Belediye Hizmet Personelinin Ölçme ve Değerlendirme Süreçleri: Mesleki Yeterlilik

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 46, 2039 - 2068, 31.12.2024

Hilal Çelebi , Eray Aktepe

https://doi.org/10.31198/idealkent.1422075

Öz

Çalışmanın temel amacı, 5544 Sayılı Mesleki Yeterlilik Kanunu çerçevesince oluşturulan ölçme ve değerlendirme süreçleri kapsamında, kolektif emeğin hizmet sektöründeki mekânsal temsili olan büyük şehirlerde sunulan kentsel kamusal hizmetlerin sağlanmasında görev alan meslek mensuplarının liyakatinin hangi kriterler çerçevesinde, hangi aktörler ve mekanizmalar tarafından belirlendiğini ortaya koymaktır. Çalışmada, Türkiye’de büyükşehir niteliği taşıyan otuz il bünyesinde Mesleki Yeterlilik Kurumu belgelendirme zorunluluğu olan meslekler ele alınmış, ilgili belediyelerden talep edilen bilgi formları ve Belediye İş Sendikası’ndan elde edilen bilgiler ışığında, uluslararası standartlar çerçevesinde oluşturulan ulusal meslek standartları içerisinde yer alan kentsel hizmete yönelik meslekler incelenmiştir. Çalışmada, Mesleki Yeterlilik Kurumu ve bu kurum altında görev alan sektör komiteleri ile belgelendirme yapan Yetkilendirilmiş Belge Kuruluşları’nın hizmet personeline yönelik belirlemiş olduğu kural, norm ve standartların merkezi ve özel sektör ağırlıklı kontrol mekanizması, doğrudan doğruya yerel nitelikli hizmetlerin sunumunda yer alan personelin ölçme ve değerlendirme süreçlerini belirleyen yeni bir mekanizma haline geldiği ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kentsel siyaset, kentsel kamusal hizmetler, kentsel hizmet personeli, mesleki yeterlilik

Etik Beyan

Bu çalışma, Doç. Dr. Eray AKTEPE danışmanlığında Hilal Çelebi tarafından hazırlanan “Belediye Hizmet Personelinin Ölçme Ve Değerlendirme Süreçleri: Mesleki Yeterlilik” başlıklı yüksek lisans tezine dayalı olarak hazırlanmış ve 22-24 Kasım 2023 tarihlerinde düzenlenen 8. Kent Araştırmaları Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

Measurement and Evaluation Processes for Municipality Service Personnel: Personnel Qualification

Öz

The main objective of this study is to identify the criteria and the actors and mechanisms determining the competence of professionals involved in providing urban public services in metropolitan cities, which represent the spatial representation of collective labor in the service sector within the framework of the assessment and evaluation processes established by the Vocational Qualifications Law. Within the scope of the study, professions subject to certification by the Vocational Qualifications Institution within thirty provinces designated as metropolitan cities in Turkey are examined. Information forms requested from relevant municipalities and information obtained from the Municipal Workers Union are utilized. Urban service professions included in national occupational standards developed in accordance with international standards are analyzed. The study aims to contribute to the literature by determining the place of urban service professions among professions subject to vocational certification and by identifying the criteria for the competence of personnel involved in the provision of urban public services, as well as the actors and mechanisms, whether public, private, or civil society, determining this competence at national and international levels.

Anahtar Kelimeler

Urban politics, urban public services, urban service personnel, vocational qualification

Kaynakça

• Akpolat, Y., Kökalan Çımrın, F., & Çalışkan, A. (2021). Kentsel yaşam kalitesi ölçümlerinde kavramsal değerlendirmeler ve boyut önerileri. Journal of Economy Culture and Society, (64), 313-335. https://doi.org/10.26650/JECS2020-808723.
• Aktepe, E. (2016). Illusion of the sister city relationship of local governments: rescaling of the state at the local level in the context of globalization process. International Human and Nature Sciences (IHANAS): Problems and Solution Seeking Congress, 85-102.
• Aktepe, E. (2020). Small entrepreneurs in urban bus public transportation in Ankara: Government failure or market failure? Ankara: Gazi Press.
• Aktepe, E. (2021a). Küreselleşme ve Kentsel Mekân. E. Aktepe ve E. U. Tohum (der.), Küreselleşme küreselden yerele sosyal, ekonomik ve kültürel yaklaşımlar (1. Baskı, s. 217-244). Ankara:Gazi Kitabevi.
• Aktepe, E. (2021b). Kentsel toplu taşıma aktörleri üzerinde yeni bir regülasyon mekanizması: Mesleki Yeterlilik Sistemi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 30(4), 61-84.
• Aktepe, E. (2022). “Kamu hizmetlerinin sunumu ve kentsel dirençlilik”, Aktepe, E. (der.), Kentsel Kamusal Hizmetler, (1. Baskı, s. 349-360). İstanbul: Efe Akademi.
• Avrupa Yeterlilik Çerçevesi (2008). 15 Mayıs 2024 tarihinde https://europass.europa.eu/tr/europass-araclari/avrupa-yeterlilikler-cercevesi adresinden erişildi.
• Bilgili, A. (2017). Kentsel gelişmenin, kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkileri: Bursa örneği. Yayınlanmamış doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bodur, A. (2019). Kentsel yaşam kalitesi göstergeleri ilk uluslararası standardı: ISO 37120. Kent Akademisi, 12(2), 417-419.
• Boztepe, M. (2018). Yeni kamu yönetimi ve geleneksel kamu personel rejimi üzerine etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (3), 191-210.
• Brenner, N. (2004). New state spaces: Urban governance and the rescaling of statehood. Oxford: Oxford Univ. Press.
• Castells, M. (1977). The urban question: A marxist approach. Edward Arnold, London.
• Cooper, P. (2003). Governing by contract: Challenges and opportunities for public managers. Washington, CQ Press.
• Çelebi, H. & Aktepe, E. (2022). Kentsel yaşam kalitesinin sağlanmasında kentsel hizmet standartları ve meslek sınıflandırmalarının rolü, Aktepe, E. (der.), Kentsel Kamusal Hizmetler, (1. Baskı, s. 117-150), İstanbul: Efe Akademi.
• ÇSGB, (2024). Türkiye Yeterlilik Çerçevesi. 20 Haziran 2024 https://www.tyc.gov.tr/sayfa/avrupa-yeterlilikler-cercevesi-i029990b7-a3e3-4b8e-9d03-a6efd65c2822.html adresinden erişildi.
• Denhardt, R. B. & Denhardt, J. V. (2001). The new public service: Putting democracy first, National Civic Review. Winter, 90(4), 391-400.
• Diler, K. İ. (2018). Kamu personel hukukunda liyakat ilkesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Europass (2023). Avrupa Yeterlilik Çerçevesi. 20 Haziran 2024 tarihinde https://europa.eu/europass/tr/europass-araclari/avrupa-yeterlilikler-cercevesi adresinden erişildi.
• Gözler, K. (2003). İdare Hukuku, C.II, Bursa:Ekin Kitabevi.
• Günday, M. (2002). İdare Hukuku, Ankara:İmaj Yayınları.
• Hambleton, R., & J. S. Gross. (2007). Governing cities in a global era. Basingstoke: Palgrave.
• Harvey, D. (2001). Spaces of capital: Towards a critical geography, New York: Routledge.
• International Labour Organization (ILO), (2016). ISCO-08 Structure, index correspondence with ISCO-88. 20 Haziran 2024 tarihinde https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco08/index.htm. adresinden erişildi.
• International Labour Organization (ILO), (2022). International Standard Classification of Occupations. 20 Mayıs 2024 tarihinde https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/#:~:text=The%20International%20Standard%20Classification%20of,of%20economic%20and%20social%20classifications. adresinden erişildi.
• Kalkınma Bakanlığı (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Kentsel Yaşam Kalitesi, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Karabulut, E. (1999), Personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine geçişte değişimin rolü, MPM Aylık Yayın Organı, Anahtar Gazetesi, Sayı:122.
• Kurun, İ. (2017). Yeni kamu işletmeciliği yaklaşımının kamu hizmetlerinin sunulmasına etkisi: Belediyeler örneği. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (16), 85-106.
• Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK), (2023). Ulusal yeterlilikler. 20 Haziran 2024 tarihinde https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/ulusal-yeterlilikler adresinden erişildi.
• Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK). (2024). Muafiyet tablosu. 25 Mayıs 2024 tarihinde https://www.myk.gov.tr/images/stories/Muafiyet_Tablosu_204_meslek.pdf adresinden erişildi.
• Özer, M. A. & Erdem, E. (2022). Yeni kamu yönetimi ve yönetişim ekseninde yerelleşme ve değişen kamu hizmeti anlayışı. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 215-230.
• Özgül, C. G. (2020). Yeni kent paradigması. Ankara: İdealkent Yayınları.
• Özkal Sayan, İ., & Güneşer Demirci, A. (2018). Kamu personelinin değerlendirilmesinde performans sistemine geçiş sürecinin analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(2), 667-700. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002513
• Pierre, J. (2011). The politics of urban governance. Basingstoke: Palgrave.
• Pierre, J. (2014). Can urban regimes travel in time and space? Urban regime theory, urban governance theory, and comparative urban politics. Urban Affairs Review, 50(6), 864–889.
• Sarı, V. İ. & Kındap, A. (2018). Türkiye’de kentsel yaşam kalitesi göstergelerinin analizi. Sayıştay Dergisi, (108), 39-72.
• Sezer, Ö. & Vural, T. (2010). Kamu hizmetlerinin sunumunda devletin değişen rolü ve merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında yetki ve görev paylaşımı. Maliye Dergisi, (159), 203-219.
• Şahin, Ş. & Aktepe, E. (2021). Yerel yönetimlerde karar alma süreci: Adana kentsel otobüs ulaşım hizmetleri üzerine bir inceleme. International Journal of Geography and Geography Education, (44), 296-319.
• Tekeli, İ. & Okyay, T. (1981). Dolmuşun öyküsü. Ankara: Çevre ve Mimarlik Bilimleri Derneği.
• Topal, A. K. (2003). “Global kapitalizmde sermaye birikimi için yeni mekânsal ölçekler: Dünya kentleri/ global kentler”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 12(2), 41-61.
• Usta, S. & Bilgiç, E. (2016). Yerel yönetimlerde hizmet sunumu: Kamu özel ortaklığı modeli. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 249-268.