Otel Çalışanlarında Algılanan Örgütsel Destek, İş Yeri Yalnızlığı Ve İş Tatmini İlişkisi
Year 2020,
, 311 - 324, 19.10.2020
Filiz Gümüş Dönmez
,
Cafer Topaloğlu
Abstract
Günümüzde işletmelerde algılanan örgütsel destek ve iş tatminin sağlanması kadar iş yeri yalnızlığının en aza indirilmesi de büyük önem arz etmektedir. Bu sebeple bu araştırmada Muğla’da faaliyet gösteren ve her şey dâhil sistemiyle hizmet sunan dört ve beş yıldızlı otel çalışanları üzerinde algılanan örgütsel destek, iş yeri yalnızlığı ve iş tatmini ilişkisi araştırılmıştır. Bunun için nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği ile 406 adet geçerli veri toplanmıştır. Kurulan araştırma modeli ve yapılan yapısal eşitlik modeli analizleri sonucunda algılanan örgütsel destek ve iş tatmini ilişkisinde duygusal yalnızlığın kısmi aracılık rolü tespit edilirken sosyal yalnızlığın aracılık rolü istatistiki açıdan anlamlı bulunmamıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda konu ile ilgili araştırmacılara ve sektör temsilcilerine öneriler sunularak araştırma sonuçlandırılmıştır.
References
- Akkoç İ., Çalışkan A., & Turunç Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105-135.
- Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003). The role of perceived organizational support and supportive human resource practices in the turnover process. Journal of Management, 29(1), 99-118.
- Aramberri, J. (2001). The host should get lost. Annals of Tourism Research, 28(3), 738-761.
Aslan, A., & Özeren, E. (2016). Turist-çalışan (görevli) etkileşimleri: pratik teorisi bağlamında bir inceleme, İçinde E. Duran & C. Aslan (Eds.). Turizmin sosyal psikolojik dinamikleri (ss. 135-154). İstanbul: Paradigma Akademi.
- Ayazlar, G., & Güzel, B. (2014). The effect of loneliness in the workplace on organizational commitment. Social and Behavioral Sciences, 131, 319-325.
- Beutel, M. E. vd. (2017). Loneliness in the general population:prevalence, determinants and relations to mental health. BMC Psychiatry, 17(97), 1-7.
- Birkan, İ. (2004). Her şey dâhil felaket ya da kurtarıcı değil, bir sistemdir. Resort Turizm ve Seyahat Dergisi, 18, 18-20.
- Branik, L. E., Roling, E. A., & Eby L. T. (2010). Why does mentoring? the role of perceived organizational support, Journal of Vocational Behavior, 76, 366-373.
- Cheng, J. & O-yang, Y. (2018). Hotel employee job crafting, burnout, and satisfaction: the moderating role of perceived organizational support. International Journal of Hospitality Management, 72, 78-85.
- Çelik, H. E. & Yılmaz V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çetin, A. & Alacalar A. (2016). İş yaşamında yalnızlığı yordamada kişilik özellikleri ile algılanan sosyal ve örgütsel desteğin rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193-206.
- Demircan Çakar, N. & Yıldız S. (2009). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerindeki etkisi: algılanan örgütsel destek bir ara değişken mi? Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 68-90.
- Doğan, T., Çetin, B., & Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 271-277.
- Eisenberger, R. (2002). Perceived supervisor support: contributions to perceived organizational support and employee retention. Journal of Applied Psychology, 87(3), 565-573.
- Erdil, O. & Gülen Ertosun, Ö. (2011). The relationship between social climate and loneliness in the workplace and effects on employee well-being. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24, 505-525.
- Erdiren Çelebi, M. & Ertürk, E. (2018). Çalışanların örgütsel yalnızlık algısının iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(2), 603-618.
- Field, A. (2009). Discovering statistics using spss (3. Baskı) Londra: Sage.
- Gümüş Dönmez, F. (2019). Algılanan örgütsel destek ve iş tatmini ilişkisinde iş yeri yalnızlığının aracı rolü: 4 ve 5 yıldızlı otel çalışanları örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
- Gün Eroğlu, Ş. (2018). Algılanan yönetici desteği ile işyerinde yaşanan yalnızlık arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-17.
- Gürbüz, S. & Şahin F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Hair, J. F. vd. (2014). Multivariate data analysis: a global perspective (7. Baskı), Upper Saddle River, N.J: Prentice Hall.
- Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: a regression-based approach. New York: Guilford Publications.
- Karakurt, A. (2012). Öğretmenlerin iş yerinde yalnızlık düzeyinin örgütsel destek ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmeddin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Khan, K. A. Z. & Chandrakar, S. (2017). Perceived organizational support and personality dimensions as predictors of job satisfaction. Indian Journal of Health and Wellbeing, 8(1),.54-56.
- Kongarchapatara, B. & Shannon, R. (2016). The effect of time stress on store loyalty: a case for food and grocery shopping in Thailand. Australasian Marketing Journal, 24, 267–274.
- Kuşluvan, Z. & Kuşluvan, S. (2005). Otel işletmelerinde iş ve işletme ile ilgili faktörlerin işgören tatmini üzerindeki görece etkisi: Nevşehir örneği. Anatolia: turizm araştırmaları dergisi, 16(2), 183-203.
- Lam, W. L. & Lau, D. C. (2012). Feeling lonely at work: investigating the consequences of unsatisfactory workplace relationships. The International Journal of Human Resource Management, 23(20), 4265-4282.
- Mao, H. Y. (2006). The relationship between organizational level and workplace friendship. International Journal of Human Resource Management, 17, 1819–1833.
- Mellor, D. vd. (2008). Need for belonging, relationship satisfaction, loneliness and life satisfaction. personality and ındividual differences, 45, 213-218.
- Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2010). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Mrayyan, M. T. (2005). Nurse job satisfaction and retention: comparing public to private hospitals in Jordan. Journal of Nursing Management, 13, 40-50.
- Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2018). http://www.muglakulturturizm.gov.tr/TR-157761/konaklama-tesisleri.html adresinden alınmıştır. (Ziyaret Tarihi: 13.05.2018).
- Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect in simple mediation models. Behavior Research Methods, Instruments & Computers, 36(4), 717-731.
- Rhoades, L. & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literatüre. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
- Peng, J. vd. (2017). Workplace loneliness, leader-member exchange and creativity: the cross-level moderating role of leader compassion. Personality and Individual Differences, 104, 510-515.
- Riggle, R. J., Edmondson, D. R., & Hansen, J. D. (2009). A meta-analysis of the relationship between perceived organizational support and job outcomes: 20 years of research. Journal of Business Reserach, 62, 1027-1030.
- Ritzer, G. (2007). Inhospitable hospitality? İçinde C. Lashles, P. Lynch & A. Morrison (Eds.). Hospitality a social lens (ss. 129-139). Amsterdam: Elsevier.
- Saunders, M., Lewis, P., & Thornhill, A. (2009). Research methods for business students (5. Baskı). Harlow: Prentice Hall/Financial Times.
- Sears, G. J., Zhang, H., & Han, Y. (2016). Negative affectivity as a moderator of perceived organizational support –work outcome relationships. Personality and Individual Differences, 98, 257-260.
- Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger H., & Muller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Reserach Online, 8(2), 23-74
- Stamper, C. L. & Johlke, M. C. (2003). The impact of perceived organizational support on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management, 29(4), 569-588.
- Stassen, M. & Ursel, N. D. (2009). Perceived organizational support, career satisfaction, and the retention of older workers. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 201–220.
- Stoica, M. vd. (2014). The associatıon of loneliness at the workplace with organizational variables, European Journal of Science and Theology, 10 (5), 101-112.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6. Baskı). Boston: Pearson/Allyn & Bacon.
- Telfer, E. (2000). The philosophy of hospitableness, İçinde C. Lashley, & A. Morrison, (Eds). In search of hospitality: theoretical perspectives and debates. Butterworth-Heinemann: Oxford.
- Turunç, Ö. & Avcı, U. (2015). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: iş stresinin aracılık rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
- Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 182-206.
- Wright, S. L. (2005). Loneliness in the workplace (Yayımlanmamış doktora tezi). Yeni Zelanda: University of Canterbury.
- Wright, S. L., Burt, C. D. B., & Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: construct definition and scale development. New Zealand Journal of Psychology, 3(2), 59-68.
- Yadav, V. & Chadha, N. K. (2017). Loneliness and its correlate: a literature review. Indian Journal of Health and Well-being, 8(8), 792-794.
- Yoon, J. & Thye, S. R. (2002). A dual process model of organi¬zational commitment: job satisfaction and organizatio¬nal support. Work and Occupations, 29(1), 97-124.
- Zopiatis, A., Constanti, P., & Theocharous, A. L. (2014). Job ınvolvement, commitment, satisfaction and turnover: evidence from hotel employees in Cyrus. Tourism Management, 41, 129-140.
Year 2020,
, 311 - 324, 19.10.2020
Filiz Gümüş Dönmez
,
Cafer Topaloğlu
References
- Akkoç İ., Çalışkan A., & Turunç Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105-135.
- Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003). The role of perceived organizational support and supportive human resource practices in the turnover process. Journal of Management, 29(1), 99-118.
- Aramberri, J. (2001). The host should get lost. Annals of Tourism Research, 28(3), 738-761.
Aslan, A., & Özeren, E. (2016). Turist-çalışan (görevli) etkileşimleri: pratik teorisi bağlamında bir inceleme, İçinde E. Duran & C. Aslan (Eds.). Turizmin sosyal psikolojik dinamikleri (ss. 135-154). İstanbul: Paradigma Akademi.
- Ayazlar, G., & Güzel, B. (2014). The effect of loneliness in the workplace on organizational commitment. Social and Behavioral Sciences, 131, 319-325.
- Beutel, M. E. vd. (2017). Loneliness in the general population:prevalence, determinants and relations to mental health. BMC Psychiatry, 17(97), 1-7.
- Birkan, İ. (2004). Her şey dâhil felaket ya da kurtarıcı değil, bir sistemdir. Resort Turizm ve Seyahat Dergisi, 18, 18-20.
- Branik, L. E., Roling, E. A., & Eby L. T. (2010). Why does mentoring? the role of perceived organizational support, Journal of Vocational Behavior, 76, 366-373.
- Cheng, J. & O-yang, Y. (2018). Hotel employee job crafting, burnout, and satisfaction: the moderating role of perceived organizational support. International Journal of Hospitality Management, 72, 78-85.
- Çelik, H. E. & Yılmaz V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çetin, A. & Alacalar A. (2016). İş yaşamında yalnızlığı yordamada kişilik özellikleri ile algılanan sosyal ve örgütsel desteğin rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193-206.
- Demircan Çakar, N. & Yıldız S. (2009). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerindeki etkisi: algılanan örgütsel destek bir ara değişken mi? Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 68-90.
- Doğan, T., Çetin, B., & Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 271-277.
- Eisenberger, R. (2002). Perceived supervisor support: contributions to perceived organizational support and employee retention. Journal of Applied Psychology, 87(3), 565-573.
- Erdil, O. & Gülen Ertosun, Ö. (2011). The relationship between social climate and loneliness in the workplace and effects on employee well-being. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24, 505-525.
- Erdiren Çelebi, M. & Ertürk, E. (2018). Çalışanların örgütsel yalnızlık algısının iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(2), 603-618.
- Field, A. (2009). Discovering statistics using spss (3. Baskı) Londra: Sage.
- Gümüş Dönmez, F. (2019). Algılanan örgütsel destek ve iş tatmini ilişkisinde iş yeri yalnızlığının aracı rolü: 4 ve 5 yıldızlı otel çalışanları örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
- Gün Eroğlu, Ş. (2018). Algılanan yönetici desteği ile işyerinde yaşanan yalnızlık arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-17.
- Gürbüz, S. & Şahin F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Hair, J. F. vd. (2014). Multivariate data analysis: a global perspective (7. Baskı), Upper Saddle River, N.J: Prentice Hall.
- Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: a regression-based approach. New York: Guilford Publications.
- Karakurt, A. (2012). Öğretmenlerin iş yerinde yalnızlık düzeyinin örgütsel destek ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmeddin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Khan, K. A. Z. & Chandrakar, S. (2017). Perceived organizational support and personality dimensions as predictors of job satisfaction. Indian Journal of Health and Wellbeing, 8(1),.54-56.
- Kongarchapatara, B. & Shannon, R. (2016). The effect of time stress on store loyalty: a case for food and grocery shopping in Thailand. Australasian Marketing Journal, 24, 267–274.
- Kuşluvan, Z. & Kuşluvan, S. (2005). Otel işletmelerinde iş ve işletme ile ilgili faktörlerin işgören tatmini üzerindeki görece etkisi: Nevşehir örneği. Anatolia: turizm araştırmaları dergisi, 16(2), 183-203.
- Lam, W. L. & Lau, D. C. (2012). Feeling lonely at work: investigating the consequences of unsatisfactory workplace relationships. The International Journal of Human Resource Management, 23(20), 4265-4282.
- Mao, H. Y. (2006). The relationship between organizational level and workplace friendship. International Journal of Human Resource Management, 17, 1819–1833.
- Mellor, D. vd. (2008). Need for belonging, relationship satisfaction, loneliness and life satisfaction. personality and ındividual differences, 45, 213-218.
- Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2010). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Mrayyan, M. T. (2005). Nurse job satisfaction and retention: comparing public to private hospitals in Jordan. Journal of Nursing Management, 13, 40-50.
- Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2018). http://www.muglakulturturizm.gov.tr/TR-157761/konaklama-tesisleri.html adresinden alınmıştır. (Ziyaret Tarihi: 13.05.2018).
- Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect in simple mediation models. Behavior Research Methods, Instruments & Computers, 36(4), 717-731.
- Rhoades, L. & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literatüre. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
- Peng, J. vd. (2017). Workplace loneliness, leader-member exchange and creativity: the cross-level moderating role of leader compassion. Personality and Individual Differences, 104, 510-515.
- Riggle, R. J., Edmondson, D. R., & Hansen, J. D. (2009). A meta-analysis of the relationship between perceived organizational support and job outcomes: 20 years of research. Journal of Business Reserach, 62, 1027-1030.
- Ritzer, G. (2007). Inhospitable hospitality? İçinde C. Lashles, P. Lynch & A. Morrison (Eds.). Hospitality a social lens (ss. 129-139). Amsterdam: Elsevier.
- Saunders, M., Lewis, P., & Thornhill, A. (2009). Research methods for business students (5. Baskı). Harlow: Prentice Hall/Financial Times.
- Sears, G. J., Zhang, H., & Han, Y. (2016). Negative affectivity as a moderator of perceived organizational support –work outcome relationships. Personality and Individual Differences, 98, 257-260.
- Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger H., & Muller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Reserach Online, 8(2), 23-74
- Stamper, C. L. & Johlke, M. C. (2003). The impact of perceived organizational support on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management, 29(4), 569-588.
- Stassen, M. & Ursel, N. D. (2009). Perceived organizational support, career satisfaction, and the retention of older workers. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 201–220.
- Stoica, M. vd. (2014). The associatıon of loneliness at the workplace with organizational variables, European Journal of Science and Theology, 10 (5), 101-112.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6. Baskı). Boston: Pearson/Allyn & Bacon.
- Telfer, E. (2000). The philosophy of hospitableness, İçinde C. Lashley, & A. Morrison, (Eds). In search of hospitality: theoretical perspectives and debates. Butterworth-Heinemann: Oxford.
- Turunç, Ö. & Avcı, U. (2015). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: iş stresinin aracılık rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
- Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 182-206.
- Wright, S. L. (2005). Loneliness in the workplace (Yayımlanmamış doktora tezi). Yeni Zelanda: University of Canterbury.
- Wright, S. L., Burt, C. D. B., & Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: construct definition and scale development. New Zealand Journal of Psychology, 3(2), 59-68.
- Yadav, V. & Chadha, N. K. (2017). Loneliness and its correlate: a literature review. Indian Journal of Health and Well-being, 8(8), 792-794.
- Yoon, J. & Thye, S. R. (2002). A dual process model of organi¬zational commitment: job satisfaction and organizatio¬nal support. Work and Occupations, 29(1), 97-124.
- Zopiatis, A., Constanti, P., & Theocharous, A. L. (2014). Job ınvolvement, commitment, satisfaction and turnover: evidence from hotel employees in Cyrus. Tourism Management, 41, 129-140.