Arkoloji Konseptinin Cyberpunk Türünde Yansımaları

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 42, 949 - 984, 31.01.2024

Süphan Kaan Çiftci , Sibel Demirarslan

https://doi.org/10.31198/idealkent.1398933

Öz

17. yüzyıldan itibaren dünya nüfusunun ivmelenerek artması ile kentleşme ihtiyacı artmış ve bu durum birçok meslek grubunu farklı çözümler üretmeye yöneltmiştir. İtalyan mimar Paolo Soleri 1969 yılında Arkoloji adıyla mimari tasarım ilkeleri öne sürmüştür. Arkoloji, tümüyle bağımsız enerji ve gıda üretimi, iklim kontrolü, atık yönetimi, arıtma gibi alanlarda kendi kendine yeten mega yapıları betimlemektedir. Bu yapılarda sağlık, eğitim, konut gibi tüm insan ihtiyaçları için mekânlar bulunmaktadır. Arkoloji gelecekçi ve ütopik yönleri sebebiyle bilim kurgu yazarları tarafından benimsenmiş ve popüler hale getirilmiştir. Çalışmada Arkoloji konseptinin Cyberpunk türünde ve distopik gelecek öngörülerinde yer alış biçimleri ve Arkoloji yapılarının tasarım ve kullanımları incelenmiştir. Çalışmada, sinema filmleri, belirli ölçütler doğrultusunda amaçlı örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Cyberpunk türüne ait ve Arkoloji yapılarını barındıran sinema filmleri üzerinden görsel göstergebilim metodu ile incelenmiştir. Dünya üzerinde Arkoloji konseptine örnek sayılabilecek yapılar ile karşılaştırılarak, Cyberpunk öngörülerin gerçek ile benzerlikleri ve gelecek yıllar için uygulanabilirliği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

arkoloji, ekoloji, cyberpunk, mega-yapı, konsept

Reflections of Arcology Concept in the Cyberpunk Genre

Öz

Since the 17th century, with the accelerating increase in the world population, the need for urbanization has increased and this situation has led many professional groups to produce different solutions. In 1969, Italian architect Paolo Soleri proposed architectural design principles under the name of Arcology. Arcology describes self-sufficient megastructures that are completely independent in areas such as energy and food production, climate control, waste management and treatment. In these structures, there are spaces for all human needs such as health, education and housing. Arcology has been adopted and popularized by science fiction writers due to its futuristic and utopian aspects. In this study, the ways in which the concept of Arcology appears in the Cyberpunk genre and dystopian future predictions and the design and use of Arcology structures are examined. In the study, movies were selected according to the purposive sampling method in line with certain criteria. The films belonging to the Cyberpunk genre and containing Arcology structures were analyzed with the visual semiotics method. The similarities of Cyberpunk predictions with reality and their applicability for the coming years are emphasized by comparing them with the structures that can be considered as examples of the Arcology concept in the World.

Anahtar Kelimeler

Arcology, ecology, cyberpunk, mega-structure

Kaynakça

• Aktuğlu Aktan, E. Ö. (2012). İdeal ve ütopik kent modellerine ulaşım bağlamında biçimsel yaklaşımlar. İdealkent 3 (5), 68-103.
• Asımgil, B. (2017). XVI. Yüzyıldan günümüze eko-köylerin tanımlama yaklaşımlarına göre karakteristik özelliklerinin saptanması. Trakya University Journal of Engineering Sciences, 18(2): 95-111, 2017.
• Cugurullo, F. (2013). How to build a sandcastle: an analysis of the genesis and development of Masdar city. Journal of Urban Technology: 20:1 s.23-27. https://doi.org/10.1080/10630732.2012.735105
• Cavallaro, D. (2000). Cyberpunk and cyberculture: Science fiction and the work of william gibson, Londra: The Athlone.
• Echtner, Charlotte M. (1999). The semiotic paradigm: ımplications for tourism research. Tourism Management, Cilt 20, Sayı 1, 47-57.
• Grierson, D. (2003). Arcology and arcosanti: towards a sustainable built environment. Electronic Green Journal, (1) (18) https://doi.org/10.5070/G311810506.
• Griffiths, S. ve Sovacool, B. K. (2019). Rethinking the future low-carbon city: Carbon neutrality, green design, and sustainability tensions in the making of Masdar City. Energy Research & Social Science: 62. https://doi.org/10.1016/j.erss.2019.101368
• Reiche, D. (2010). Renewable energy policies in the gulf countries: a case study of the carbon-neutral “Masdar city” in Abu Dhabi. Energy Policy: 38, s.378-382.
• Skolimowski, H. (1975). A comment on the two suns arcology. Architectural Association Quarterly, 7(2), 33
• Smith, C. (2013). Living histories: engaging Paolo Soleri’s Arcosanti Project Though the Notion of ‘History/Becoming’. In Proceedings of the Society of Architectural Historians, Australia and New Zealand: 30, vol.2 s.435-445
• Soleri, P. (1969). Arcology: The city in the image of man. Cambridge, MA: MIT Press.
• Soleri, P. (2001). What If? Quaderno 11: Arcosanti Genesis. Corsanti Press. ISBN 978-1-883340-05-6
• Stott, R. (2015, Mart 19). A new, behind-the-scenes look at the blade runner model shop. 1 Ağustos 2023 tarihinde https://www.archdaily.com/611110/a-new-behind-the-scenes-look-at-the-blade-runner -model-shop
• Williams, A. (2015, Kasım 14). Up the 632m Shanghai Tower by Gensler, second tallest in the World. 30 Temmuz 2023 tarihinde https://www.architectural-review. com/today/up-the-632m-shanghai-tower-by-gensler-second-tallest-in-the-world adresinden erişildi.
• Zhao, X., Ding, J.M., Sun, H.H. (2011). Structural design of shanghai tower for wind loads. Procedia Engineering: 14, s.1759-1767
• Görsel Kaynakça
• Transsolar. Masterplan Masdar City, Abu Dhabi, United Arab Emirates. 28 Temmuz 2023 tarihinde https://transsolar.com/projects/abu-dhabi-masterplan-masdar-city adresinden erişildi.
• Lopez, O. (2011, Eylül 3). Paolo Soleri’s Arcosanti: The City in the Image of Man. 21 Temmuz 2023 tarihinde https://www.archdaily.com/159763/paolo-soleris-arcosanti-the-city-in-the-image-of-man adresinden erişildi.
• The Cosanti Foundation. Consent and Release. 20 Temmuz 2023 tarihinde https://www.arcosanti.org/wp-content/uploads/2020/01/consent-release20170916.pdf adresinden erişildi.
• Masdar City. 28 Temmuz 2023 tarihinde https://masdar.ae/-/media/corporate /downloads/masdar-city/masterplan_21-12_english_v2.pdf adresinden erişildi.
• Gensler. Shanghai Tower. 30 Temmuz 2023 tarihinde https://www.gensler.com/ projects/shanghai-tower adresinden erişildi.
• Film Kaynakça
• Scott, R. (Yönetmen). (1982). Blade Runner [Film]. ABD: Warner Bros.
• Blomkamp, N. (Yönetmen). (2013). Elysium [Film]. ABD: Sony Pictures Entertainment.
• Travis, P. (Yönetmen). (2012). Dredd [Film]. İngiltere: Entertainment Film Distributors.
• İnternet Kaynakları
• URL 1: https://masdarcity.ae/ (Erişim Tarihi: 14.07.2022)
• URL 2: https://transsolar.com/projects/abu-dhabi-masterplan-masdar-city (28 Temmuz 2023 tarihinde erişildi)
• URL 3: https://www.gensler.com/projects/shanghai-tower (30 Temmuz 2023 tarihinde erişildi)
• URL 4: https://www.chinadiscovery.com/shanghai/shanghai-tower.html (30 Temmuz 2023 tarihinde erişildi)
• URL 5: https://www.architectural-review.com/today/up-the-632m-shanghai-tower-by-gensler-second-tallest-in-the-world (30 Temmuz 2023 tarihinde erişildi)
• URL 6: https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS (11 Haziran 2023 tarihinde erişildi)