Menopoza Özgü Sıcak Basması Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2022, Sayı: 16, 48 - 62, 30.04.2022

Burcu Dişli , Nevin Hotun Şahin

https://doi.org/10.38079/igusabder.1038349

Cited By: 4

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı Menopoza Özgü Sıcak Basması Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılarak, ölçeğin Türkçe’ye uyarlanmasıdır.

Yöntem: Araştırmanın örneklemini, menopoza bağlı sıcak basması yaşayan, Türkçe konuşabilen, yazılı onam verebilen ve iletişim engeli olmayan 100 kadın oluşturdu. Veriler Demografik Bilgi Formu, Menopoza Özgü Sıcak Basması Ölçeği ve Sıcak Basması İnanç Ölçeği kullanılarak her bir katılımcıyla ayrı ayrı ve yüz yüze görüştürülerek toplandı. Ölçeğin dil, içerik ve yapı geçerlikleri, iç tutarlılık, test-tekrar test ve paralel form güvenirlikleri analiz edildi.

Bulgular: Açıklayıcı faktör analizi sonucuna göre ölçeğin toplam varyansını %53.99 açıklayan tek faktörlü yapı elde edildi. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin uyuma sahip olduğu saptandı. Cronbach Alfa katsayısı 0.902 bulundu. Madde-toplam puan korelasyonu ve test-tekrar test analizi sonuçlarının pozitif yönlü, yüksek düzeyde ve anlamlı olduğu belirlendi. Ölçek, Sıcak Basması İnanç Ölçeği ile sınırlı düzeyde eşdeğerliliğe sahip olduğu için paralel form güvenirliği analizi sonucu orta düzeyde anlamlı olarak bulundu.

Sonuç: Menopoza Özgü Sıcak Basması Ölçeği’nin Türk diline uyarlanan formunun yüksek düzeyde geçerli ve güvenilir bir araç olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler

Geçerlik, güvenirlik, menopoz, sıcak basması

Hot Flash Related Daily Interference Scale: Validity and Reliability of Turkish Version

Öz

Aim: The aim of this study is to analyze the validity and reliability of the Turkish version of Hot Flash Related Daily Interference Scale and to adapt the scale to the Turkish language.

Method: The sample of the study included 100 women complaining about menopausal hot flashes, speaking Turkish, giving written consent and without communication barriers. The data were collected using Demographic Information Form, Hot Flash Related Daily Interference Scale and Hot Flashes Belief Scale by interviewing each participant individually and face-to-face.. Language, content and construct validities, internal consistency, test-retest and parallel form reliabilities of the scale were evaluated.

Results: According to the results of the exploratory factor analysis, a 1-factor structure was obtained that explained the total variance of the scale by 53.99%. Confirmatory factor analysis revealed that the scale had compatibility. Cronbach Alpha coefficient was found 0.902. Item-total score correlation and test-retest analysis results were found to be positive, high and significant. Since the scale had limited equivalence with Hot Flashes Belief Scale, the result of parallel form reliability analysis was found to be moderately significant.

Conclusion: Hot Flash Related Daily Interference Scale which is adapted to the Turkish language was determined highly valid and reliable tool.

Anahtar Kelimeler

Hot flashes, menopause, reliability, validity

Kaynakça

• Gümüşay M, Erbil N. Alternative methods in the management of menopausal symptoms. Mid Blac Sea J Health Sci. 2016;2:20-25.
• Özer Ü, Gözükara F. Şanlıurfa’da kadınların menopozla ilgili yaşadıkları sorunların, baş etme yollarının ve bakış açılarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016;3(1):16-26
• Çağlar GS, Yüce E. Menopoz. In: Cengiz SD, Çağlar GS, ed. Menopoz Multidisipliner Yaklaşım. Ankara: Modern Tıp Kitabevi; 2016:1-18.
• Erbil N. Attitudes towards menopause and depression, body image of women during menopause. Alexandria Journal of Medicine. 2018;54:241-246.
• Sanchez-Rodriguez MA, Zacarias-Flores M, Arronte-Rosales A, Mendoza-Nunez VM. Association between hot flashes severity and oxidative stress among Mexican postmenopausal women: a cross-sectional study. PLOS ONE. 2019;14(9):e0214264.
• Şahin NH. Klimakteryum dönem ve menopoz. In: Şahin NH, ed. Hemşire ve Ebelere Yönelik Kadın Sağlığı ve Hastalıkları. Genişletilmiş 2. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2016:163-170.
• Freedman RR. Physiology of hot flashes. Am J Hum Biol. 2001;13(4):453-464.
• Gracia CR, Freeman EW. Onset of the menopause transition. Obstet Gynecol Clin North Am. 2018;45(4):585-597.
• Bansal R, Aggarwal N. Menopausal hot flashes: a concise review. J Midlife Health. 2019;10(1):6-13.
• Sturdee DW, Hunter MS, Maki PM, et al. The menopausal hot flush: a review. Climacteric. 2017;20(4):296-305.
• Bahr DE, Webster JG, Grady D, et al. Miniature ambulatory skin conductance monitor and algorithm for investigating hot flash events. Physiol Meas. 2014;35(2):95-110.
• Sievert LL, Begum K, Sharmeen T, et al. Hot flash report and measurement among Bangladeshi migrants, their London neighbors, and their community of origin. Am J Phys Anthropol. 2016;161(4):620-633.
• Aydın A, Araz A, Asan A. Görsel analog ölçeği ve duygu kafesi: kültürümüze uyarlama çalışması. Türk Psikoloji Yazıları. 2011;14(27):1-13.
• Bekiroğlu N, Gürbüz A, Konyalıoğlu R, Ayas S, Alkan A, Eren S. Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği, Kupperman Menopoz Ölçeği ve Nottingham Sağlık Profili Ölçeklerinin güvenirlik ve yanıtlama etki büyüklüklerinin yeni menopozlu hastalarda karşılaştırılması. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2008;39(1):11-16.
• Çelik AS, Pasinlioğlu T. Sıcak Basması İnanç Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2015;2(3):249-259.
• Çetinay P, Gülseren Ş. Kadın Sağlığı Anketi Türkçe Formu’nun geçerlik ve güvenirliği. Nöropsikiyatri Arşiv. 2005;42:13-17.
• Gözüyeşil E, Başer M. Menopozal dönemde yaşanan vazomotor yakınmaların günlük yaşam aktiviteleri üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;19(4):261-268.
• Gürkan ÖC. Menopoz semptomlarını değerlendirme ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliliği. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2005;3:30-35.
• Kharbouch SB, Şahin NH. Menopozal dönemlerdeki yaşam kalitesinin belirlenmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2007;15(59):82-90.
• Tortumluoğlu G, Erci B. Klimakterik dönemdeki kadınlara verilen planlı sağlık eğitiminin menopozal yakınma, tutum ve sağlık davranışlarına etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2004;7(2):48-58.
• Alder E. The Blatt-Kupperman menopausal index: a critique. Maturitas. 1998;29(1):19-24.
• Brazier JE, Roberts J, Platts M, Zoellner YF. Estimating a preference-based index for a menopause specific health quality of life questionnaire. Health Qual Life Outcomes. 2005;3(13):1-9.
• Carpenter JS. The Hot Flash Related Daily Interference Scale: A tool for assessing the impact of hot flashes on quality of life following breast cancer. J Pain Symptom Manage. 2001;22(6):979-989.
• Freeman EW, Sammel MD, Liu L, Martin P. Psychometric properties of a menopausal symptom list. Menopause. 2003;10(3):258-265.
• Greene JG. A factor analytic study of climacteric symptoms. J Psychosom Res. 1976;20(5):425-430.
• Hunter M. The Women's Health Questionnaire (WHQ): The development, standardization and application of a measure of mid-aged women's emotional and physical health. Qual Life Res. 2000;9(1):733-738.
• Perz JM. Development of the menopause symptom list: a factor analytic study of menopause associated symptoms. Women Health. 1997;25(1):53-69.
• Schneider HPG, Heinemann LAJ, Rosemeier HP, Potthoff P, Behre HM. The Menopause Rating Scale (MRS): reliability of scores of menopausal complaints. Climacteric. 2000;3(1):59-64.
• Sharifi N, Khazaeian S, Khazaeian S, Masjoudi M, Kazemi AF, Nayebi nia A. Examining psychometric characteristics of a menopausal health questionnaire: translation and psychometric evaluation of the persian version. Electron Physician. 2017;9(1):3616-3622.
• Wiklund I, Holst J, Karlberg J, et al. New methodological approach to the evaluation of quality of life in postmenopausal women. Maturitas. 1992;14(3):211-224.
• Zöllner YF, Acquadro C, Schaefer M. Literature review of instruments to assess health-related quality of life during and after menopause. Qual Life Res. 2005;14(2):309-327.
• Carpenter JS, Bakoyannis G, Otte JL, et al. Validity, cutpoints, and minimally important differences for two Hot Flash Related Daily Interference Scales. Menopause. 2017;24(8):877-885.
• Esin MN. Veri toplama yöntem ve araçları & veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. In: Erdoğan S, Nahcivan N, Esin MN, eds. Hemşirelikte Araştırma. 2. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2015;193-234.
• Topçu İ, Türkkan NÜ, Bacaksız FE, Şen HT, Karadal A, Yıldırım A. Sağlık çalışanlarında örgütsel sinizm ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2013;6(3):125-131.
• Uğurlu F, Aylar F. Destekleme ve yetiştirme kurslarına yönelik öğretmen öz algı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017;3(1):28-43.
• Çelik AS, Pasinlioğlu T. Klimakterik dönemdeki kadınların yaşadıkları menopozal semptomlar ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2014;1(1):16-29.
• Çetin ÖE, Eroğlu K. Menapoz dönemindeki kadınların yaşadıkları sorunlar ve başetme yolları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2015;8(4):219-225.
• Tümer A, Kartal A. Kadınların menopoza ilişkin tutumları ile menopozal yakınmaları arasındaki ilişki. Pamukkale Tıp Dergisi. 2018;11(3):337-346.
• Rendall MJ, Simonds LM, Hunter MS. The Hot Flush Beliefs Scale: A tool for assessing thoughts and beliefs associated with the experience of menopausal hot flushes and night sweats. Maturitas. 2008;60:158-169.
• Karakoç FY, Dönmez L. Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası. 2014;13(40):39-49.
• Yaşar M. İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. PAU Journal of Education. 2014;36(36):59-75.
• Çapık C, Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing. 2018;26(3):199-210.
• Ersungur ŞM, Kızıltan A, Polat Ö. Türkiye’de bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması: temel bileşenler analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2007;21(2):55-66.
• Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2005.
• Çapık C. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17(3):196-205.
• Berberoğlu EO, Uygun S. Çevre farkındalığı-çevre tutumu arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012;25(2):459-473.