Markanın Kullanılmaması Nedeniyle Hükümsüzlüğü Davasında Markayı Kullanma Yükümlülüğünün Başlangıç Anına İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Year 2019, Volume: 77 Issue: 2, 897 - 923, 31.12.2019

Sıtkı Anlam Altay

https://doi.org/10.26650/mecmua.2019.77.2.0099

Abstract

Türk Marka hukukunda ard arda yaşanan bazı gelişmeler, Markaların Korunması Hakkında KHK zamanından beri var olan kullanma yükümüne aykırı davranışın sonucunu tartışılır hale getirmiştir. Bilindiği üzere, markanın beş yıl boyunca kullanılmaması, 556 sayılı KHK md. 14 ve SMK md. 9’a göre iptal yaptırımını beraberinde getirmektedir. Paris ve TRIPS Anlaşmaları da seçimlik olarak bu yaptırımı öngörmektedir. Sorun, Anayasa Mahkemesi kararı ile 556 sayılı KHK md. 14’ün iptal edilmesi ve sadece dört gün sonra yürürlüğe giren Sınai Mülkiyet Kanunu md. 9 ile bu düzenlemenin yeniden getirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Anayasa Mahkemesi kararının bir sonucu olarak, 06.01.2017 tarihi itibariyle markayı kullanma yükümü artık marka sahibine yüklenemeyecektir. Kanunların geriye yürümezliği ilkesinin bir sonucu olarak ise SMK md. 9, yürürlük tarihinden itibaren bir kullanma yükümü getirmektedir. Neticede, SMK’nın yürürlüğe girdiği tarihte, marka sahibi için kullanma yükümü bulunmadığı için, kullanma yükümü ancak 10.01.2017 tarihinden itibaren başlayacaktır. Bu ise, kullanmadığı markaya dayanarak hak elde etmeye çalışan marka sahipleri lehine ve fakat bundan zarar gören kişiler aleyhine bir sonuçtur. Bu konuda doktrinde farklı görüşler ve çözüm önerileri bulunmakla beraber, SMK’ya yürürlük hükmü eklenmediği ve beş yıllık sürenin SMK’nın yürürlük tarihinden önceki dönem de göz önünde bulundurularak hesaplanacağı belirtilmediği sürece, çözüm önerileri yetersiz kalacak gibi görünmektedir.

Keywords

Marka, kullanmama nedeniyle iptal, iptal sebepleri, marka hakkının niteliği, iptalin def’ilerle ilişkisi

Supporting Institution

Yazar bu çalışma için finansal destek almamıştır.

Problems Related to the Commencement Date of the Obligation to Use in the Action for Revocation due to the Non-use of a Trademark and Solution Proposals

Abstract

Certain developments that occurred consecutively in the field of Turkish Trademark Law have rendered the outcome of the violation of the obligation to use a trademark, which exists since the Decree No.556 on Protection of Trademarks (the “Trademark Decree”), debatable. As is known, the non-use of a trademark for a period of five years leads to the sanction of revocation pursuant to the Trademark Decree art. 14 and the Industrial Property Law art. 9. The Paris Convention and TRIPS Agreement also regulate this sanction optionally. The problem at hand arose due to a gap of mere four days between the revocation of the Trademark Decree Art. 14 via Constitutional Court decision, and the date when IPL came into force and said provision was re-enacted through IPL art. 9. As a result of the Constitutional Court’s decision, as of 06.01.2017, the obligation to use the trademark cannot be imposed on the proprietor. As a consequence of the principle of non-retroactivity of laws, IPL art. 9 imposes an obligation to use beginning from the enforcement date of this law. Consequently, since there was no obligation to use for proprietor on the enforcement date, the obligation to use would have commenced on 10.01.2017. This situation is in favor of proprietors who seek to obtain rights based on the trademark they do not use, however to the detriment of an aggrieved party. Although the scholars have different opinions and solution proposals, these proposals seem to be inadequate, unless a provision governing enforcement is added to IPL and it is stated that the five-year period will be calculated considering the period before the enforcement date of the IPL.

Keywords

Trademark, revocation due to the non-use, reasons for revocation, qualification of the trademark right, relationship between revocation and defenses

References

• Akıllıoğlu T, ‘Yasaların Zaman Bakımından Uygulanmasına İlişkin Bazı Sorunlar’ <www.todaie.edu.tr/resimler/ekler/1a35a99dcbf3818_ek.pdf?dergi=Amme%20Idaresi%20De rgisi> accessed 26 June 2019.
• Aybay R, ‘Uluslararası Anlaşmaların Türk Hukukundaki Yeri’ (2007) 70 Turkish Bar Association Review 187-213.
• Bahadır Z, Markanın Hükümsüzlüğü ve İptali (Turhan 2018).
• Baysal B, ‘Kanunların Zaman Bakımından Yürürlüğü’, in Rona Serozan (ed), Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için Armağan (Adalet 2004).
• Belgin D, ‘Anayasa’nın 90. Maddesinde (7 Mayıs 2004) Yapılan Değişikliğin Getirdiği Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ (2008) 66(4) Ankara Bar Review 110-113.
• Çağlar H, ‘6769 Sayılı Sınaî Mülkiyet Kanununa Göre Tescilli Markanın Kullanılmamasının Hukukî Sonuçları ve Anayasa Mahkemesinin 556 Sayılı KHK M. 14 Hükmünü İptal Eden Kararının Etkileri’ (2017) XXI(1) Gazi University Faculty of Law Review 3-19.
• Çolak U, Türk Marka Hukuku (4th edn, On İki Levha 2018).
• Karaca OU, Markayı Kullanma Zorunluluğu ve Kullanmamanın Hukuki Sonuçları (Lykeion 2017).
• Oğuz A, ‘Markanın Kullanmama Nedeniyle İptali Konusunun Yeni Sınai Mülkiyet Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi’ [2017] 128 Terazi Legal Review 21-31.
• Özekes M, ‘Özel Hukuk-Kamu Hukuku ve Yargılama Hukuku Bakımından Kanunların Zaman İtibariyle Uygulanması’ in Sabih Arkan (ed), Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan (Turhan 2010).
• Paslı A, Uluslararası Antlaşmaların Türk Marka Hukukunun Esasına İlişkin Etkileri (Vedat 2014).
• Paslı A, ‘Anayasa Mahkemesi’nin Son Dönemdeki İptal Kararlarının Marka Hukukumuza Etkisi: Boşluk Var mı?’ (2016) 12(46) Legal Intellectual and Industrial Property Rights Review 491-520.
• Paslı A, ‘Anayasa Mahkemesi’nin MarkKHK m.14’ü İptal Kararı’nın Etkisi: Kullanmama Gerekçesine Dayalı Hükümsüzlük/İptal Davaları Düşecek Mi?’ (20 January 2017) <www.ticaretkanunu.net/makale-25> accessed 26 June 2019.
• Sönmez NS, ‘6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa Göre Markanın Kullanılmaması Neticesinde Ortaya Çıkan Sonuçlar’ (2018) 76(1) Istanbul Law Review 277–308.
• Sözer AN, ‘Kanunların Önceye Etki Yasağı: Sosyal Sigortalar Hukuku Bakımından bir Değerlendirme’<https://journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/2014/01/9-Ali- Naz%C4% B1m-S%C3%96ZER.pdf> accessed 26 June 2019.
• Tekinalp Ü and Çamoğlu E, Sınai Mülkiyet Kanunu (Vedat 2017).
• Ülgen Ö, Anayasa Yargısında İptal Kararlarının Etkileri (On İki Levha 2016).
• Ünsal ÖE, ‘2018 yılı Avrupa Birliği İlerleme Raporu Fikri Mülkiyet Hukuku Bölümü’ <https://iprgezgini.org/2018/04/18/2018-yili-avrupa-birligi-ilerleme-raporu-fikri-mulkiyethukuku-bolumu/> accessed 26 June 2019.
• Ünsal ÖE, ‘Marka Hukukunda Kullanmama Nedeniyle İptal Müessesesinde Yaşanan Güncel Gelişmeler ve Sorunlar Paneli”nden İzlenimler’ (11 March 2018) <https://iprgezgini.org/2018/03/11/marka-hukukunda-kullanmama-nedeniyle-iptal muessesesinde-yasanan-guncel-gelismeler-ve-sorunlar-panelinden-izlenimler> accessed 26 June 2019.
• Yasaman H, Altay SA, Ayoğlu T, Yusufoğlu F and Yüksel S, Marka Hukuku 556 sayılı KHK Şerhi (Vedat 2004).
• Yüzbaşıoğlu N, ‘Mayıs 2004’de Anayasanın 90’ıncı Maddesine Eklenen Hükmün Türk Anayasallık Blokuna Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme’, in Öget Öktem Tanör (ed), Bülent Tanör’e Armağan (Legal 2004).