Üniversite Öğrencilerinin Enneagram Kişilik Tipleri ile Düşünme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 285 - 300, 17.05.2024

Filiz Yağcı , Duygu Arıcı Doğan , Halenur Kütük , İsmail Acarkan

https://doi.org/10.17336/igusbd.1197620

Öz

Kökleri insan yapısını tanımayı amaçlayan eski yaklaşımlara dayanan ve modern psikoloji oluşumu ve sistemi olarak bilinen Enneagram bilimi insan tabiatinin dokuz temel kişilik tipini ve aralarındaki ilişkiyi inceler. Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin enneagram kişilik tipleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemini; Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nde öğrenim gören 18-21 yaş arası 144 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Düşünme Stilleri Ölçeği” ve “Enneagram Kişilik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve veriler SPSS 22.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin yaşları ile DSÖ ve alt boyutlarından Kuralcı pozitif yönde çok zayıf, Tekilci pozitif yönde zayıf, Gelenekçi pozitif yönde çok zayıf ve Öznel pozitif yönde zayıf ilişki saptanmıştır. Varyans analizi sonucunda da Düşünme Stili, alt boyutlarından Tekilci ve Öznel düşünme stillerinin kişilik tiplerine göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencileri, Enneagram, Kişilik Modelleri, Zihin, Düşünme Stilleri

Investigation of the Relationship Between Enneagram Personality Types and Thinking Styles of University Students

Öz

The Enneagram science, which is known as the formation and system of modern psychology, whose roots are based on ancient approaches aimed at recognizing the human structure, examines the nine basic personality types of human nature and the relationship between them. In this study, it was aimed to determine the relationships between enneagram personality types and thinking styles of university students. The sample of the study consists of 144 students between the ages of 18-21 at the University of Health Sciences. In the study, "Personal Information Form", "Thinking Styles Scale" and "Enneagram Personality Scale" were used as data collection tools. The relational scanning model was used in the study and the data were analyzed with the SPSS 22.00 package program. According to the results of the research, the age of the university students and the WHO and its sub-dimensions were found to be very weak in the positive direction of the Rule, weak in the singular positive direction, very weak in the traditionalist positive direction and weak in the subjective positive direction. Another result of the study is that Singular and Subjective thinking styles differ significantly according to personality types.

Anahtar Kelimeler

University Students, Enneagram, Personality Models, Mind, Thinking Styles

Kaynakça

• ABDULLAH, S. I. (2022). The study of thinking methods in light of the Sternberg's theory among students of the Faculty of Basic Education. Journal of Positive School Psychology, 4791-4806.
• ACA, G. (2020). Lise öğrencilerinin enneagram kişilik tipleri ile sosyal ağ bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• ACARKAN, İ. (2020). Kişiliğin DNA’ sı. Ankara: Kurtuba Yayınları.
• ATKINSON, R. L., ATKINSON, R. C., SMITH, E.E., BEM, D. J. & HOEKSEMA, S. N. (1999). Psikolojiye Giriş. (Çev: Yavuz, A.). Ankara: Arkadaş Yayınları.
• ARSLAN, E., GÜRİPEK, E. & İNCE, C. (2017). Kişilik ve meslek seçimi ilişkisi: turizm öğrencileri üzerine bir araştırma. Kesit Akademi Dergisi, (11), 200-217.
• BAŞOL, G. & TÜRKOĞLU, E. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının düşünme stilleri ile kontrol odağı durumları arasındaki ilişki. Uluslarası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1). 732-757.
• BULUŞ, M. (2006). Düşünme stilleri ölçeğinin güvenirliği ve geçerliği, akademik başarı ve öğretmen adayları özellikleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 31(139), 35-48.
• BATI, U. (2012). Enneagram ile kişilik analizi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• CHESTNUT, B. (2013). The complete Enneagram: 27 paths to greater self-knowledge. She Writes Press.
• CLARK, L. A. (2005). Temperament as a unifying basis for personality and psychopathology. Journal of abnormal psychology, 114(4), 505.
• ÇİVİTÇİ, N. & ARICIOĞLU, A. (2012). Psikolojik danışman adaylarının yardım etme stilleri ve beş faktör kuramına dayalı kişilik özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 78-96.
• ÇUBUKÇU, Z. (2004). Öğretmen adaylarının düşünme stillerin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 87-105.
• DEMİR, Ö. & OSMANOĞLU, D. E. (2013). Lise öğrencilerinin düşünme stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 165-184.
• DOĞRU, O. (2021). Görsel sanatlar öğretmen adaylarının düşünme stillerinin incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(30), 825-844.
• DURU, E. (2004). Düşünme stilleri: kavramsal ve kuramsal çerçeve. Eurasian Journal of Educational Research, (14), 171-186.
• EPSTEIN, S., PACINI, R., DENES-RAJ, V., & HERIER, H. (1996). Individual differences in intuitiveexperiental and analytical-rational thinking styles. Journal of Personality and Social Psychology, 71 (2), 390-405.
• FER, S. (2005). Düsünme stilleri envanterinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5 (1), 31.
• FIROOZAN, T., KHOSROPOUR, F. & ANARI, A.M.Z. (2022). The relatıonshıp of the enneagram personalıty types and the early maladaptıve schemas to dependent personalıty dısorder. Journal of Positive School Psychology, 6(7), 159-166.
• FRANCIS, A. (2022). The enneagram and communication styles (Doctoral dissertation). Baylor University, Waco.
• GATTI, K. (2022). The Enneagram as a Psychographic Segmentation Tool (Project). Texas Christian University, Texas.
• GEORGE, D. & MALLERY, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference. NewYork: Routledge.
• GOODWIN, F. K. & JAMISON, K. R. (2007). Manic-Depressive Illness: Bipolar Disorders And Recurrent Depression (C. 1), Oxford University Press.
• GRIGORENKO, E. L. & STERNBERG, R. J. (1995). Thinking Styles. Robert J. Sternberg ve Particia Ruzgis (Ed.) In International Handbook of Personality And Intelligence (s. 205-206). Boston: MA.
• İNANÇ, B. Y. & YERLİKAYA E. E. (2015). Kişilik kuramları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• KALAYCI, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• KARASAR, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• KESKİN, N. & GÜNDÜZ, E. (2019). Yaratici liderlik geliştirmede enneagram öğretisinin rolü. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 2(2), 169-186.
• KORKUT, F. (1986). İlkokul öğrencilerinin kendilerine ve ailelerine ilişkin bazı değişkenlerin denetim odakları üzerinde etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• MATISE, M. (2019). The enneagram: An enhancement to family therapy. Contemporary Family Therapy, 41(1), 68-78.
• ÖZDAMAR, K. (2018). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Ankara: Seçkin Yayınları.
• PALUT, B. (2008). Düşünme stilleri ve anne-baba tutumları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (24), 1-11.
• PARK, J. W. & HA, N. S. (2014). Communication apprehension and performance of using communication skills according to nursing students' enneagram personality types. Korean Journal of Stress Research, 22(4), 169-180.
• RISO, D. R. & HUDSON, R. (2016). Enneagram ile kişilik analizi. Çeviri: Günseli Aksoy. İstanbul: Butik Yayıncılık.
• RISO, D. R. & HUDSON, R. (2003). Discovering your personality type: the essential ıntroduction to the enneagram, revised and expanded. New York: Mariner Books.
• RISO, D. R. & HUDSON, R. (1996). Personality types: Using the Enneagram for self-discovery. Houghton Mifflin Harcour.
• RISO, D. R. & HUDSON, R. (2020). Enneagram Bilgeliği, Çeviren: Sedat Yüksel, Lena psikolojik yayınları, Uluslararası seri no: 978-605-7004-40-6.
• SOFO, F. (2005). Thinking styles of modern Chinese leaders: Independence and exploration in historically conditional China. Australian Journal of Adult Learning, 45 (3), 305-330.
• STABILE, S. (2018). The Path Between Us: An enneagram journey to healthy relationships. InterVarsity Press.
• STERNBERG, R. J. (1994). Allowing for thinking styles. Educational leadership, 52(3), 36-40.
• STERNBERG, R. J. (1997). Thinking styles. Cambridge: Cambridge university press.
• SUBAŞ, A. (2017). Okul yöneticilerinin “liderlik stilleri” ile “enneagram kişilik tipleri” arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• SÜNBÜL, A. M. (2004). Düşünme stilleri ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 29 (132), 25-42.
• ŞEVGİN, H. & ÇETİN B.(2017). Eğitim Araştırmalarında Güç Analizi ve Bir Uygulama, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of Education Faculty), 14(1), 1462-1480.
• ŞİRİN, T. (2020). Enneagram Türkiye kişilik envanteri’nin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin belirlenmesi. Electronic Turkish Studies, 15(2), 1375-1398.
• TAPP, K. & ENGEBRETSON, K. (2010). Using the enneagram for client insight and transformation: A type eight illustration. Journal of Creativity in Mental Health, 5(1), 65-72.
• TASTAN, K. (2019). Development and validation of a personality type ınventory based on enneagram. Konuralp Tıp Dergisi, 11(1), 112-120.
• TATLILIOĞLU, K. (2010). Farklı öz-anlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme stilleri ve kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• TAYMUR, İ. & TÜRKÇAPAR, M. H. (2012). Kişilik: tanımı, sınıflaması ve değerlendirmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4 (2), 154-177.
• TDK. (2022). Büyük Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Sözlükleri. Erişim Tarihi 12 Eylül 2022, https://sozluk.gov.tr
• TORTOP, H., ÇALIŞKAN, G. & DİNÇER, M. (2012). Öğretmen adaylarının düşünme stilleri ile kişilikleri arasındaki ilişki gemisinin belirlenmesi aday adaylarının kişilikleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişkinin öğretmen belirlemenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 307-319.
• TURAN, H. (2020). Enneagram kişilik tipleri ve akademik başarı (Kocaeli-İzmit ilçesi 7. ve 8. sınıf örneği). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(39), 149-158.
• WAGNER, J. P. (2010). Nine lenses on the world: The Enneagram perspective. NineLens Press.
• YILDIZ, K. & OFLAR, Y. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin düşünme stilleri. International Journal of Field Education, 2(2), 20-37.
• ZHANG, L. & F, HUANG J. (2001). Thinking styles and the five‐factor model of personality. European Journal of Personality, 15(6), 465-476.
• ZHANG, L. F. (2002). Thinking styles and the big five personality traits. Educational Psychology, 22(1), 17-31.