Disabled People and Electoral Participation in Turkey

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 145 - 163, 15.04.2019

Betül Akyol , Ender Akyol

https://doi.org/10.17336/igusbd.458496

Öz

The aim of this study was to identify the problems that disabled people encounter during election process and voting, to show alternative practices in various countries in order to solve these problems, and to evaluate applications for newly started disabled people in country. For this purpose firstly the legal and institutional framework were examined for elections in terms of disabled individuals in Turkey, the Supreme Election Council (YSK) envisaged by voting methods have been revised. Secondly, in the study, in-depth interviews were held with the aim of determining the voting processes and experiences of electors with physical and visually disabled people who have the right to vote and living in Malatya. The data obtained from the interviews were analyzed on three axes from the “facilities”, “materials” and “voting procedures” which are noted in the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities. 

Anahtar Kelimeler

Disabled people, Disability rights, Political participation, Elections, Voting

Türkiye’de Engelli Bireyler ve Seçimlere Katılım

Öz

Bu çalışmanın amacı, engelli bireylerin seçimlere katılım sürecinde ve oy kullanma sırasında karşılaştıkları sorunları tespit etmek, bu sorunları gidermek için çeşitli ülkelerdeki alternatif uygulamaları ortaya koymak ve ülkemizde uygulanmaya yeni başlayan engelli bireylere dönük uygulamaları değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak Türkiye’de seçimlerin yasal ve kurumsal çerçevesi engelli bireyler açısından incelenmiş, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından ön görülen oy kullanma yöntemleri gözden geçirilmiştir. Çalışmada ikinci olarak Malatya’da yaşayan seçme ve seçilme haklarına sahip, kısıtlı olmayan, yalnızca bedensel ve görme engelli bireylerin seçimlerde oy kullanma süreçleri ve deneyimlerini belirleyebilmek amacıyla yüz yüze derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmede dikkat çekilen “tesisler”, “seçim materyalleri” ve “seçim usulleri”nden oluşan üç eksen üzerine oturtularak analiz edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Engelli bireyler, Engelli hakları, Siyasal katılım, Seçimler, Oy Kullanma

Kaynakça

• AKYOL, E. (2016). Siyasal kültür. Kamu politikaları ansiklopesi. (Ed.) H.Altunok, F.G.Gedikkaya, (ss.315-318). Ankara: Nobel.
• ALTAN, C. (2011). Eğitim, siyasal eğilim ilişkisi: Mersin örneği. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 12(1). ss.313-329.
• Avrupa Engellilik Stratejisi. (2010). 2010-2020.
• BEZMEZ, D. YARDIMCI, S. ŞENTÜRK, Y. (2011). Giriş. (Der.)D. Bezmez vd. Sakatlık çalışmaları sosyal bilimlerden bakmak. (ss. 17-25). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Birleşmiş Milletler (BM) Engellilerin haklarına İlişkin sözleşme (2009).
• BURCU, E. (2015). Engellilik sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• ÇAM, E. (2002). Siyaset bilimine giriş. İstanbul: Der Yayınları.
• DRIEDGER, D. (1989). The last civil rights movement: disabled peoples' international. New York: St. Martin's Press.
• 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun (EHK)
• Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz? (2013). (Yay. Haz.) Elzi Menda vd. Sabancı Üniversitesi Yayınları, 2013.
• Türkiye’de Engellilere Yönelik Ayrımcılık Hak İhlalleri 2011 Yılı İzleme Raporu. (2011). Eşit Haklar İçin İzleme Derneği (ESHID). (Yay. Haz.M. Işık vd.), Ankara. EŞHID Yayınları. No:2.
• HAGUE, R, HARROP, M.(2017). Siyaset bilimi. (İ. Yıldız. vd., Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
• HUGHES, B. K. (2011). Sakatlık sosyal modeli ve kaybolan beden: bir yeti yitimi sosyolojisine doğru. (Der.) D. Bezmez vd. Sakatlık çalışmaları sosyal bilimlerden bakmak. (ss.63-80). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• FRA (2014). The right to political participation for persons with disabilities: human rights indicators, FRA: European Agency for Fundamental Rights, https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra- 2014-right-political-participation-persons-disabilities_en.pdf
• GÜL, İ.I. KARAN, U. (2011). Ayrımcılık yasağı kavram, hukuk izleme ve belgeleme. (Ed.) B. Yeşiladalı, G. Ayata. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• HALL, T. ALVAREZ M.R. (2012). Defining the barriers to political participation for individuals with disabilities”. The information technology and innovation foundation: Accessible voting technology initiative. Working Paper No. 001.
• International Foundation for Electoral Systems (IFES), (2014). Equal access: how to include persons with disabilities in elections and political processes”. IFES and NDI (National Democratic Institute), 209(1), s.3–4. https://doi.org/10.1038/sj.bdj.2010.586.
• KIŞLALI, A.T. (2003). Siyasal sistemler. Ankara: İmge Kitabevi, 6.Baskı.
• LIPSET, S. M. (1986). Siyasal insan. (M.Tunçay, Çev.) Ankara: V Yayınları.
• MATTİLA, M. PAPAGEORGİOU, A. (2017). Disability, perceived discrimination and political participation. International Political Science Review, 38(5), s.505–519. https://doi.org/10.1177/0192512116655813
• ORUM A. J.Dale (2016). Siyaset sosyolojisi günümüz dünyasında iktidar ve katılım. (İ. Kaya, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• PRIESTLEY, M. STICKINGS, M., LOJA, E., GRAMMENOS, S., LAWSON, A., WADDINGTON, L. FRIDRIKSDOTTIR, B. (2016). The political participation of disabled people in Europe: Rights, accessibility and activism. Electoral Studies, 42, s.1–9. https://doi.org/10.1016/j.electstud.2016.01.009
• PRINCE, M. J. (2014). Enabling the voter participation of Canadians with disabilities: Reforming Canada’s electoral systems. Canadian Journal of Disability Studies. 3(2). s.94–120.
• SACKEY, E. (2015). Disability and political participation in Ghana: an alternative perspective. Scandinavian Journal of Disability Research. 17:4. s.366-381. DOI: 10.1080/15017419.2014.941925.
• SCHRINER, K., OCHS, L. A., & SHIELDS, T. G. (1997). The last suffrage movement: Voting rights for persons with cognitive and emotional disabilities, Publius. 27(3). s.75–96. https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.pubjof.a029929
• SCHUR, L. SHİELDS, T. KRUSE, D. SCHRİNER, K. (2002). Enabling democracy: disability and voter turnout. Political Research Quarterely. 55(1). s.167-190.
• SCHUR, L. (2003). Contending with the ‘double handicap’: political activism among women with disabilities. Women and Politics, 25(1/2). s.31–62.
• SCHUR, L. AMERI, M. & ADYA,M. (2017). Disability, voter turnout, and polling place accessibility. Social Science Quarterly, 98(5), s.1374–1390. https://doi.org/10.1111/ssqu.12373
• SCHUR, L. ADYA M. (2013). Sidelined or mainstreamed? Political participation and attitudes of people with disabilities in the United States. Social Science Quarterly. 94(3). s.811–839.
• SCHUR, L. SHIELDS T. & SCHRINER K. (2005). Generational cohorts, group membership, and political participation by people with Disabilities. Political Research Quarterly. 58(3), s.487–496.
• SCHUR, L. DOUGLAS K. (2000). What determines voter turnout?: Lessons from citizens with disabilities. Social Science Quarterly, 81(2), s.571–587.
• Seyyar Sandık Kurullarının Oluşumu ile Görev ve Yetkileri 135/II sayılı Genelge http://www.ysk.gov.tr/doc/genelge/dosya/77638/2018CBMV-Genelge135-2.pdf
• SHAKESPEARE, T. (2011). Sakatlık sosyal modeli. (Der.) D. Bezmez vd. Sakatlık çalışmaları sosyal bilimlerden bakmak. (ss. 51-62). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• TURAN, İ. (1977). Siyasal sistem ve siyasal davranış. İstanbul: İÜ İktisat Fakültesi Yayını.