Bankaların Marka Değeri Performansları ile Finansal Performanslarının Karşılaştırmalı Analizi: Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir Uygulama

Year 2020, Issue: 22, 487 - 518, 01.04.2020

Mehmet Apan

Abstract

Bu çalışmada, Türk mevduat bankalarının marka değeri değişimleri ile finansal performans değişimleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Analiz verisi, 2012-2018 dönemini için bankaların marka değerleri ile finansal değişkenlerinden oluşmaktadır. Bankaların marka performansları marka değerlerine dayalı olarak belirlenmiştir. Diğer yandan bankaların finansal performansını belirlemek için Entropi ağırlıklandırma ve TOPSIS çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılmıştır. Ampirik analizlerde bankaların marka değeri değişimleri ile finansal performans değişimlerinin farklı sonuçlara sahip olduğu gözlenmiştir. Bankaların 6 tanesinin marka değeri değişim ortalaması ile TOPSIS performans değişim ortalaması arasındaki ilişkinin aynı yönde olması, bu bankalar için marka değeri değişimlerinin finansal performansa yansıdığı şeklinde söylenebilir. Ancak 4 bankanın marka değeri değişim ortalaması ile TOPSIS performans değişim ortalaması arasındaki ilişkinin ters yönde olması ise bu bankalar için marka değeri değişimlerinin finansal performansı etkilemediği şeklinde yorumlanabilir.

Keywords

Marka değeri, finansal performans, entropi, topsıs, mevduat bankaları.

Comperative Analysis of Banks Brand Value Performance and Their Financial Performance: An Application on Turkish Deposit Banks

Abstract

In this study, change is brand value and financial performance of Turkish deposit banks are examined comparatively. The data consists of brand values and financial variables of banks for the period 2012-2018. The brand performance of banks is determined based on brand values. On the other hand, Entropy weighting and TOPSIS multi-criteria decision-making methods were used to determine the financial performance of banks. In the empirical analysis, it was observed that changes in the brand value of banks and changes in financial performance have different results. The fact that the relationship between the average brand value change of 6 banks and the average TOPSIS performance change is in the same direction can be said to mean that the brand value changes for these banks are reflected in financial performance. However, the fact that the relationship between the average brand value change of 4 banks and the average TOPSIS performance change is in the opposite direction can be interpreted as the brand value changes do not affect financial performance for these banks.

Keywords

Brand value, performance analysis, entropy, topsıs, deposit banks.

References

• Akgün, Ö., & Akgün, A. (2014). Marka ve Marka Değeri Olgusu: Marka Değerinin Tespitine Yönelik Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (8), 1-13.
• Akkoç, S., & Vatansever, K. (2013). Fuzzy Performance Evaluation with AHP and TOPSIS Methods: Evidence from Turkish Banking Sector After the Global Financial Crisis. Eurasian Journal of Business and Economics, 6(11), 53-74.
• Aksaraylı, M., & Pala, O. (2017). Türk Bankacılık Sektöründe Sermaye Yapısına Göre Performans Sıralama, Kümeleme ve Verimlilik Analizi. International Journal of Academic Value Studies, 3(11), 39-54.
• Akyüz, İ., Aydemir, B., Bayram, B. Ç., & Akyüz, K. C. (2019). Orman Ürünleri İşletmelerinin Finansal Performanslarının Entropi Temelli TOPSIS Yöntemi ile Karşılaştırılması: Artvin Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1), 136-146.
• Aldemir, A., & Özden, Ü. H. (2017). Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Analizi. Eurasian Business & Economics Journal, (12), 64‐84.
• Alp, İ., Öztel, A., & Köse, M. S. (2015). Entropi Tabanlı MAUT Yöntemi ile Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansı Ölçümü: Bir Vaka Çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-81.
• Alper, D., & Aydoğan, E. (2017). Finansal Bazlı Marka Değerinin Firma Performansı Üzerine Etkisi. International Journal of Academic Value Studies, 3(16), 141-155.
• Alsu, E., & Palta, G. (2017). Marka Değerinin Belirlenmesi ve Ölçülmesi Üzerine Finansal Bir Yaklaşım: Ampirik Bir Çalışma. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 2(4), 175-186.
• Alsu, E., Taşdemir, A., & Kallo, Z. (2018). Evaluation of Performances of Participation Banks: International Comparison with TOPSIS Method. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(1), 303-316.
• Altemur, N., Çevik, M., & Karaca, S. S. (2019). BİST 30 Endeksinde İşlem Gören Ticari Bankaların TOPSIS Yöntemi İle Finansal Performans Analizi. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 3(1), 63-73.
• Amile, M., Sedaghat, M., & Poorhossein, M. (2013). Performance Evaluation of Banks using Fuzzy AHP and TOPSIS, Case study: State-owned Banks, Partially Private and Private Banks in Iran. Caspian Journal of Applied Sciences Research, 2(3), 128-138.
• Anyaeche, C. O., & Ighravwe, D. E. (2018). A framework for evaluating the performance of automated teller machine in banking industries: A queuing model-cum-TOPSIS approach. Accounting, 4(2), 53-62.
• Aras, G., Tezcan, N., & Kutlu-Furtuna, Ö. (2016). Geleneksel Bankacılık ve Performansının TOPSIS Yöntemiyle Karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 27(81), 58-81. Kurumsal Sürdürülebilirlik
• Athawale, V. M., & Chakraborty, S. (2010). A TOPSIS Method-Based Approach to Machine Tool Selection. Proceedings of the 2010 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management Dhaka. Bangladesh.
• Bayyurt, N. (2013). Ownership Effect on Bank’s Performance: Multi Criteria Decision Making Approaches on Foreign and Domestic Turkish Banks. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (99), 919
• Bozdoğan, T., Ersoy, B., & Kaygusuz, M. (2018). CAMELS Değerlendirme Ssistemiyle Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemiyle Analizi, Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(30), 4309-4323.
• Brand Finance Turkey-100. (2012). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2013). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2014). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2015). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2016). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2017). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2018). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Brand Finance Turkey-100. (2019). Türkiye'nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu.
• Çağıran-Kendirli, H., Kendirli, S., & Aydın, Y. (2019). Küresel Kriz Çerçevesinde Katılım Bankalarının ve Ticari Bankaların Mali Performanslarının TOPSIS Yöntemiyle Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 137-154.
• Çelen, A. (2014). Evaluating the Financial Performance of Turkish Banking Sector: A Fuzzy MCDM Approach. Journal of Economic Cooperation and Development, 35(2), 43-70.
• Demireli, E. (2010). TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Girişimcilik v e Kalkınma Dergisi, 5(1), 101-112.
• Dikici, Y. (2018). Katılım Bankaları İle Mevduat Bankalarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Karşılaştırılması. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 117-125.
• Dinçer, H., & Görener, A. (2011). Performans Değerlendirmesinde AHP-VIKOR ve AHP-TOPSIS Yaklaşımları: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama. Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, (29), 244-260.
• Dursun, G. D., & Bozkır, B. (2018). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Ticari Bankaların Aktif Kalitesinin TOPSIS Yöntemi İle Ölçümü. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 3(3), 243-258.
• Ecer, F. (2019). Özel Sermayeli Bankaların Kurumsal Sürdürülebilirlik Performanslarının Değerlendirilmesine Yönelik Çok Kriterli Bir Yaklaşım: Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 365-390. Bütünleşik Modeli. Eskişehir
• Ergün, B. (2019). Hisse Senedi Getirilerinin Marka Değeri Duyurularına Tepkisi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 93-108.
• Esmer, Y., & Bağcı, H. (2016). Katılım Bankalarında Finansal Performans Analizi: Türkiye Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 17-30.
• Eyüpoğlu, K. (2016). Gelişmekte Olan Ülkelerin Bankacılık Sektör Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Karşılaştırılması. Ordu Üniversitesi Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(14), 220-236.
• Gerekan, B., & Koçan, M. (2018). Marka Değerindeki Değişimin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4), 210-228.
• Ginevičius, R., & Podvezko, V. (2008). Multicriteria evaluation of Lithuanian banks from the perspective of their reliability for clients. Journal of Business Economics and Management, 9(4), 257-267.
• Gökbayrak, S. (2019). Marka Değerinin Hirose Yöntemiyle Tespit Edilmesi: Vakko Tekstil Üzerine Bir Uygulama. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 8-25.
• Günay, A., & Günay, B. (2019). Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Etkinlik Ölçümü ve Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1316-1325.
• Günay, B. (2017). Marka Değeri Üzerine Bir Araştırma: BİST 100 Önreği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler
• Gündoğdu, A. (2015). Measurement of Financial Performance Using TOPSIS Method for Foreign Banks of Established in Turkey between 2003-2013 Years. International Journal of Business and Social Science, 6(1), 139-151.
• Huang, J. (2008). Combining Entropy Weight and TOPSIS Method For Information System Selection. Proceedings of the IEEE International Conference on Automation and Logistics Qingdao, (s. 1965-1968). China.
• Hwang, C.-L., & Yoon, K. (1981). Methods for Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications. Heidelberg, Berlin: Springer.
• Hwang, C.-L., Lai, Y.-J., & Liu, T.-Y. (1993). A New Approach For Multiple Objective Decision Making. Computers and Operational Research, (20), 889–899.
• İslamoğlu, M., Apan, M., & Öztel, A. (2015). An Evaluation of The Financial Performance of REITs in Borsa Istanbul: A Case Study Using The Entropy-Based TOPSIS Method. International Journal of Financial Research, 6(2), 124-138.
• Işık, Ö. (2019). Türk Mevduat Bankacılığı Sektörünün Finansal Performanslarının ENTROPİ Tabanlı ARAS Yöntemi Kullanılarak Değerlendirilmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 4(1), 90-99.
• Janoskova, K., & Kliestikova, J. (2018). Analysis of the impact of selected determinants on brand value. Journal of International Studies, 11(1), 152-162.
• Kahraman, A., & Gacar, A. (2019). Türkiye’deki En Değerli Bankaların Marka Karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 19-34. Finansal Performanslarının
• Kandemir, T., & Karataş, H. (2016). Ticari Bankaların Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile İncelenmesi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama (2004-2014). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 1766-1776.
• Kara, A. (2019). Firma Değeri Yaratımında Marka Gücünün Etkisi: Interbrand İndirgenmiş Nakit Akışı Yöntemiyle Türk Markalarının Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-246.
• Kendirli, S., Çağıran-Kendirli, H., & Akgün, Z. (2016). Marka Değerleme Yöntemleri: Hiroshi Yöntemi İle Gıda Sektöründe Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (71), 67-88.
• Kenger, M. D., & Organ, A. (2017). Banka Personel Seçiminin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden Entropi Temelli Aras Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4), 152-170.
• Kirk, C. P., Ray, I., & Wilson, B. (2013). The impact of brand value on firm valuation: The moderating influence of firm type. Journal of Brand Management, 20, 488–500.
• Mandic, K., Delibasic, B., Knezevic, S., & Benkovic, S. (2014). Analysis of the financial parameters of Serbian banks through the application of the fuzzy AHP and TOPSIS methods. Economic Modelling, (43), 30-37.
• Oral, C. (2016). Evaluating The Financial Performances Of Privately Owned Deposit Banks In Turkey By Topsis Method. Journal Of Business Research Turk, 8(1), 448-455.
• Ömürbek, V., Aksoy, E., & Akçakanat, Ö. (2017). Bankaların Sürdürülebilirlik Performanslarının ARAS, MOOSRA VE COPRAS Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 14-32.
• Önder, E., Taş, N., & Hepşen, A. (2013). Performance Evaluation of Turkish Banks Using Analytical Hierarchy Process and TOPSIS Methods. Journal of International Scientific Publication:Economy & Business, 7(1), 470-503.
• Özçelik, H., & Kandemir, B. (2015). BIST’te İşlem Gören Turizm İşletmelerinin TOPSIS Yöntemi ile Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özgüven, N. (2010). Marka Değeri: Global Markaların Değerlendirilmesi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 141-148.
• Özkan, G. (2017). Türkiye’de Halka Açık Özel Sermayeli Ve Kamu Sermayeli Ticaret Bankaları’nın Performansları’nın TOPSIS Yöntemi İle Analizi. Alanya Akademik Bakış, 1(1), 47-59.
• Shannon, C. (1948). A mathematical theory of communication. Bell System Technical Journal (27), 379-423 and 623–656. Mathematical Reviews (MathSciNet): MR10, 133e
• Siew, L. W., Fai, L. K., & Hoe, L. W. (2017). Evaluation on the Financial Performance of the Malaysian Banks with TOPSIS Model. American Journal of Service Science and Management, 4(2), 11-16.
• Topak, M. S., & Çanakçıoğlu, M. (2019). Banka Performansının Entropi ve COPRAS Yöntemi ile Değerlendirilmesi: Türk Banakcılık Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Mali Çözüm, 29(154), 107-132.
• Tsaur, R.-C. (2011). Decision Risk Analysis For an Interval TOPSIS Method. Applied Mathematics and Computation, (218), 4295– 4304.
• Tzeng, G.-H., & Huang, J.-J. (2011). Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications. Newyork, USA. : CRC Press.
• Uludağ, A. S., & Ece, O. (2018). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi Kullanılarak Değerlendirilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(637), 49-80.
• Ural, M., Demireli, E., & Güler-Özçalık, S. (2018). Kamu Bankalarında Performans Analizi: Entropi ve WASPAS Yöntemleri ile Bir Uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 129-141.
• Uygurtürk, H., Uygurtürk, H., & Korkmaz, T. (2017). Marka Değerinin HIROSE Yöntemi İle Belirlenmesi: BİST’de İşlem Gören Seramik Sektörü Firmaları Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Metinleri, (2), 10-21.
• Vergili, G. (2018). BIST’te İşlem Gören Bankaların TOPSIS Yöntemiyle Performanslarının Değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 95-112.
• Wanke, P., Hassan, M. K., & Gavião, L. O. (2017). Islamic Banking and Performance in the Asean Banking Industry: A Topsis Approach with Probabilistic Weights. International Journal of Business and Society, 18(1), 129-150.
• Yalçın-Seçme, N., Bayrakdaroğlu, A., & Kahraman, C. (2009). Fuzzy performance evaluation in Turkish Banking Sector using Analytic Hierarchy Process and TOPSIS. Expert Systems with Applications, 36(9), 11699-11709.
• Yamaltdinova, A. (2017). Kırgızistan Bankalarının Finansal Performanslarının International Review of Economics and Management, 5(2), 68-87. TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi.
• Yayar, R., & Baykara, H. V. (2012). TOPSIS Yöntemi ile Katılım Bankalarının Etkinliği ve Verimliliği Üzerine Bir Uygulama. Business and Economics Research Journal, 3(4), 21-42.
• Yıldırım, B. F., & Demirci, E. (2017). Banka Performansının TOPSIS-M Uygulaması İle Değerlendirilmesi. Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 35-48.
• Yılmaz, G., & İnel, M. N. (2018). Assessment of Sustainability Performances of Banks by TOPSIS Method and Balanced Scorecard Approach. International Journal of Business and Applied Social Science, 4(1), 62-75.
• Yoon, K. (1987). A Reconciliation Among Discrete Compromise Situations. Journal of Operational Research Society, 38, 277–286.
• Zengin, B., & Güngördü, A. (2015). Marka Değerinin Hesaplanması Üzerine Ampirik Bir Çalışma: Finans ve Pazarlama Boyutu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 282