and Society, 30 (2), 41-56.
• Seaman, P. (2006), Social exclusion, Encyclopedia of world poverty içinde (ss. 986-987)., Sage Publications..
• Simmel, G. (2009). Bireysellik ve kültür. (T. Birkan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• UNDP. (2007). Human development report 2007/2008. New York: UNDP.
• World Bank. (2005). Poverty manual. siteresources.worldbank.org/PGLP/Resources/PMch1.pdf adresinden erişilmiştir.
• Wratten, E. (1995). Conceptualizing urban poverty. Environmental Urbanization, 7 (1), 11-38.