Günümüzde Mali tazminat konusu önemli meselelerden bir tanesidir. Özellikle cinayetten dolayı uzuvların kesilmesine, yaralanmasına, işlevsizliğine yol açan bir ödemedir. Şâr’i bu tazminatın bazısını belirlerken, diğer bazısını ise hâkimin takdirine bırakmıştır. Nefis (can)konusunda kadının diyeti erkeğin diyetin yarısıdır. Nefis dışındaki şeylerde parmakların kesimi ve yaralama gibi konularda bilginler ihtilaf etmişlerdir. Bunun sebebi, sahabeden gelen rivayetlerin çokluğu ve kat’i bir delilin bulunmayışıdır. Bazıları kadın diyetinin nefsin diyetinde olduğu gibi az olsun çok olsun erkeğin diyetinin yarısı olduğunu, bazıları ise tam diyetin üçte birine ulaşmadığında erkeğin diyeti gibi olduğu, diyetinin üçte birine veya daha fazlasına ulaştığında ise yarısının verilmesi gerekir ki, bu şekilde de kadının diyeti erkeğin erş diyetinin yarısı olmaktadır. Bu araştırmanın hedefi dört mezhebin bu konu hakkında görüşlerini ve delillerinin münakaşası ile imkân ölçüsünde sunmak ve aralarındaki ortak görüşleri açıklayıp, sonunda mezhebler arası ihtilafı açıklığa kavuşturan bazı uygulama örnekleriyle takdim etmektir.
إن من أكثر المسائل أهمية في زماننا قضايا التعويض المالي، وخصوصاًما يتم دفعه جراء الجنايات التي تؤدي إلى قطع أحد أعضاء المجني عليه أو جرحهأو عجزه أو نحو ذلك. وقد حدد الشارع مقدار التعويض في بعضها وترك أمر تقديرهفي البعض الآخر إلى القاضي. ومن المتفق عليه أن دية المرأة نصف دية الرجل فيالنفس، وأما ما دون النفس كالجراح وقطع الأصابع، فقد اختلف الفقهاء فيه بسببتعدد الروايات عن الصحابة وعدم ورود دليل قطعي فيه، فمنهم من قال بأن أرشهانصف أرش الرجل مهما قلّ أو كثر كما هو الحال في دية النفس، ومنهم من قال بأنأرشها مثل أرش الرجل مالم يبلغ ثلث الدية الكاملة، فإذا بلغ ثلثها فما فوق وجبتنصيفه، فيكون لها نصف ما للرجل من أرش. ويهدف هذا البحث إلى عرض آراءالمذاهب الأربعة في هذه المسألة ومناقشة أدلتهم ثم الجمع بينها إن أمكن، وفيالنهاية سيتم تقديم بعض الأمثلة التطبيقية التي تبين ثمرة الخلاف بين المذاهب.
Primary Language | Arabic |
---|---|
Subjects | Religion, Society and Culture Studies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 30, 2019 |
Submission Date | October 1, 2018 |
Published in Issue | Year 2019 Issue: 33 |