Systematic of the Islamic Act: Sample of Kâsânî

Year 2016, Issue: 27, 521 - 551, 30.04.2016

Ahmet Güneş

Abstract

The basis of the Islamic act theory is the systematic of Islamic act. In the Islamic act system atic, Kâsânî is an ecole worth of being mentioned in his name. In the systematic of act, declaration of intention is the strength of ac. And conditions of the strength are comprised of act and of applicability conditions based on being acted. Act and applicability conditions are generally related to the parties and amounts of the act. Saving competence of act parties is considered to be the provision of act, and the saving authority, of the applicability. If any deficiency in the strength and applicability, then the act is not in session, which is not invalid. If not a deficiency in the strength and applicability, then the act is in session. Deficiency in applicability conditions of an act being in session makes it suspended. If the suspended act is not approved by a competent person, it becomes invalid, and if approved, then, valid. According to the hanafi, conditions of applicability and being acted are systematized as the initial elements of strength, and authenticity (quality) conditions, as the subsidiary elements of it. Authenticity conditions are comprised of two parts including general authenticity conditions and pri vate authenticity conditions. The first article of the general authenticity conditions requires the act to be invalid and active. Because according to Kâsânî, the act not being in session cannot be considered valid, and on the other hand, the suspended act cannot be considered authentic and corrupted. As with the authenticity conditions, the requirement conditions are based on that the act is invalid and active. Rather than being a phase of the act systematic, the requirement provision defines whether there is consignment in an original act or not. After all, it is not necessary to look into the provision of necessity in the corrupted act. In the original act, receiving enables the stability of the act. A voidable act requiring to be original can be terminated via mutual rescission.

Keywords

Act , Applicability , Strength , Suspend , Requirement , Kâsânî

İslam Akit Sistematiği: Kâsânî Örneği

Abstract

İslam akit teorisinin temeli, İslam akit sistematiğidir. İslam akit sistematiğinde Kâsânî kendi adıyla anılmaya değer bir ekoldür. Akit sistematiğinde, irade beyanı akdin rüknüdür. İcap ve kabul, icap ve kabulde kullanılan lafızlar, lafızların siygası ve icap-kabulün sıfatı rüknün unsurlarıdır. Rüknün şartlarını ise in’ikat, nefâz, sıhhat ve lüzum şartları oluşturur. İn’ikat şartları tarafların ehliyeti, sayısı ve ma’kûdu aleyhten (mahal) ibarettir. Kabulün icaba uygunluğu ve akit meclisi irade beyanıyla ilgili olmakla birlikte, in’ikat şartları kapsamında değerlendirilir. İrade beyanın taraflardan sadır olup ma hallinde vuku bulmasıyla akit hukuki varlık kazanır. Nefâz şartları ise mülkiyetsizlik veya velayetsizlik ile hakku’l-gayrdan ibarettir. Buna göre akdin taraflarının tasarruf ehliyeti in’ikat şartı, tasarruf yetkisi ise nefâz şartı kabul edilir. Rükün ve in’ikat şartlarında eksiklik varsa akit gayri mün’akittir, bâtıldır. Rükün ve in’ikat şartlarında eksiklik yok ise akit mün’akittir. Mün’akit bir akdin nefâz şartlarındaki ek siklik akdi mevkûf yapar. Mevkûf akit, yetkili kişi tarafından onaylanmazsa bâtıl, onaylanırsa nâfiz olur. Hanefilere göre in’ikat ve nefâz şartları rüknün asli unsuru, sıhhat şartları ise tali (vasıf) unsuru olarak sistematize edilir. Sıhhat şartları genel sıhhat şartları ve özel sıhhat şartları şeklinde iki kısımdan oluşur. Genel sıhhat şartlarının birinci maddesini akdin mün’akit ve nâfiz olması oluşturur. Kâsânî’ye göre, gayri mün’akit akit nefâzla nitelenemediği gibi, mevkûf akit de sıhhat ve fesatla nitelenemez. Sıhhat şartları gibi lüzum şartları da akdin mün’akit ve nâfiz olmasına dayanır. En önemli özelliğiyle lüzum şartı akit sistematiğinin bir merhalesi olmaktan ziyade, sahih bir akitte muhayyerlik bulunup bulunmamasını tanımlar. Zaten fâsit akitte lüzum şartına bakılmaya gerek duyulmaz. Sahih akitte kabz, akdin tamamiyetini ve istikrarını sağlar. Feshi kabil olan sahih lazım bir akit, tarafların karşılıklı rızaları ile bozulabilir (ikâle).

Keywords

Akit , Rükün , İn’ikat , Nefâz , Sıhhat , Lüzum , Kâsânî