Ameliyat Öncesi ve Sonrası Dönemde Yapılan Uygulamaların ERAS Protokolüne Uygunluğunun Değerlendirilmesi

Year 2022, Issue 18, 734 - 750, 31.12.2022

Ayşegül YAYLA Vesile ESKİCİ Emrah AY Nadiye ÖZER Gülfidan KURT

https://doi.org/10.38079/igusabder.980901

Abstract

Amaç: Bu çalışma, ameliyat öncesi ve sonrası dönemde yapılan uygulamaların ERAS (Enhanced Recovery After Surgery) protokolüne uygunluğunun değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel nitelikte tasarlanan araştırma, Ocak – Temmuz 2019 tarihleri arasında bir üniversitenin Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinin cerrahi kliniklerinde yürütülmüştür. Ameliyatı planlanan, çalışmaya katılmayı kabul eden 863 hasta araştırma örneklemini oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan anket formu, Vizüel Analog Skala ve Bulantı Sayısal Ölçeği ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Veriler, SPSS 20.0 paket programında tanımlayıcı istatistikler kullanılarak değerlendirilmiştir.

Bulgular: Çalışmadaki hastaların tamamının ameliyat öncesi dönemde oral karbonhidrat almadığı, ameliyat öncesi aç kalma sürelerinin 10,55±6,91 saat olduğu ve hastalara premedikasyon uygulanmadığı belirlenmiştir. Hastaların ameliyat sonrası; ilk sıvı alma zamanı ortalamasının 10,45±15,44 saat, ilk katı gıda alma zamanı ortalamasının 18,70±29,23 saat olduğu, ilk mobilizasyon süresinin 19,02±21,39 saat, nazogastrik sonda kalış süresi ortalamasının 29,33±28,80 saat, drenin kalış süresi ortalamasının 54,30±28,06 saat, üriner kateter kalış süresi ortalamasının 49,51±27,40 saat olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Çalışma sonucunda ERAS protokollerine uyumun istenilen düzeyde olmadığı ve sağlık çalışanlarına ERAS’la uyumlu olmayan uygulamalarla ilgili eğitim verilmesi önerilebilir.

Keywords

ERAS, ameliyat öncesi, ameliyat sonrası, ERAS, hemşirelik personeli, nursing personnel, preoperative, postoperative

Evaluation of the Compliance of Made in Pre and Post-Surgery Period Practices to ERAS Protocol

Abstract

Aim: This study was carried out to evaluate the compliance of the applications in the pre- and postoperative period with the ERAS (Enhanced Recovery After Surgery) protocol.

Method: This research which was descriptive and cross-sectional was carried out between January and July 2019 with who are inpatients in the surgical clinics of a university's Health Research and Application Center. The sample consisted of 863 patients that planning elective surgery and agreed to participate in the study. The data collecting form consisted of a questionnaire for evaluating the characteristics of the patients, a questionnaire for evaluating the use of the ERAS protocol proposals, a Visual Analogue Scale and a Nausea Numerical Scale. Analysis of the data was performed with SPSS 20.0 program, descriptive statistics were also used.

Results: It was determined that in the study giving no oral carbohydrates to the patients before the surgery, and not providing premedication treatment for none of the patients. The patient’s preoperative fasting restriction time was 10,55±6,91 hours. Postoperatively, it was calculated that the mean time to start the liquid diet was 10,45±15,44 hours, the mean time to start the solid diet was 18,70±29,23 hours, the mean time of the first mobilization was an average of 19,02±21,39 hours, and nasogastric catheter stay was an average of 29,33±28,80 hours. It was found to be that the time of removal of the urinary catheter was an average of 54,30±28,06 hours, and the average urinary catheter stay 49,51±27,40 hours.

Conclusion: As a result, most of the practices that were compatible with the ERAS protocols are not sufficient and healthcare professionals should be trained on practices that are not compatible with ERAS. 

Keywords

nursing personnel, preoperative, postoperative

References

• Daliya P, Ljungqvist O, Brindle ME, Lobo DN. Guidelines for guidelines. In: Ljungqvist O, Francis NK, Urman RD (eds). Enhanced recovery after surgery: A complete guide to optimizing outcomes. Springer. 2020;23-28.
• Ljungqvist O, Hubner M. Enhanced recovery after surgery- ERAS- principles, practice and feasibility in the elderly. Aging Clinical and Experimental Research. 2018;30:249-252. doi:10.1007/s40520-018-0905-1.
• Bray MS, Appel AL, Kallies KJ, et al. Implementation of an anhanced recovery after surgery program for colorectal surgery at a community teaching hospital. WMJ. 2017;116(1):22-26.
• Güzel N, Yava A. Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin ERAS (enhanced recovery after surgery) protokolüne ilişkin bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. Zeugma Sağlık Araştırmaları Dergisi. 2019;1(1):15-23.
• Eras Derneği. http://erasorgtr/pagephp?id=10&saglikCalisani=true. Erişim tarihi 20 Ocak 2020.
• Bai X, Zhang X, Lu F, et al. The implementation of an enhanced recovery after surgery (ERAS) program following pancreatic surgery in an academic medical center of China. Pancreatology. 2016;16:665-670. doi:10.1016/j.pan.2016.03.018.
• Kabataş MS, Özbayır T. Kolorektal cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileşme protokolü: Sistematik derleme. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;5(3):120-132.
• Gündoğdu H. Postoperatif iyileşmenin hızlandırılması için perioperatif sürecin güncel yönetimi. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi. 2018;9:51-59.
• Cooper S, Panesar P. Preoperative optimization and enhanced recovery after surgery. Surgery (Oxford). 2019;37(12):700-705. doi:10.1016/j.mpsur.2019.10.006.
• Stowers MD, Lemanu DP, Hill AG. Health economics in enhanced recovery after surgery programs. Canadian Journal of Anesthesia/Journal canadien d'anesthésie. 2015;62:219-230. doi:10.1007/s12630-014-0272-0.
• Thiele RH, Rea KM, Turrentine FE, et al. Standardization of care: Impact of an enhanced recovery protocol on length of stay, complications, and direct costs after colorectal surgery. Journal of the American College of Surgeons. 2015;220:430-443. doi:10.1016/j.jamcollsurg.2014.12.042.
• Liu VX, Rosas E, Hwang J, et al. Enhanced recovery after surgery program implementation in 2 surgical populations in an integrated health care delivery system. JAMA Surg. 2017;152(7):e171032. doi:10.1001/jamasurg.2017.1032.
• Arrick L, Mayson K, Hong T, et al. Enhanced recovery after surgery in colorectal surgery: Impact of protocol adherence on patient outcomes. Journal of Clinical Anesthesia. 2019;55:7-12. doi:10.1016/j.jclinane.2018.12.034.
• Mercedes CO, María LM, Miguel T, et al. Implementation of an enhanced recovery after surgery program in elective colorectal surgery: A prospective cohort study. Journal of Coloproctology. 2019;39:249-257. doi:10.1016/j.jcol.2019.05.012.
• Sjetne IS, Krogstad U, Ødegård S, et al. Improving quality by introducing enhanced recovery after surgery in a gynaecological department: Consequences for ward nursing practice. BMJ Quality & Safety. 2009;18: 236-240. doi:0.1136/qshc.2007.023382.
• Balfour A, Burch J, Fecher-Jones I, Carter FJ. Exploring the fundamental aspects of the enhanced recovery after surgery nurse’s role. Nursing Standard. 2019;34(2):70-75. doi:10.7748/ns.2019.e11437.
• Çapık C. İstatistiksel güç analizi ve hemşirelik araştırmalarında kullanımı: Temel bilgiler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17(4):268-274.
• Ljungqvist O, Scott M, Fearon K. Enhanced recovery after surgery: A review. JAMA Surgery. 2017;152:292–298. doi:10.1001/jamasurg.2016.4952.
• Yavuz M. Ameliyat öncesi bakım. In: Ed: Karadakovan A, Eti Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi; 2011: 262.
• Nelson G, Altman A, Nick A, et al. Guidelines for preand intraoperative care in gynecologic/oncology surgery: Enhanced recovery after surgery (ERAS®) Society recommendations. Gynecologic Oncology. 2015;313-322. doi:10.1016/j.ygyno.2015.11.015.
• Gustafsson U, Scott M, Schwenk W, et al. Guidelines for perioperative care in elective colonic surgery: Enhanced recovery after surgery (ERAS®) Society recommendations. World Journal of Surgery. 2013;37:259-284. doi:10.1007/s00268-012-1772-0.
• Demir A, Akyurt D, Ergün B, et al. Kalp cerrahisi geçirecek olgularda anksiyete sağaltımı. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi. 2010;18:177-182.
• Bratzler DW, Dellinger EP, Olsen KM, et al. Clinical practice guidelines for antimicrobial prophylaxis in surgery. Surgical Infections. 2013;14:73-156. doi:10.1089/sur.2013.9999.
• Group EC. The impact of enhanced recovery protocol compliance on elective colorectal cancer resection: Results from an international registry. Annals of Surgery. 2015;261:1153-1159. doi:10.1097/SLA.0000000000001029.
• Wijk L, Franzen K, Ljungqvist O, et al. Implementing a structured enhanced recovery after surgery (ERAS) protocol reduces length of stay after abdominal hysterectomy. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica. 2014;93:749-756. doi:10.1111/aogs.12423.
• Duran Yakar N. Kolorektal Cerrahide ERAS (Enhanced Recovery After Surgery) protokolünün hastalarda erken ve geç dönem kognitif fonksiyonlar üzerine etkisi [yüksek lisans tezi]. İstanbul, Türkiye: Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2019.
• Kankılıç R. Transüretral Rezeksiyon- Prostat (Tur-P) Ameliyatlarında ERAS Protokolü ile Ameliyat Öncesi ve Sonrası Yapılması Gereken Beslenme, Ağrı ve Erken Mobilizasyon Uygulamalarının Karşılaştırılması [yüksek lisans tezi]. Gaziantep, Türkiye: SANKO Üniversitesi; 2018.
• Miller TE, Raghunathan K, Gan TJ. State-of-the-art fluid management in the operating room. Best Practice & Research Clinical Anaesthesiology. 2014;28:261-273. doi:10.1016/j.bpa.2014.07.003.
• Gustafsson U, Scott M, Hubner M, et al. Guidelines for perioperative care in elective colorectal surgery: Enhanced recovery after surgery (ERAS®) society Recommendations: 2018. World Journal of Surgery. 2019;43:659-695. doi:10.1007/s00268-018-4844-y.
• Dolgun E, Taşdemir N, Ter N, et al. Cerrahi hastalarının ameliyat öncesi aç kalma sürelerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2011;25:11-15.
• Van Zelm R, Coeckelberghs E, Sermeus W, et al. Variation in care for surgical patients with colorectal cancer: Protocol adherence in 12 European hospitals. International Journal of Colorectal Disease. 2017;32:1471-1478. doi:10.1007/s00384-017-2863-z.
• Bozkırlı BO, Gündoğdu RH, Ersoy PE, et al. ERAS protokolü kolorektal cerrahi sonuçlarımızı etkiledi mi? Turkish Journal of Surgery/Ulusal Cerrahi Dergisi. 2012;28(3):149-152. doi:10.5152/UCD.2012.05.
• Kırık MS. Kolorektal Ameliyatlarda Klinik Alanda Ameliyat Öncesi, Sırası ve Sonrası Uygulamaların ERAS Protokolüne Uygunluğunun Karşılaştırılması [yüksek lisans tezi]. Gaziantep, Türkiye: SANKO Üniversitesi; 2018.
• Bergqvist D, Agnelli G, Cohen AT, et al. Duration of prophylaxis against venous thromboembolism with enoxaparin after surgery for cancer. New England Journal of Medicine. 2002;346:975-980. doi:10.1056/NEJMoa012385.
• Miller MT, Rovito PF. An approach to venous thromboembolism prophylaxis in laparoscopic Roux-en-Y gastric bypass surgery. Obesity Surgery. 2004;14:731-737. doi:10.4293/108680812X13291597716906.
• Yıldırım Ç. Jinekolojik Cerrahi Geçiren Kadınlarda Yapılan Uygulamaların ERAS Protokolüne Göre Değerlendirilmesi [yüksek lisans tezi]. Ankara, Türkiye: Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2017.
• Gan TJ, Meyer T, Apfel CC, et al. Consensus guidelines for managing postoperative nausea and vomiting. Anesthesia & Analgesia. 2003;97:62-71. doi:10.1213/01.ane.0000068580.00245.95.
• Yayla A, Özer N. Effects of early mobilization protocol performed after cardiac surgery on patient care outcomes. International Journal of Nursing Practice. 2019;25:e12784. doi:10.1111/ijn.12784.
• Barber EL, Van Le L. Enhanced recovery pathways in gynecology and gynecologic oncology. Obstetrical & Gynecological Survey. 2015;70:780. doi:10.1097/OGX.0000000000000259.
• Moydien MR, Oodit R, Chowdhury S, Edu S, Nicol AJ, Navsaria PH. Enhanced recovery after surgery (ERAS) in penetrating abdominal trauma: A prospective single-center pilot study. South African Journal of Surgery. 2016;54(4):7-10.
• Feroci F, Lenzi E, Baraghini M, et al. Fast-track colorectal surgery: Protocol adherence influences postoperative outcomes. International Journal of Colorectal Disease. 2013;28:103-109. doi:10.1007/s00384-012-1569-5.
• Kim B, Park S, Park K, et al. Effects of a surgical ward care protocol following open colon surgery as part of an enhanced recovery after surgery programme. Journal of Clinical Nursing. 2017;26:3336-3344. doi:10.1111/jocn.13682.