6360 Sayılı Yasa Uyarınca Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Yapısı Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 13, 102 - 127, 31.07.2014

Asım Mustafa Ayten

Öz

Değişen
dünyada her kavram gibi planlama kavramının da anlamı ve işlevi değişikliğe
uğramıştır.21.yüzyılda planlama ve kentlerin geleceği çok farklı dinamiklerce
belirlenmektedir. Uluslar arası politika, çevre ve ekoloji, hukuk, yönetim ve
işletme bunlardan belli başlılarıdır. Bu bağlamda, “küresel düşün, yerel
davran” söylemi ile ön plana çıkan ve eylemsel tarafının var olduğu gözlemlenen
çevresel sorunların yalnızca çevre ile sınırlı kalmadığı, diğer alanları da
etkilediği anlaşılmaktadır. Sorunlar yerel ölçekten çok tüm dünyayı
ilgilendiren bir boyuta taşınmıştır. Buna karşılık, yerelden küresele her dünya
vatandaşının kendisini sorumlu hissetmesi ve buna uygun davranışlarda bulunması
konusunda hem fikirlik söz konusudur. 1990’lı yıllardan itibaren, yerellik ve
yerele yakınlık kavramı ile de hizmetlerin en etkin yerine getirilebileceği, bu
amaçla yönetim örgütlenmesinde hizmete yakınlık ilkesi uyarınca yerel
yönetimlerin rol üstlenmesi gerektiği açıktır. Bu kapsamda, yerel halkın
doğrudan katılımı ile sorunların çözümüne ve kaynakların etkin kullanımında
yerel birimlere önemli ödevler düşmektedir. Ayrıca, sürdürülebilirlik kavramı
ve yaklaşımı ile çevresel değerlerin ve kaynakların koruma-kullanım dengesi
içinde gelecek kuşaklara eksiksiz aktarılması zorunludur. Bu çerçevede,
mekânsal yapı oluşumu, değişimi ve gelişimi içinde koruma-kullanım dengesini
sağlamak bir planlama sorunudur. Sorunların çözümünde, bütüncül, disiplinler
arası yaklaşım içinde etkin olabilen, eyleme dönük planlama yaklaşımı uygulanmalıdır.6360
sayılı yasa gibi yasal ve yönetsel düzenlemeler mutlaka bu planlama felsefesi
ile uyumlu ve bütünleşik olmalıdır. Halbuki bu böyle olmamıştır. Kayseri
büyükşehir belediyesi sınırları ile etki alanı değişikliği bu bakımdan
önemlidir.

Anahtar Kelimeler

yerellik, yerel yönetimler, Kayseri, büyükşehir belediyesi, 6360 sayılı yasa

A Research on Metropolitan City Municipality Structure in Türkiye According to 6360 Numbered Law

Öz

Meaning and function of planning concept also has
changed as every concept on shifting of the world. Planning and future of
cities in 21.century has been determined by very different dynamics. International
politics, environment and ecology, law, administration and management are
mainly determinant fields. In this context, It is understood that environmental
problems not only limited to environment but also every scoping of living. “thinking
globally, acting locally” concept has dominantly used by  existing action side. Problems have been
carried on considering all over the world than local scale. In spite of all of
them, A consensus has existed about which every world citizen has sensitively
responsible against facts and taking acts. Since 1990’s, locality and
subsidiarity concept ensure to take all of local services efficiently. It is
clear aim that local governments have taken playing role according to
subsidiarity principle in administration organization. Local government should
have duties in directly participation of local people with solving problems and
using of resources efficiently. Additionally, It is obligatory that environmental
assets and resources in balance with conservation and use must have been
protected and inherited to new generations exactly by using sustainability
concept and approach. In this framework, a planning problem is that ensures
balance with conservation and use in condition of spatial structure and its
change and development. Planning approach should be applied in respect of
comprehensive, multi-disciplinary and actionable characteristics. Legislations
by taking laws as like as 6360 numbered law should be integrate and harmonized
with comprehensive planning approach. But, this condition did not. It is important
that change on borders of Kayseri metropolitan city and its influence area.

Anahtar Kelimeler

subsidiarity, local governments, Kayseri, metropolitan city, 6360 numbered law

Kaynakça

• Keleş Ruşen. (1992). Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem yayınevi, 1.Basım, İstanbul,12.
• Türk Belediyecilik Derneği, Konrad Adenauer Vakfı Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi. (1995). Belediyeler ve İdari Vesayet, Ankara,31
• Mengi Ayşegül. (1998). Avrupa Birliği’nde Bölgeler karşısında Yerel yönetimler İmaj yayıncılık, Ankara,27.
• Ulusoy A ve Akdemir T.(2007). Mahalli İdareler, Seçkin yayınevi, Beşinci baskı, Ankara,33
• Sayın D. (2005). Hizmette yerellik ve Bölgecilik adlı makale Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne değildir? Adlı kitabın içinde Paragraf yayınevi, Derleyen: Menaf Turan Ankara,267
• Castells Manuel. (2005). Ağ Toplumunun Yükselişi, Birinci Cilt, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul,526.
• Demirci Mustafa ve Genç Neval.(2007). Planlamanın Avrupa Birliği Boyutu, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:19, Kütahya,58
• Bayramoğlu S (2005). Türkiye’de bölgesel politikaların gelişimi”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir? İçinde, (yay. haz.) Menaf Turan, Paragraf Yayınevi, Ankara, 38-39.
• Özgür Hüseyin, (2008).Yerel Siyaset açısından Kent Alan Yönetimlerini Anlamak Yerel Siyaset, Okutan Yayıncılık, 1.Basım, İstanbul,133.
• Özatağan G ve Güvenç M. (2012). Kentsel Bölgeye Dönüşümün Düşündürdükleri: İzmir’de Sanayinin Mekansal Organizasyonunda Yaşanan Değişimin Kent Bölge Oluşumuna Etkisi, KBAM 3.Sempozyumu, 6-7 Aralık 2012, Ankara Bildiriler Kitabı, 160.
• İzci F ve Turan M. (2013). Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 sayılı yasa ile Büyükşehir Belediyesi sisteminde meydana gelen değişimler, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dergisi, Isparta, cilt:18, 121.
• Kalkınma Bakanlığı, (2013). 10.Kalkınma Planı (2014-2018) Yerel Yönetimler Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 15.07.2013, Ankara,26, 126,177.
• TÜİK, (2012). Seçilmiş Göstergelerle Kayseri 2011, Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara, 72.
• Adıgüzel Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerinde Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme, Toplum ve Demokrasi dergisi, Yıl:6, Sayı:13-14, Ocak –Aralık, s:161,172
• http://www.kayseri.bel.tr/web2/index.php?page=imar-ve-sehircilik-daire-baskanligi; erişim tarihi:5.8.2014
• Adıgüzel Ş. (2012) içinde Keleş Ruşen 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerinde Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme, Toplum ve Demokrasi dergisi, Yıl:6, Sayı:13-14, Ocak –Aralık, s:168
• Tekinsoy K (2011). Kayserinin İmarı ve Mekansal gelişimi, Kayseri Büyükşehir Belediyesi yayınları, Ankara, 69-70,74.
• Gözler K (2013). “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt 11, Sayı 122, Şubat 2013,s.37-82. (www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf).