Rus Tarihçilerin Eserlerinde Osmanlı Son Dönemi Siyasi Antlaşmalar 1878- 1914

Year 2019, Issue: 18, 211 - 235, 01.04.2019

Ahmet Edi Zarifa Nezirli

Abstract

XIX. yy’ın ikinci yarısında, özellikle 1878’den itibaren dünya yeni bir emperyalizm çağına girmiştir. XX. yy başlarında ise, paylaşım konusunda sona gelinmiş, yeni sömürge bulma imkânı kalmamıştır. Buna karşılık Osmanlı İmparatorluğu, yüzyıl başlarında bile çok geniş bir alanda egemenliğini sürdürmektedir. Avrupa’ya yakınlığı ve dünya ticaret yolları üzerindeki stratejik konumu nedeniyle Büyük Güçlerin çekim alanı içerisindedir. Osmanlı savunma hatlarını kıran Rus ordularının önü açılmış, dirençle karşılaşmadan İstanbul'un eşiğine “Yeşil Köye” kadar ilerleyerek Osmanlı Devleti'nin varlığını tehdit etmiş ve bunun sonucunda Osmanlı Devleti, Ayastefanos San-Stefano antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır. Bu tarihi olayların daha genişi Rus kaynaklarında bazen çelişkili, bazen yanlış bilgilere dayalı, bazen de tarafsız verilmiştir. Bu kaynaklardaki bilgiler onların incelenmesine özen gösterilmiştir. En çok araştırılan konu da Rus tarihçilerinin yazılarında Osmanlı’dır ve o dönem bir de başka bakış açısından görmeye çalışılmıştır. Çalışma nitel bir çerçevede doküman analizi yöntemi kullanılarak; coğrafyadaki farklı ülkelerin tarihçilerinin gözünden Osmanlı son dönemi siyasi antlaşmalar incelenmeye çalışılmıştır.

Keywords

Tarih, Rus tarihçiler, siyasi antlaşmalar, Osmanlı, Rusya.

Political Treaties of the Ottoman Final Stage in the Works of Russian Historians 1878-1914

Abstract

In the second half of the 19th century, especially from 1878, the world entered a new era of imperialism. At the beginning of the 20th century, the issue of sharing came to an end, there was no possibility of finding a new colony. On the other hand, the Ottoman Empire dominated a very wide area even at the beginning of the century, and due to its proximity to Europe and its strategic position on world trade routes, it was withdrawn by the Great Powers. The path of the Russian armies that broke the Ottoman defense lines was opened, without any resistance, they marched to "Yeşil Köy", the brink of Istanbul, and threatened the existence of the Ottoman Empire, as a result, the Ottoman Empire had to sign the treaty of Ayastefanos Saint-Stefano . These historical events are sometimes contradictory, sometimes based on false information, and sometimes neutral in Russian sources. The information in these sources has made them to be carefully studied. The source that we study the most is the writings of the Russian historians related to the Ottomans and therefore, the period of the Ottoman Empire will be examined from another point of view. In this study, it is tried to examine the political treaties in the last period of Ottoman by means of the document analysis method in a qualitative framework.

Keywords

History, Russian historians, political treaties, Ottoman, Russia.

References

• Merkezi Devlet Askeri Tarih Arşivi.(ÇGVİA). F.2000. Merkezi Komutanlık Şubesi.
• Merkezi Devlet Askeri Tarih Arşivi. ÇGVİA. Ссср,ф 2000 оп.1, д. 3845 л.50.
• Главных документов Российской истории. (100 glavnıx dokumentov possiskoy istorii), Moskova.,2014, s.252 .
• A.A. Mogleviç., M.E. Ayrapetyan. На Пути К Мировой Войне. (Na Puti k Mirovoy voyne.).M.1963.
• Adamov.E.A., Константинополь и Проливы по секретным документам. (Konstantinopol i Prolivi po sekretnım dokumentam,. Moskova, 1925,s.760.
• Akdes Nimet Kurat., Türkiye ve Rusya, Ankara, Kültür Yayınları, 1990,s.892.
• Aleksandr Ş. Русское Турецкие Войны. (Russko-Tureçkie voynı). Mosko- va, 2003,s.210.
• Ayrapetov O.R., Внешняя политика Российской Империи. (Vneşnaya Politika Rossiskoy İmperii) 1801–1914. Moskova,2008,s.624.
• Degoev V.V. Внешняя политика России и международной системы. (Vneşnaya politika Posii i mejdunarodnoy sistemı) (1700-1918). Mos- kova,2004,s.936.
• Evropa M., Новая и Новейшая история международные отношении. (Novaya i Noveyşaya istoriya mejdunarrodnıye otnoşeniiyi). Mosko- va,2004,s.426.
• Fahri Maden., Büyük Güçlerin Berlin Antlaşması’nın Uygulanmasına Yönelik Baskıları. H i s t o r y S t u d i e s ISSN: 1309 4173 (Online) 1309 - 4688 (Print) Volume 5 Issue 1, 2013. s. 267-286.
• Hakan Tan., Bulgar Komite Faaliyetlerine Genel Bir Bakış. SAÜ fen ede- biyyat dergisi. Sakarya,2013,s.523.
• Hayrettin Şahin. 93 Harbi Ve Ayastefanos Antlaşması'nın Ermeni Kilisesi İle İlişkisi.İstanbul,2013,s.512-545.
• İvanov İ.S., Внешняя Политика России и Мир (Venşnaya Politika Rosiis i mir). Moskova, 2000,s.245
• Mahmut Bolat.,1876-1914 Arası Osmanlı Devleti Dış Politikasının Genel Bir Değerlendirmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2000,s.125-142.
• Nadir Devlet. Çarlık Rusya'sı Ve Sovyetler Birliğinin Türk Tarihine Bakışı. İstanbul, Eylül,1994,s.263
• Nikolay T. ,Русское Турецкая война (Russko Tureçkaya voyna) 1877-1878, Moskova, 2010,s.152
• Nikolay T., Внешняя политика. (Vneshnaya Politika) 1879-1894. Mosko- va,2008,s.526
• Nükhet Eltut., 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı Ve İki Ülke Açısından So- nuçları. Türkiye/Турция, 2008,s.426 Pokrovski M.N., Внешная политика (Vneşnaya politika).Moskova,1918,s.562
• Protopopov A.S., Kozmenko V.M., Yelmanova N.S. Внешние отношении и внешная политика Росии (Vneşniye otneşeniye i vneş- naya politika Rosii)(1648-2005). Moskova,2006,s.265
• Ramazan Ata. Düvel- İ Muazzama’nın Tanzimat’a Bakışı. İlahiyat Fakül- tesi Dergisi 18:1 , 2013, S.37-55.
• Serdar Sakin. Minas Çeraz’ın (Minasse Tcheraz) Avrupa Temasları ve Berlin Kongresi İzlenimleri. Akademik Bakış, Cilt 8, Sayı 16. ,2013,s.289-315
• Zafer Çakmak., Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna-Hersek’i İşgali Ve Sonrasında Osmanlı Devleti İle Yaptığı Antlaşma. Doğu anadolu bölgesi araştırmaları 4: ,2003,s.625
• Zaxodan A.K., Nizovskiy A.Y. Пороговой погреб Европы (Prihovoy pogreb Evropı). Moskova,1998,s.478
• Военная Литература (Voenneya Literatura.), Moskova, 2000,s.316