The Relationship between Perceived Parentel Acceptance Rejection, Emotional Expression and Psychological Resilience in Adolescents

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 372 - 386, 31.03.2023

Reyhan Özer , Melis Seray Özden Yıldırım

https://doi.org/10.17336/igusbd.948172

Cited By: 1

Öz

The purpose of this study is to examine the relationship between perceived parental acceptance-rejection, emotional expression and psychological resilience of adolescence. 259 girls and 129 boys, total 388 adolescents between 14-17 years old have participated the survey. Some of these results are as follows; A mid-level positive correlation was found between resilience levels and warmth levels, which are the sub-dimensions of the father form of perceived parental acceptance rejection scale and a mid-level reverse correlation was found between the levels of psychological resilience and paternal hostility, paternal indifference/negligence, and paternal undifferentiated rejection levels. A reverse, strong correlation was found between the emotional expression total levels and the maternal and paternal warmth levels, which is the subdimension of the parental acceptance rejection scale.A reverse, mid-level correlation was found between psychological resilience levels and emotional expression levels.

Anahtar Kelimeler

Psychological Resilience, Emotional Expression, Perceived Parental Acceptance Rejection, Adolescent, Puberty Period

Ergenlik Döneminde Algılanan Ebeveyn Kabul Reddi, Duygu Dışavurum ve Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmanın amacı, ergenlik döneminde algılanan ebeveyn kabul reddi, duygu dışavurum ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmaya 14-17 yaş arasında 259 kız ve 129 erkek olmak üzere toplam 388 ergen katılmıştır. Sonuçlardan bazıları şu şekildedir; Psikolojik sağlamlık düzeyleri ile ebeveyn kabul red ölçeğinin baba formunun alt boyutları olan algılanan sıcaklık ile pozitif yönde orta düzeyde; babadan algılanan düşmanlık, kayıtsızlık/ ihmal ve ayrışmamış red düzeyleri ile negatif yönde orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Duygu dışavurum düzeyleri ile ebeveyn kabul red ölçeğinin alt boyutu olan anneden ve babadan algılanan sıcaklık düzeyleri ile arasında negatif yönde, güçlü ilişki bulunmuştur. Psikolojik sağlamlık düzeyleri ile duygu dışavurum düzeyleri arasında negatif yönde, orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Sağlamlık, Duygu Dışavurum, Algılanan Ebeveyn Kabul Red, Ergen, Ergenlik Dönemi

Kaynakça

• ALİSİNANOĞLU, F. (2002). Gençlik dönemi özellikleri ve genç anne-baba iletişimi. Eğitim ve Bilim, Cilt 27 (123), 62-63.
• ALPASLAN, A. H. (2012). Ergen ruh sağlığı ve spor. Kocatepe Tıp Dergisi, Cilt 13 (3), 181- 185.
• ARASTAMAN, G. & A. BALCI. (2013). Lise öğrencilerinin yılmazlık algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Cilt 13 (2), 915-928.
• ARSLAN, G. (2015). Çocuk ve genç psikolojik sağlamlık ölçeği’nin (ÇGPSÖ12) psikometrik özellikleri: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, Cilt 16 (1), 1- 12.
• ASLAN, B. (2014). Ebeveyn kabul reddi ve intihar olasılığı: yaşam ve amaçları ve yalnızlık açısından bir değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ATAY, N. (2018). Ergenlerde aileden algılanan duygu dışavurumunun duyguları ifade etmeye ve psikososyal uyuma etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• AYBAK, T.& M. İPEK (2021). Ergenlik dönemindeki çocuğa sahip ebeveynlerin yaşadıkları sorunlar. Aydın Sağlık Dergisi. Cilt 7 (2), 141-165.
• BARROWCLOUGH, C. & J. M. HOOLEY. (2003). Attributions and expressed emotion: a review. Clinical Psychology Review, Vol 23 (6), 849-880. doi: 10.1016/s0272-7358(03)00075-8.
• BONANNO, G. A. (2004). Loss, trauma, and human resilience: have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events? American Psychologist, Vol 59 (1), 20-28.
• BROWN, G. W., BIRLEY, J. L. T. & WING, J. K. (1972). Influence of family life on the course of schizophrenic disorders: a replication. Br J Psychiatry, Vol 121 ( 562), 241-258.
• BULUT, B. (2016). Ergenlerin anksiyete, sosyal destek ve psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• CONNOR, K. M., & J. R. DAVIDSON. (2003). Development of a new resilience scale: the connor Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, Vol 18 (2), 76– 82. doi: 10.1002/da.10113
• DİLVİN-ABACI, F. (2018). Ebeveyn kabul- reddi ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide duygu düzenleme ile kişilerarası problemlerin rolü. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• DOĞAN, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, Cilt 3 (1), 93-10.
• DURAL, G. & İ. YALÇIN (2014). Üniversite öğrencilerinde ebeveyn kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi. Düşünen Adam, Cilt 27 (3) 221- 232. doi: 10.5350/DAJPN2014270305.
• ERDEM, E. (2017). Okul öncesi eğitime devam eden 4-5 yaşındaki çocukların yılmazlık özellikleri ve yılmazlığı destekleyici faktörlerin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ERAY, Ş. (2015). Ergenlerde algılanan duygu dışavurumunun benlik saygısı ve duygusal davranışsal sorunlarla ilişkisinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa.
• HIBBS E. D., HAMBURGER S.D., & LENANE M, et al (1991). Determinants of expressed emotion in families of disturbed and normal children. Journal Of Child Psychology and Psychiatry, Vol 32 (5), 757-70.
• İSLAM E. (2016). Romantik ilişkilerde kendilik değerlendirmesi ile algılanan ebeveyn kabul- red düzeyi arasındaki ilişki ve kendini toparlama gücünün aracılık rolü. Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• KARABOĞA, F. (2018). Ebeveyn reddi algısı yüksek olan ergenlerin şiddet eğilimine yönelmesinde bağlanma biçiminin etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• KARAIRMAK, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, Cilt 3 (26), 129-142.
• KOCAYÖRÜK, E. (2010). Ergen gelişiminde aile işlevleri ve baba katılımı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. Cilt 4 (33), 37-45.
• KOÇ, E. & C. KAYGUSUZ. (2016). The effect of adolescent-parent relationship enhancement program on adolescent perceived parental acceptance / rejection levels and family functions. Guidance and Psychological Counselling, Vol 13 (3), 4338- 4355.
• LEE, H. H., & CRANFORD, J. A. (2008). Does resilience moderate the associations between parental problem drinking and adolescents’ internalizing and externalizing behaviours? A study of Korean adolescents. Drug and Alcohol Dependence, Vol 96 (3), 213–221. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2008.03.007.
• LEFF J., & C. VAUGHN. (1985). Expressed emotion in families. New York: Guildford.
• LIEBENBERG, L., UNGAR, M. & LEBLANC, J. C. (2013). The CYRM-12: a brief measure of resilience. Canadian Journal of Public Health, Vol 104 (2), 131-135.
• MASTEN, A. S. (2001). Ordinary magic: resilience processes in development. American Psychologist, Vol 56 (3), 227–238.
• MCCLEARY L., & M. SANFORD. (2002). Parental expressed emotion in depressed adolescents: prediction of clinical course and relationship to comorbid disorders and social functioning. Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, Vol 43 (5), 587-95.
• NELIS SM, RAE G, LIDDELL C. (2011). The level of expressed emotion scale: a useful measure of expressed emotion in adolescents? J Adolesc, Vol 34 (2), 311-8.
• OGELMAN, H. G. (2015). Predictor effect of parental acceptance-rejection levels on resilience of preschool children. Social and Behavioral Sciences, Vol 174 (2015), 622 – 628. doi:10.1016/j.sbspro.2015.01.592
• ÖNGİDER, N. (2013). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. psikiyatride güncel yaklaşımlar. Current Approaches in Psychiatry. Cilt 5 (2), 140-161.
• ÖZ, F. & E. BAHADIR- YILMAZ. (2009). Ruh sağlığının korunmasında önemli bir kavram: psikolojik sağlamlık. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, Cilt 16 (3), 82- 89.
• ÖZDEMİR, Y. & F. ÇOK. (2011). Ergenlikte özerklik gelişimi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, Cilt 4 (36), 152- 164.
• PERIS, T.S. & D. J. MIKLOWITZ. (2015). Parental expressed emotion and youth psychopathology: new directions for an old construct. Child Psychiatry Hum Dev, Vol 46 (6), 863-873. doi: 10.1007/s10578-014-0526-7.
• ROHNER P. R. (1986). The warmth dimension: foundations of parental acceptance rejection theory. Newbury Park. CA: Sage Publications, Inc.
• ROHNER, R. P. (1980). Worldwide tests of parental acceptance-rejection theory: an overview. Behavior Science Research, Vol 15 (1), 1 – 21.
• SERBEST, S. (2010). The influence of the üniversity students’ perceived paternal and maternal acceptance, father involvement and depressive symptoms on their resiliency. Yüksek Lisans Tezi. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• STUBBE D. E., ZAHNER G.E., GOLDSTEIN M.J., & LECKMAN J.F. (1993). Diagnostic specificity of a brief measure of expressed emotion: a community study of children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, Vol 34 (2), 139-54.
• VURAL P, SIĞIRLI D, ERAY Ş, ERCAN İ, KILIÇ E-Z. (2013). The reliability and validity study of shortened level of expressed emotion scale in adolescents. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, Vol 33 (1), 191-9.
• YILMAZ, B. (2007). Understanding social anxiety through adolescents' perceptions of interparental conflict and parental rejection. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.