SAĞLIK İŞLETMELERİNDE NEFELOMETRE CİHAZI ALTERNATİFLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ – DEMATEL -MULTIMOORA BÜTÜNLEŞİK YAKLAŞIMI

Year 2019, Volume: 20 Issue: 2, 275 - 299, 15.12.2019

Aşkın Özdağoğlu Murat Kemal Keleş Fatma Yörük Eren

https://doi.org/10.24889/ifede.571205

Abstract

Sağlık
işletmelerinde çeşitli hastalıkların tespiti için çok farklı analizlere ihtiyaç
duyulmaktadır. Bu analizlerin gerçekleştirilmesi için de laboratuvarlarda
farklı cihazlar kullanılmaktadır. Nefelometre cihazı, bir sağlık işletmesi için
oldukça önem arz eden bu cihazlardan birisidir. Bu çalışma kapsamında bir
sağlık işletmesinde nefelometre cihazı alternatifleri belirlenen dokuz farklı
kriter incelenerek değerlendirme yapılmıştır. Bu kriterler, uzman doktorlar,
laboratuvar çalışanları ve tıbbi cihaz satış yetkilileri ile mülakatlar ve
literatür araştırması sonucunda belirlenmiştir. Bu bağlamda, kriter ağırlıkları
Dematel yöntemi ile bulunmuş, ardından alternatiflerin değerlendirilmesi
sırasında Multimoora yöntemi içine entegre edilmiştir. Multimoora yöntemi ile
üç adet nefelometre cihazının sıralaması yapılmıştır.

Keywords

Nefelometre Cihazı, Çok Ölçütlü Karar Verme, DEMATEL, MULTIMOORA

References

• Aksakal, E. ve Dağdeviren, M. (2010). ANP ve DEMATEL Yöntemleri İle Personel Seçimi Problemine Bütünleşik Bir Yaklaşım, Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25(4), 905-913.
• Ar, İ.M., Gökşen, H. ve Tuncer, M.A. (2015). Kablo Sektöründe Tedarikçi Seçimi İçin Bütünleşik DEMATEL-AAS-VIKOR Yönteminin Kullanılması, Ege Akademik Bakış, 15(2), 85-300.
• Asan, U., Kadaifci, C., Bozdag, E., Soyer, A. ve Serdarasan, S. (2018). A new approach to DEMATEL based on interval-valued hesitant fuzzy sets, Applied Soft Computing, 66, 34-49.
• Adalı, E.A. ve Işık, A.T. (2016). Integration of DEMATEL, ANP and DEA methods for third party logistics providers’ selection, Management Science Letters, 6, 325–340.Aytekin, A. (2016). Hastaların Hastane Tercihinde Etkili Kriterler ve Hastanelerin MULTIMOORA ile Sıralanması: Eskişehir Örneği, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 4(4), 134-143.
• Battal, Ü. (2018). Türkiye’de Havayolu Taşımacılığının Finansman Sorunları: Dematel Yöntemi Uygulaması, Ömer Halisdemir Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 96-111.
• Brauers, W.K.M., Baležentis, A. ve Baležentis, T. (2011). MULTIMOORA For The Eu Member States Updated Wıth Fuzzy Number Theory, Technological and Economic Development of Economy, 17(2), 259–290.
• Bulut, T. (2017). MULTIMOORA Yöntemi ile Farklı İllerdeki Organize Sanayi Bölgelerinin Yabancı Yatırımcılar Açısından Optimal Yer Seçimi Olarak Değerlendirilmesi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(624), 41-51.
• Ceyhan, İ.F. ve Demirci, F. (2017). MULTIMOORA Yöntemiyle Finansal Performans Ölçümü: Leasing Şirketlerinde Bir Uygulama, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8(15), 277-296.
• Erdoğdu, A. (2018). Katılım Bankalarının Performans Analizlerine Multimoora Yöntemi ile Bir Bakış, İstanbul Arel Üniversitesi, İktisadi-İdari Bilimler Fakültesi, Ekonomi, Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 99-111.
• Erkayman, B., Khorshidi, M. ve Usanmaz, B. (2018). An Integrated Fuzzy Approach For Erp Deployment Strategy Selection Under Conflicting Criteria, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), 807-823.
• Gürbüz, F. ve Çavdarcı, S. (2018). Geri dönüşüm sektörüne ilişkin sorun alanlarının Dematel ve Gri Dematel yöntemiyle değerlendirilmesi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 285-301.
• Ho, L-H., Feng, S-Y., Lee, Y-C. ve Yen T-M. (2012). Using Modified IPA To Evaluate Supplier’s Performance: Multiple Regression Analysis and DEMATEL Approach, Expert Systems With Applications, 39, 7102-7109.
• Horng, J-S., Liu, C-H., Chou, S-F. ve Tsai, C-Y. (2013). Creativity As A Critical Criterion For Future Restaurant Space Design: Developing A Novel Model With DEMATEL Application, International Journal of Hospitality Management, 33, 96-105.
• Karaoğlan, S. (2016). Dematel ve Vikor Yöntemleriyle Dış Kaynak Seçimi: Otel İşletmesi Örneği, İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akademik Bakış Dergisi, (55), 9-24.
• Kildiene, S. (2013). Assessment of Opportunities for Construction Enterprises in European Union Member States Using the MULTIMOORA Method, Procedia Engineering, 57, 557-564.
• Kracka, M., Brauers, W.K.M. ve Zavadskas, E.K. (2010). Ranking Heating Loses in a Building by Applying the Multimoora, Inzinerine Ekonomika‐Engineering Economics, 21 (4), 352-359.
• Kundakcı, N. (2016). Combined Multi-Criteria Decision Making Approach Based On Macbeth And Multi-Moora Methods, Alphanumeric Journal, 4(1), 017-026.
• Kuşakcı, A.O., Ayvaz, B., Öztürk, F. ve Sofu, F. (2019). Bulanık Multimoora İle Personel Seçimi: Havacılık Sektöründe Bir Uygulama, Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8(1), 96-110.
• Liang, H., Ren, J., Gao, Z., Gao, S., Luo, X., Dong, L. ve Scipion, A. (2016). Identification of critical success factors for sustainable development of biofuel industry in China based on grey decision-making trial and evaluation laboratory (DEMATEL), Journal of Cleaner Production, 131, 500-508.
• Muhammad, M.N. ve Cavus, N. (2017). Fuzzy DEMATEL Method For Identifying LMS Evaluation Criteria, Procedia Computer Science, 120, 742-749.
• Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Excel ile Problem Çözümü, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Özbek, A. (2015). Akademik Birim Yöneticilerinin Moora Yöntemiyle Seçilmesi: Kırıkkale Üzerine Bir Uygulama, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 38(1), 1-18.
• Özdağoğlu, A. (2014). Normalizasyon Yöntemlerinin Çok Ölçütlü Karar Verme Sürecine Etkisi–Moora Yöntemi İncelemesi, Ege Akademik Bakış, 14(2), 283-294.
• Sarı, İ., U., Ervural, B.Ç. ve Bozat, S. (2017). Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminde DEMATEL yöntemiyle tedarikçi değerlendirme kriterlerinin incelenmesi ve sağlık sektöründe bir uygulama, Pamukkale Üniversitesi Muh. Bilim Derg, 23(4), 427-485.
• Türe, H., Koçak, D. ve Doğan, S. (2016). Multi-MOORA Yöntemi İle Ülke Riski Değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 824-844.
• Vujanovic, D., Momcˇilovic´, V., Bojovic, N. ve Papic, V. (2012). Evaluation of Vehicle Fleet Maintenance Management Indicators By Application of DEMATEL and ANP, Expert Systems With Applications, 39, 10552-10563.
• Wang, Y.L. ve Tzeng, G.H. (2012). Brand Marketing For Creating Brand Value Based on a MCDM Model Combining DEMATEL With ANP And VIKOR Methods, Expert Systems With Applications, 39, 5600–5615.