Gastronomiye Çok Disiplinli Bakış: Lisansüstü Tezlerine Yönelik Bir Değerlendirme

Year 2020, Issue: 21, 535 - 558, 01.01.2020

Dilek Acar Osman Güldemir , Emre Ozan Aksöz

Abstract

Gastronomi, insan yaşamının ayrılmaz bir parçasıdır. Bu çalışmada, gastronomi gibi zengin bir alanın, belirli disipliner sınırların ötesinde, çok disiplinli bir yaklaşımla ele alınarak, alanı besleyen farklı disiplinler ve eğilimler ile daha geniş bir görünümü ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın, henüz gelişmekte olan gastronomi için gelecekteki gelişimi ve ilgili çalışmalara fikir vermesi açısından katkı sağlayacaktır. Araştırma alanını Türkiye’de tamamlanmış, en az bir tam bölümünde gastronomi ile ilgili konulara yer verilen tüm anabilim dallarındaki tezler oluşturmaktadır. Buna göre araştırmaya uygun olduğu saptanan 189 lisansüstü tez, bibliyometrik analiz ile değerlendirilmiştir. Bu araştırma ile genel olarak, gastronominin turizm ve işletme bağlamından farklı ve daha geniş bir görünümü ortaya konmuştur. Araştırmanın önemli sonuçları arasında, 2006 yılından itibaren tez sayısının arttığı, en çok tezin Gazi Üniversitesi’nde üretildiği, tezlerin 44 ayrı anabilim dalında hazırlandığı, genel olarak mutfak, kültür, beslenme konularıyla birlikte önemli oranda konu çeşitliliğine rastlandığı yer almaktadır.

Keywords

Gastronomi, bibliyometri, lisansüstü tezler, çokdisiplinlilik.

Multidisciplinary Perspective on Gastronomy: An Evaluation of Graduate Theses

Abstract

Gastronomy is an inseparable part of human life. Contextualizing this fertile field of gastronomy beyond the specific disciplines - to multidisciplinary perspective - the main objective of this study is to reveal a wider view of this field through different disciplines and aims to feed it. This study contributes by providing insights into the future development and relevant studies in gastronomy as an ever-developing discipline. The research area of this study is graduate theses in Turkey, involving at least one chapter related to gastronomy issues from any discipline. Thus, 189 theses were determined and, evaluated with bibliometric analysis. In this study, a different and also wider view of gastronomy was suggested, apart from those of business and/or tourism context. Among the important results of this research, it was determined that the number of theses has increased by 2006; most of the theses were produced in Gazi University, the theses are prepared in 44 different departments, and, in general, together with kitchen, culture, nutritional issues, a considerable amount of subject differentiation was observed.

Keywords

Gastronomy, bibliometry, graduate theses, multidisciplinary.

References

• Abbot, Andrew, Disiplinlerin Kaosu, İstanbul: Küre Yayınları, 2009.
• Al, Umut & Doğan, Güleda, “Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Tezlerinin Atıf Analizi”, Türk Kütüphaneciliği, 2, 2012, ss. 349-369.
• Al, Umut & Tonta, Yaflar, “Atıf Analizi: Hacettepe Üniversitesi Kü- tüphanecilik Bölümü Tezlerinde Atıf Yapılan Kaynaklar”, Bilgi Dünyası, 5(1), 2004, ss. 19-47.
• Aydın, Bülent, “Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezinde (Yöktez) Yi- yecek İçecek İşletmeciliği Alanında Kayıtlı Bulunan Tezlerin Bib- liyometrik Analizi”, Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 2(1), 2017, ss. 23-38.
• Çakır, Mehmet, “Demokrasi Söylemi: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Araştırma”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(22), 2017, ss. 312-326.
• Efendi, Dürrizade Nurullah Mehmed, Ağdiye Risalesi (Hazırlayan: Mine Esiner Özen), İstanbul: İşaret Yayınları, 2015.
• Fawcett, Jacqueline, “Thoughts about Multidisciplinary, Interdiscipli- nary, and Transdisciplinary Research”, Nursing Science Quarterly, 26(4), 2013, ss. 376-379.
• Güldemir, Osman, “Mengen, Aşçılık ve Eğitim”, Kamp’ın Kitabı, Anka- ra: Detay Yayıncılık, 2017, ss. 27-33.
• Güzeller, Cem Oktay & Çeliker, Nuri, “Geçmişten Günümüze Gastro- nomi Bilimi: Bibliyometrik Bir Analiz”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(Special Issue 2), 2017, ss. 88-102.
• Halıcı, Nevin, Ateş-Baz-ı Veli ve Mevlevi Mutfağı Hakkında, Ateş-Baz-ı Veli Mutfak Etkinlikleri Programı Konuşma Metni, Konya, 2016.
• Kâmil, Mehmet, Melceü’t-Tabbâhîn (Aşçıların Sığınağı) (Hazırlayan: Cüneyt Kut), İstanbul: Duran Ofset, 1997.
• Kozak, Metin & Kozak, Nazmi, “Institutionalisation of tourism rese- arch and education: from the early 1900s to 2000s”, Journal of Tou- rism History, 8(3), 2016, ss. 275-299.
• Kushkowski, Jeffrey D., Parsons, Kathy A. & Wiese, William H., “Mas- ter's and Doctoral Thesis Citations: Analysis and Trends of a Lon- gitudinal Study”, Libraries and the Academy, 3(3), 2003, ss. 459-479.
• Miller, Frederic P., Vandome, Agnes F. & McBrewster, John (Ed.), Bibliometrics, USA: Alphascript Publishing, 2010.
• Nergiz, Hatice Güçlü, “Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibli- yometrik Profili (1990-2013)”, VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı, 04-05 Nisan 2014, Aydın, 2014, ss. 212-221.
• Okumuş, Bendegül, Köseoğlu, Mehmet Ali & Ma, Forest, “Food and Gastronomy Research in Tourism and Hospitality: A Bibliometric Analysis”, International Journal of Hospitality Management, 73, 2018, ss. 64-74.
• Oviedo-García, M. Ángeles, “Tourism Research Quality: Reviewing and Assessing Interdisciplinarity”, Tourism Management, 52, 2016, ss. 586-592.
• Öney, Hüseyin, “Gastronomi Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 2016, ss. 193-203.
• Ribeiro-Martins, Clarissa de Souza & Silveira-Martins, Elvis, “Gastro- nomic Tourism: A Bibliometric Survey of National and Internati- onal Databases”, Turismo: Visão e Ação, 20(1), 2018, ss. 184-208.
• Robuchon, Joel, “Gastronomi”, Larousse Gastronomique, İstanbul: Oğlak Yayıncılık, 2005.
• Sarıışık, Mehmet & Özbay, Gülçin “Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2),  2015, ss. 264- 278.
• Sünnetçioğlu, Ayşe, Yalçınkaya, Pınar, Olcay, Merve & Mercan, Şefik Okan, “Turizm Alanında Yazılmış Olan Gastronomiye İlişkin Tezlerin Bibliyometrik Profili” Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(Special Issue 2), 2017, ss. 345-354.
• Şencan, Hüner, Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Geçerlilik ve Güvenilir- lik, Ankara: Seçkin Yayınevi, 2005.
• Tayfun, Ahmet, Küçükergin, Fulden Güral, Aysen, Esin, Eren, Ayşe & Özekici, Yakup Kemal, “Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz”, Gazi Üniversitesi Tu- rizm Fakültesi Dergisi, I, 2016, ss. 50-69.
• Üstüner, Mehmet & Cömert, Melike, “Eğitim Yönetimi Teftişi Planla- ması ve Ekonomisi Anabilim Dalı Lisansüstü Dersleri ve Tezleri- ne İlişkin Bir İnceleme”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 2008, ss. 497-515.
• Van Raan, A.F.J. & Van Leeuwen, Th. N., “Assessment of the scientific basis of interdisciplinary, applied research: Application of biblio- metric methods in Nutrition and Food Research”, Research Policy, 31(4), 2002, ss. 611-632.
• Yıldırım, Cemal, Bilim Felsefesi, Ankara: Remzi Yayınları, 2005.
• Yılmaz, Gökhan, “Ulusal Turizm Kongrelerinde Gastronomi Ve Mut- fak Sanatları Alanı İle İlgili Yayınlanan Bildiriler Üzerine Bir Araştırma”, Turizm ve Araştırma Dergisi, 6(1), 2017, ss. 24-39.
• “Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği”, Erişim: 02.01.2019, http://www.yok.gov.tr/documents/10279/23688337/lisansustu _egitim_ve_ogretim_y%C3%B6netmeligi.pdf/8451c3e1-7975-40f1- bc81-3ca01cb288c8. “Our history”, Erişim Tarihi: 10.01.2019, https://www.cityandguildsgroup.com/about-us.
• “The History of Le Cordon Bleu”, Erişim Tarihi: 01.01.2019, https://www.cordonbleu.edu/our-story/en.
• “Yükseköğretim Kurumlarında Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin İnternet Üzerinden Derlenmesi Hakkında Kılavuz”, Erişim: 20.01.2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezTeslimKilavuz.jsp.