Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde İş Stresinin Aracı Rolü

Year 2019, Issue: 20, 479 - 502, 01.10.2019

Hüseyin Aslan Ercan İnce

Abstract

İşletmelerin en önemli sermayesi olan çalışanlar yoğun rekabet ortamında işletmelere önemli avantajlar sağlamaktadır. Bu avantajın sağlanmasında ise algılanan örgütsel destek kavramının önemi her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmanın amacı algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide iş stresinin aracılık rolünü tespit etmektir. Bu amaçla Osmaniye ilindeki sigorta acentesinde çalışan 178 katılımcıdan anket aracılığı ile veri toplanmıştır. Verilerin analizinde doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış, değişkenler arası korelasyonlar tespit edilmiş ve yapısal eşitlik modeli ile modelin uyum iyiliği testleri ve regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde algılanan örgütsel desteğin işten ayrılma niyetini ve iş stresini negatif yönde anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. İş stresinin de işten ayrılma niyetini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği bulgusu elde edilmiştir. Aracılık analizi neticesinde ise iş stresinin algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Algılanan örgütsel destek, iş stresi, işten ayrılma niyeti.

The Mediating Role of Job Stress in the Effect of Perceived Organizational Support on Turnover Intention

Abstract

Employees, which are the most important capital of enterprises, provide significant advantages to enterprises in an intensely competitive environment. The importance of the concept of perceived organizational support is increasing day by day. This study aims to determine the mediating role of job stress in the relationship between perceived organizational support and turnover intention. For this purpose, data were collected from 178 participants working in the insurance agency in Osmaniye province. In the analysis of the data, confirmatory factor analyses were made, correlations between the variables were determined, and the model's goodness of fit test and regression analysis were performed with the structural equation model. As a result of the analyzes, it was determined that perceived organizational support had a significant negative effect on turnover intention and job stress. It was also found that job stress positively affected turnover intention. As a result of mediation analysis, it was determined that job stress has a mediating role in the relationship between perceived organizational support and turnover intention.

Keywords

Perceived organizational support, job stress, turnover intention.

References

• Akgunduz, Y., ve Sanli, S. C. (2017). The effect of employee advocacy and perceived organizational support on job embeddedness and turnover intention in hotels. Journal of Hospitality and Tourism Ma- nagement, 31, 118-125.
• Akkoç, İ., Çalişkan, A., ve Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültü- rü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: Güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üni- versitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 105-135.
• Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003). The role of percei- ved organizational support and supportive human resource prac- tices in the turnover process. Journal of management, 29(1), 99-118.
• Arshadı, N. & Damırı, H. (2013). The relationship of job stress with turnover intention and job performance: Moderating role of OB- SE, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 706–710.
• Arshadi, N. (2011). The relationships of perceived organizational sup- port (POS) with organizational commitment, in-role performance, and turnover intention: Mediating role of felt obligation. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 30, 1103-1108.
• Büyükyilmaz, O., ve Çakmak, A. F. (2014). Iliskisel ve Islemsel Psikolo- jik Sözlesmede Algilanan Ihlalin Isten Ayrilma Niyeti ve Algila- nan Örgütsel Destek Üzerindeki Etkisi. Ege Akademik Bakis, 14(4), 583-596.
• Chiang, C. F., & Hsieh, T. S. (2012). The impacts of perceived organiza- tional support and psychological empowerment on job perfor- mance: The mediating effects of organizational citizenship beha- vior. International journal of hospitality management, 31(1), 180-190.
• Cohen, S., Kamarck, T. ve Mermelsteın, R. (1983). “A global measure of perceived stres”, Journal of health and social behavior, 24(4),385– 396.
• Çelik, M., ve Yıldız, B. (2016). Duygusal Emek Düzeyinin İşten Ayrıl- ma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Stresin Aracı Rolü. Journal of In- ternational Social Research, 9(45). 734-745.
• Çınar, Ö. (2013). Yapısal eşitlik modellemesi ile iş tatmini, örgütsel bağlılık, örgütsel destek ve örgütsel adaletin örgütsel çıktılar üze- rindeki etkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracılık rolü: Kahramanmaraş bankacılık sektöründe bir alan araştırma- sı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü- sü, İşletme Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi,
• Demirel, E. T. (2013). Mesleki stresin iş tatminine etkisi: Örgütsel des- teğin aracılık rolü. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakül- tesi Dergisi, 6(1), 220-241.
• Eder, P., & Eisenberger, R. (2008). Perceived organizational support: Reducing the negative influence of coworker withdrawal beha- vior. Journal of Management, 34(1), 55-68.
• Edwards, M. R., & Peccei, R. (2010). Perceived organizational support, organizational identification, and employee outcomes. Journal of Personnel Psychology, 75 (1), 51-59.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa, D. (1986). Per- ceived organizational support. Journal of Applied psychology, 71(3), 500-507.
• Giray, Y. D. (2013). İş yeri desteği: Örgüt, yönetici ve çalışma arkadaş- ları desteğine genel bir bakış. ISGUC The Journal of Industrial Rela- tions and Human Resources, 15(3), 65-81.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (3.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hom, P. W. & Griffeth, R. W. (1995). Employee Turnover. Cincinnati, Oh: Southwestern.
• Hui, C., Wong, A., & Tjosvold, D. (2007). Turnover intention and per- formance in China: The role of positive affectivity, Chinese va- lues, perceived organizational support and constructive contro- versy. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 80(4), 735-751.
• Islam, T., Ahmad, U. N. B. U., Ali, G., Ahmed, I., & Bowra, Z. A. (2013). Turnover intentions: The influence of perceived organizational support and organizational commitment. Procedia-Social and Beha- vioral Sciences, 103, 1238-1242.
• Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
• Kaplan, M., ve Öğüt, A. (2012). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin analizi: otel işletmelerinde bir uygu- lama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte- si Dergisi, 17(1), 387-401.
• Kim, A., & Barak, M. E. M. (2015). The mediating roles of leader– member exchange and perceived organizational support in the ro- le stress–turnover intention relationship among child welfare workers: A longitudinal analysis. Children and Youth Services Re- view, 52, 135-143.
• Kurtessis, J. N., Eisenberger, R., Ford, M. T., Buffardi, L. C., Stewart, K. A., & Adis, C. S. (2017). Perceived organizational support: A me- ta-analytic evaluation of organizational support theory. Journal of management, 43(6), 1854-1884.
• Küçükusta, D. (2007). Konaklama Işletmelerinde İş-Yaşam Dengesinin Çalışma Yaşami Kalitesi Üzerindeki Etkisi, (Yayımlanmamış ya- yımlanmamış doktora tezi). İzmir.
• Loi, R., Ao, O. K., & Xu, A. J. (2014). Perceived organizational support and coworker support as antecedents of foreign workers’ voice and psychological stress. International Journal of Hospitality Mana- gement, 36, 23-30.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi: AMOS uygulamaları, (2.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mosadeghrad, A. M. (2013). Occupational stress and turnover inten- tion: implications for nursing management. International journal of health policy and management, 1(2), 169-176.
• Rhoades, L. ve Eisenberger, R. (2002).Perceived Organizational Sup- port: A Review of the Literature.
• Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational sup- port: a review of the literature. Journal of applied psychology, 87(4), 698-714.
• Rhoades, L., Eisenberger, R., & Armeli, S. (2001). Affective commit- ment to the organization: The contribution of perceived organiza- tional support. Journal of applied psychology, 86(5), 825.
• Riggle, R. J., Edmondson, D. R., & Hansen, J. D. (2009). A meta- analysis of the relationship between perceived organizational support and job outcomes: 20 years of research. Journal of business research, 62(10), 1027-1030.
• Sekaran, U. (1992). Research methods for business. Canada: John Wiley ve Sons, Inc
• Shen, Y., Jackson, T., Ding, C., Yuan, D., Zhao, L., Dou, Y., & Zhang, Q. (2014). Linking perceived organizational support with employee work outcomes in a Chinese context: Organizational identification as a mediator. European Management Journal, 32(3), 406-412.
• Sluss, D. M., Klimchak, M., & Holmes, J. J. (2008). Perceived organiza- tional support as a mediator between relational exchange and or- ganizational identification. Journal of Vocational Behavior, 73(3), 457-464.
• Sökmen, A., Ekmekçioğlu, E. B., ve Çelik, K. (2015). Algılanan örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ve yönetici etik davranışı ilişkisi: Araştırma görevlilerine yönelik araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 125-144.
• Stamper, C. L., & Johlke, M. C. (2003). The impact of perceived organi- zational support on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management, 29(4), 569- 588.
• Stamper, C. L., & Johlke, M. C. (2003). The impact of perceived organi- zational support on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management, 29(4), 569- 588.
• Tekingündüz, S., Kurtuldu, A., ve Eğilmez, Ç. (2016). Sosyal destek, işe yabancılaşma ve iş stresinin işgören performansı üzerindeki etki- sinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 683-694.
• Turunç, Ö., Tabak, A., Şeşen, H., ve Türkyılmaz, A. (2010). Çalışma yaşamı kalitesinin prosedür adaleti, iş tatmini, iş stresi ve işten ayrılma niyetine etkisi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 12(2), 115-134.
• Turunç, Ö., ve Avcı, U. (2015). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: İş stresinin aracılık rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
• Turunç, Ö., ve Çelik, M. (2010a). Algılanan örgütsel desteğin çalışanla- rın iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: Savunma sektöründe bir araştırma. Atatürk Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
• Turunç, Ö., ve Çelik, M. (2010b). Çalisanlarin algiladiklari örgütsel destek ve is stresinin örgütsel özdeslesme ve is performansina et- kisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bi- limler Fakültesi Dergisi, 17(2), 183-206.
• Wayne, S. J., Shore, L. M. Ve Lıden, R. C. (1997). “Perceived organiza- tional support and leader-member exchange: A social exchange perspective”, Academy of Management journal, 40(1), 82–111.
• Yenihan, B., Mert, Ö., ve Çiftyıldız, K. (2014). İş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştır- ma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 38-49.
• Yim, H. Y., Seo, H. J., Cho, Y., & Kim, J. (2017). Mediating role of psyc- hological capital in relationship between occupational stress and turnover intention among nurses at veterans administration hos- pitals in Korea. Asian nursing research, 11(1), 6-12.
• Ying, Y. S. (2007). A study on the mediating role of organizational support between job stressor and stress reaction. Chinese Journal of Applied Psychology, 13(4), 373-378.