İslam Hukukunda Bir Ehliyet Arızası Olarak Cehl

Year 2019, Issue: 34, 115 - 132, 30.10.2019

M. Zeki Uyanık

Abstract

İslam hukukunda yükümlülük ve hak sahibi olmak için mükellefte ve fiillerinde bir takım şartlar aranmaktadır. Mükellefin sorumluluğu ve hak sahibi olmaya elverişliliği ise ehliyete dayanmaktadır. Ehliyet, kişinin dinî- hukukî haklara ve yükümlülüklere konu olmaya elverişli olmasını ifade eden bir terimdir, vücûb ve edâ olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İnsanda, doğuştan ya da sonradan meydana gelen bazı sebepler, ehliyetini kısıtlayabilmekte veya ortadan kaldırabilmektedir. Ehliyet ârızası olarak kabul edilen bu durumlar kişinin vücûb veya edâ ehliyetine bu anlamda etki edebilmektedir. Bilinebilecek durumda olan dinî esasları bilmemek anlamına gelen cehl de bu ehliyet arızalarından biridir. Bu makalede, ehliyet ârızası olan cehl ve edâ ehliyetine olan etkisi ele alınacaktır.

Keywords

İslâm Hukuku, Edâ Ehliyeti, Ehliyet Ârızası, Cehl, Dâru’l-Harb

Ignorance As an Incapability in Islamic Law

Abstract

In Islamic law, to hold a person liable, a number of conditions are sought in the person and his or her actions. The responsibility of the person depends on his or her capability. Capability is a term that refers to the person’s liability for being subject to religious and legal rights and obligations. There are two types of capability: entailment and action. Certain causes that are innate or that occur later on can restrict or destroy human beings’ capabilities. Such conditions, which are considered as incapability, can have an effect on a person’s entailment or action capability in this sense. Ignorance, which means the failure to know religious principles that should have been known, is also one of these incapabilities. In this article, the effect of ignorance, which is an incapability, on the capability to perform an action will be discussed.

Keywords

Islamic Law, the Capability to Perform an Action, Incapability, Ignorance, Abode of War