City Museums in Turkey

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 13, 171 - 188, 31.07.2014

Ayşe Nur Şenel Fidangenç

Öz

Bu
çalışma 2000’den günümüze Türkiye’deki kent müzelerine odaklanmakta ve kent
müzelerinin politik ve ideolojik olarak yerellik söylemi çerçevesinde nasıl
araçsallaştırıldığını incelemektedir. 2000’lerden itibaren Türkiye’de kent
müzeleri hızlıca yayılmış ve bugüne kadar 42 kent müzesi kurulmuş ve 63
tanesinin de kurulum çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmada gazete
haberleri, kurum internet siteleri (Kültür Turizm Bakanlığı, Tarih Vakfı,
Tarihi Kentler Birliği, Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı,
vb.) ve müzelerin internet siteleri incelemiştir. Kent müzelerinin politik
söylem, yerel yönetimlerin söylemleri, sivil toplum kuruluşlarının çalışmaları
ve akademik yayınlarda tartışıldığı görülmüştür. Bu tartışmalar bazında kent
müzelerinin marka kent ajanları, küresel ve yerel rekabet aktörleri, yerel
tarih ve kültürü koruma platformları, aidiyet ve kentlilik bilinci oluşturma
girişimleri ve kent belleği merkezleri olarak ele alındığı ve bütün bunlar göz
önünde bulundurulduğunda tarih yazımı ajanları ve ideoloji sembolleri oldukları
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

kent müzeleri, yerellik, küresellik, hafıza, kimlik, tarih, tarih yazımı, yerel yönetimler, politik söylem, ideoloji

Türkiye’de Kent Müzeleri

Öz

When describing economic, political, social and
spatial processes today, meta-concepts are inevitably The study focuses on the
discourse of city museums in Turkey since 2000, and how they are mediated politically
and ideologically over the discourse of localism in Turkey. Beginning from the
2000s, city museums become widespread in Turkey. Up to now, 42 city museums are
established and 63 are proceeding in different cities and towns in Turkey. In
this research on the city museums in Turkey, I scanned online newspapers,
institutional websites (such as the Ministry of Culture and Tourism, History
Foundation of Turkey and Union of Historical Towns and Foundation of the
Promotion and Protection of the Environment and Cultural Heritage) and websites
of museums. City museum has been discussed in political rhetoric, official
discourse of local administration, works of non-governmental organizations and
academic research. It reveals that they are the agents of city branding, actors
of global and local competition, platforms of conservation of local culture and
history, initiatives of developing sense of belonging and consciousness of
citizenship, collectors of urban memory, and yet agents of history writing and
symbols of ideology.

Anahtar Kelimeler

city museums, localism, globalism, memory, identity, history, history writing, local administrations, political rhetoric, ideology

Kaynakça

• • Books/Articles
• Assman, Jan (2001). Kültürel Bellek, Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik. Translated by A. Tekin. İstanbul: Ayrıntı.
• Crinson, Mark (2005). “Urban Memory—an introduction.” In Urban Memory History and amnesia in the modern city. Mark Crinson (ed.). Oxon; New York: Routledge.
• Derrida, Jacques (1995). “Archive Fever: A Freudian Impression.” Diacritics, 25: 2 (Summer): 9-63.
• Erkman, H. Sencer (2005). “Kayseri Kent Müzesi.” Mimarlık 324 (July-August). Retrieved from: http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&Dergi Sayi=31&RecID=522
• Erkmen, Alev (2010). Geç Osmanlı Dünyasında Mimarlık ve Hafıza: Arşiv, Jübile, Abide. İstanbul: Akın Nalça Kitapları.
• Ersoy, Ahmet (2013). “Topçular Kışlası ve Bir Kitlesel Tüketim Aracı Olarak Tarih.” Toplumsal Tarih 232 (April): 72-76.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2012). İstanbul Kent Müzesi Çalıştay Raporu. Sapanca, 17-18 Kasım. In 20.12.2013, retrieved from: http://pliturkey.com/katalogpdf/Kent-Muzesi.pdf
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007). Türkiye Turizm Stratejisi-2023. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı. In 20.12.2013, retrieved from: http://mevzuat.dpt.gov.tr/ypk/2007/20070302-17-1.doc
• Nora, Pierre (1989). “Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire.”Representations, Special Issue: Memory and Counter-Memory, 26 (Spring, 1989): 7-24.
• PANEL: “Birikimleri ve Yeni Dönem Hedefleriyle Tarihi Kentler Birliği,” Geçmişten Geleceğe Yerel Kimlik, 18 (Nisan-Mayıs-Haziran 2009): 11-19.
• Silier, Orhan (2010). “Dünyada ve Türkiye’de Kent Müzeleri.” Ege Mimarlık, 74: 3 (June): 16-21.
• Yılmaz, Fikret (2004). “Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi.” Mimarlık 319 (September-October). Retrieved from: http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm? sayfa=mimarlik&DergiSayi=39&RecID=795
• • Online News
• “Kent Müzesi Nedir? (12.06.2013).” Afiş, CNN TURK. Retrieved from: http://www.mmk.org.tr/cms/ne-kisla-ne-kent-muzesi/103-cnn-turk-kent-muzesi-nedir
• “Kent Müzesi Kuracağız (17.03.2009),” in 19.12.2013, retrieved from: http://www.mersinistikbal.net/haber_yazdir.php?id=2401
• “Çeşme’de ‘tersine beyin göçü’ olacak (28.11.2013),” in 20.12.2013, retrieved from: http://www.gazeteyenigun.com.tr/gundem/121727/cesmede-tersine-beyin-gocu-olacak
• “Ordu, on yıl sonra Bursa olacak (25.11.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://www.yazargazetesi.com/siyaset/1294-ordu-on-yil-sonra-bursa-olacak.html
• “Ünye'yi yaşamak ve yaşatmak için buradayım (11.11.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://unyeguncel.com/haber/unyeyi-yasamak-ve-yasatmak-icin-buradayim/323/
• “Cihan’dan 5 yılda 10 müze sözü (31.10.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://www.denizlihaber.com/denizli/kent-genel/ak-parti-denizli-buyuksehir-belediye-baskan-aday-adayi-sezer-cihandan-5-yilda-10-muze-sozu/
• “Çubuk kent müzesi çalışmalarına start verildi (20.02.2013),” in 18.04.2013, retrieved from: http://www.ilgazetesi.com.tr/2013/02/20/cubuk-kent-muzesi-calismalarina-start-verildi/0161162/
• “Side’de Kültür Turizmi İçin 5 Kent Müzesi Kurulacak (25.12.2011),” in 19.12.2013, retrieved from: http://www.haberler.com/side-belediyesi-kultur-turizmi-icin-5-kent-muzesi-3215457-haberi/
• “İskenderun’un hafızası Kent Müzesi’nde yaşayacak (09.12.2011),” in 15.12.2013, retrieved from: http://hatayhaberim.com/haber_detay.asp?haberID=240
• “Büyükşehir Belediyesi Kent Belleği Müzesi açıldı (18.10.2012),” in 23.05.2013, retrieved from: http://www.eskisehir-bld.gov.tr/haber_dvm.php?resim_id=346767
• “Eskişehir, geçmişini canlandırıyor: Kent Belleği Müzesi (16.01.2013),” in 23.05.2013, retrieved from: http://www.sonhaber.com.tr/eskisehir-gecmisini-canlandiriyor-kent-bellegi-muzesi-roportaj,4.html
• “Tarihine Sahip Çıkmak, Geleceğe Sahip Çıkmaktır (02.03.2012),” in 31.05.2013, retrieved from: http://www.nusaybin.bel.tr/default.aspx?c=d&g=8&k=4018
• “Malatya Kent Müzesi Projesi Gerçekleşme Yolunda (07.08.2008),” in 17.04.2013, retrieved from: http://www.yerelyonetim.net/43/43/
• “Mardin’e çokkültürlü kent müzesi (03.10.2009),” in 20.12.2013, retrieved form: http://www.radikal.com.tr/kultur/mardine_cokkulturlu_kent_muzesi-957415
• “Osmaniye Kent Müzesini Devlet Bahçeli Açtı (09.04.2013),” in 12.04.2013, retrieved from: http://www.haberler.com/osmaniye-kent-muzesini-devlet-bahceli-acti-4509194-haberi/
• “Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası Çevresinde Yıkımlar Başladı (20.05.2012),” in 28.05.2013, retrieved from: http://www.yapi.com.tr/Haberler/divrigi-ulu-camii-ve-darussifasi-cevresinde-yikimlar-basladi_91870.html
• “Vali ve Başkan TRT1'e Kent Müzesi hakkında bilgi Verdi (28.02.2013),” in 20.12.2013, retrieved from: http://www.trabzon.bel.tr/Gazete/2013/2802TRT1.html
• “Turizm Haftası Kutlamaları Başladı (16.04.2013),” in 20.12.2013, retrieved from: http://www.trabzon.gov.tr/?f=haberDetay&ID=1114
• “Başbakan'dan Topçu Kışlası açıklaması (02.06.2013),” in 16.06.2013, retrieved from: http://www.sabah.com.tr/Gundem/2013/06/02/basbakandan-topcu-kislasi-aciklamasi
• “Topbaş'dan Topçu Kışlası açıklaması (12.06.2013),” in 16.06.2013, retrieved from: http://www.hurriyet.com.tr/gundem/23489972.asp
• “ICOMOS Türkiye Milli Komitesi Taksim Gezi Parkı Basın Duyurusu (01.03.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://www.icomos.org.tr/?Sayfa=Duyuru&sira=28&dil=tr
• “Tarih Vakfı, kent hakkı ve kentli belleğini hiçe sayan ‘replika fiziki mekân’ üretimine karşı çıkıyor (07.06.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://www.mmk.org.tr/cms/ne-kisla-ne-kent-muzesi/101-tarih-vakfi-replika-fiziki-mekan-uretimine-karsi “Çekül Vakfı Manifestosu! Diren Gezi Parkı! (03.06.2013),” in 16.12.2013, retrieved from: http://www.cekulvakfi.org.tr/haber/cekul-vakfi-manifestosu-diren-gezi-parki
• • Websites www.historic-towns.org www.tarihikentlerbirligi.org www.cekulvakfi.org.tr www.tarihvakfi.org.tr www.bursakentmuzesi.com www.sabancivakfi.org/sayfa/sakip-sabanci-mardin-kent-muzesi www.samsunkentmuzesi.com www.kumluca-bld.gov.tr/sanal_kent/muze www.kadirhasvakfi.org www.osmaniye-bld.gov.tr www.bekirodemis.com/manifesto