Mapping Divided Legacies: Unravelling Memory, Identity, and Body Politics in Select Partition Literature

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 1 - 11, 25.05.2025

Sreya Mukherjee

Abstract

The Partition of India in 1947, which coincided with the end of British colonial rule, stands as a pivotal moment in South Asian history. This cataclysmic event in South Asian history is marked by widespread violence, displacement, and trauma. This article explores Geetanjali Shree’s novel Tomb of Sand and Shauna Singh Baldwin’s What the Body Remembers, within the broader context of Partition literature and feminist discourse. Both novels offer a nuanced and multi-layered portrayal of gender dynamics in the aftermath of Partition, foregrounding the agency and resilience of their female protagonists. The narrative techniques employed—characterised by metafictional elements, nonlinear structure and vivid characterisations—provide fertile ground for an exploration of the complexities of memory, identity, and trauma. This article examines how these authors navigate the intersection of gender, nationhood and memory, paying particular attention to the ways in which women’s bodies become sites of contestation and resistance in the aftermath of communal violence. By juxtaposing these texts, it aims to contribute to a deeper understanding of the complexities of gender, memory, and power dynamics in the context of historical trauma.

Keywords

Partition, Memory, Trauma, Women, Gender, Migration

Bölünmüş Mirasların Haritalanması: Seçili Bölünme Edebiyatında Bellek, Kimlik ve Beden Politikalarının Çözülmesi

Abstract

1947'de Britanya sömürge yönetiminin sonuyla aynı zamana denk gelen Hindistan’ın Bölünmesi, Güney Asya tarihinde önemli bir an olarak durmaktadır. Güney Asya tarihinin bu yıkıcı olayı, yaygın şiddet, yerinden edilme ve travma ile damgalanmıştır. Bu makale, Geetanjali Shree’nin Tomb of Sand (Kum Mezarı) adlı romanını ve Shauna Singh Baldwin’in Beden Unutur Yürek Hatırlar adlı romanını, Bölünme dönemi edebiyatı ve feminist söyleminin geniş kapsamı dahilinde incelemektedir. Her iki roman da Bölünme’nin ardından toplumsal cinsiyet dinamiklerinin nüanslı ve çok katmanlı bir tasvirini sunarak, kadın kahramanlarının eyleyiciliğini ve dayanıklılığını ön plana çıkarır. Meta-kurgusal öğeler, doğrusal olmayan yapı ve canlı karakter inşalarıyla karakterize edilen eserlerdeki anlatı teknikleri, bellek, kimlik ve travmanın karmaşıklıklarının araştırılması için verimli bir zemin sağlar. Bu makale, yazarların toplumsal cinsiyet, ulus olma ve belleğin kesişiminde nasıl gezindiklerini incelemekte ve özellikle toplumsal şiddetin ardından kadın bedenlerinin nasıl mücadele ve direniş alanı haline geldiğine dikkat çekmektedir. Çalışma, iki metni yan yana getirerek, tarihsel travma bağlamında toplumsal cinsiyet, bellek ve güç dinamiklerinin karmaşıklıklarının daha derin bir şekilde anlaşılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Keywords

Bölünme, Bellek, Travma, Kadın, Toplumsal cinsiyet, Göç

References

• Baldwin, Shauna Singh. What the Body Remembers. Vintage Canada, 2015.
• Butalia, Urvashi. The Other Side of Silence: Voices from the Partition of India. 1998. Penguin, 2014.
• Chakravarty, Pallavi. “The Story of Partition from the Official and the Alternate Archives.” Partition and the Practice of Memory, edited by Churnjeet Mahn and Anne Murphy, Palgrave Macmillan, 2018, pp. 91–113.
• Kandiyoti, Deniz. “Bargaining with Patriarchy.” Gender & Society, vol. 2, no. 3, 1988, pp. 274–290. doi:10.1177/089124388002003004.
• Khan, Yasmin. The Great Partition: The Making of India and Pakistan. Yale University Press, 2017.
• Loomba, Ania. Colonialism/Postcolonialism. Routledge, 2015.
• Menon, Ritu. “No Woman’s Land.” No Woman’s Land: Women from Pakistan, India & Bangladesh Write on the Partition of India, edited by Menon, University of Michigan, 2004, pp. 1–11.
• Menon, Ritu, and Kamla Bhasin. Borders and Boundaries: Women in India’s Partition. Rutgers University Press, 1998.
• Misri, Deepti. “The Violence of Memory: Renarrating Partition Violence in Shauna Singh Baldwin’s What the Body Remembers.” Meridians, vol. 11, no. 1, 2011, pp. 1–25. doi:10.2979/meridians.11.1.1.
• Scarry, Elaine. The Body in Pain: The Making and Unmaking of the World. Oxford University Press, 1985.
• Shree, Geetanjali. Tomb of Sand. Translated by Daisy Rockwell, Tilted Axis, 2021.
• Sontag, Susan. “The Third World of Women.” Partisan Review, vol. 40, no. 2, 1973, pp. 180–206.