BULANIK ÇOK-KRİTERLİ KARAR VERME PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE İÇİN ENERJİ KAYNAKLARI DEĞERLENDİRMESİ

Year 2016, Volume: 11 Issue: 1, 233 - 256, 15.01.2016

Hayriye Sağır , Burcu Doğanalp

Abstract

Bu çalışma, enerji üretimi için Türkiye özelinde farklı enerji kaynaklarının değerlendirilmesine ilişkin bulanık çok-kriterli bir karar verme modeli sunmaktadır. Temel amaç çeşitli enerji alternatiflerinin değerlendirilmesi için Bulanık TOPSIS metodunu kullanarak karar kriterlerinin önem ağırlıklarını belirlemek ve bu enerji kaynaklarını saptanan karar kriterleri doğrultusunda değerlendirmektir. Bu çalışmada yer verilen ü. enerji kaynağı yenilenebilir enerji, fosil enerji ve nükleer enerji kaynağıdır. Çalışmada, enerji konusunda uzmanlığa sahip olan dört akademisyen karar verici olarak yer almıştır. D.rdü maliyet, sekizi fayda kriteri olan toplam on iki kriter üzerinde fikir birliği sağlanmıştır. Maliyet kriterleri maliyet, çevresel etki, risk ve iklim değişimi üzerine etki; fayda kriterleri ise güvenilirlik, rezerv miktarı, üretim kapasitesi, sürdürülebilirliğe olan katkı, hükümet politikalarınca desteklenme, ülke ekonomisi açısından sahip olunan önem, basitlik ve kamu kabulüdür. En uygun enerji kaynağının belirlenmesine karar verme açısından en önemli bulunan karar kriterleri aynı ağırlığa sahip olan (0.750, 0.950, 1.000) güvenilirlik, maliyet, risk ve ülke ekonomisi açısından sahip olunan önem kriterleridir. Türkiye için ü. enerji kaynağının karar vericiler tarafından değerlendirilmesi sonucunda elde edilen veriler Bulanık TOPSIS yönetiminin algoritmasında kullanılarak enerji kaynakları alternatiflerinin sıralaması, yakınlık katsayısı en yüksekten en düşüğe doğru, yenilenebilir enerji kaynakları, nükleer enerji kaynakları ve fosil enerji kaynakları olarak belirlenmiştir.

Keywords

Enerji, Yenilenebilir Kaynaklar, Yenilenemeyen Kaynaklar, Bulanık Çok-Kriterli Karar Verme, Bulanık TOPSIS

References

• Balezentiene, L.; Streimikiene, D. and Balezentis, T. (2013), “Fuzzy Decision Support Methodology for Sustainable Energy Crop Selection”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 17, 83-93.
• BP (2014), “Review of World Energy”, http://www.bp.com/content/dam/bp/pdf/energyeconomics/ energy-outlook-2015/bp-world-energy-outlook_booklet_2035.pdf, Erişim Tarihi: 12.11.2015.
• Chen, C. (2000), “Extensions of the TOPSIS for Group Decision Making Under Fuzzy Environment”, Fuzzy Sets and Systems, 114, 1-9.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETBK) (2015), “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Stratejik Planı (2015-2019)”, Ankara.