BANKACILIK KANUNU VE AAOIFI KURALLARINA GÖRE FİNANSAL RAPORLARIN KARŞILAŞTIRILMASI VE KATILIM BANKACILIĞI MEVZUAT ÖNERİSİ

Year 2020, Volume: 2 Issue: 1, 73 - 99, 30.06.2020

Abdurrahman Çetin

Abstract

Dünyadaki finans ekosisteminin temelini teşkil eden faizin, İslam dininde haram kılınmış olması Müslüman toplumların ayrı bir finans ekosistemi oluşturmasına neden olmuştur. İslami Finans olarak anılan bu finans sistemi, Türkiye’de katılım bankacılığı olarak adlandırılmaktadır. Türkiye’de konvansiyonel bankalar ile katılım bankaları aynı mevzuata tabi tutulmaktadır. Katılım bankaları mevcut sistemde İslami esaslara uygun olan yöntemlerle müşterilerine hizmet veren ve faiz kullanmadan atıl fonları ekonomiye kazandıran bir sistemdir. Uluslararası muhasebe standartlarının İslami esaslara uygun olmaması, sukuk gibi bazı işlemler hakkında standart yayımlanmaması ve İslami finans alanında kullanılan finansal ürünlerin uygulamasında yeknesaklık sağlanamaması gibi nedenlerle bazı İslam ülkeleri kendi bünyelerinde açtıkları kuruluşlarla İslam fıkhına uygun standartları kabul etmişlerdir. Fakat globalleşmenin etkisi ile bu standartların yerine daha geniş çaplı bir organizasyon ve standart yapısının oluşturulması ihtiyacı hasıl olmuştur. 1991 yılında İslami finans kuruluşları için gerekli olan, fıkhi hükümler, muhasebe, denetim ve etik değerler ve kurumsal yönetim alanında İslami kurallara uygun standartlar yayınlamak amacıyla Bahreyn'de "Faizsiz Finans Kuruluşları Muhasebe ve Denetleme Kurumu” (AAOIFI) kurulmuştur. Türkiye'de aktif olan katılım bankalarının çoğunun bu standartları uygulayan ülke veya kurumlarla ortaklık kurmuş olması AAOIFI standartlarıyla uyum konusuna hız verilmesine neden olmuştur. Bu çerçevede, AAOIFI ile Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) arasında yapılan görüşmeler sonucunda AAOIFI muhasebe, denetim ve etik standartları Türkçeye çevrilmiştir. Bu çalışmada, konvansiyonel bankacılık sisteminde uygulanan finansal raporlama standartları ile AAOIFI tarafından yayımlanan Finansal Raporlama standartları karşılaştırılıp, Türk Katılım Bankacılığı sektöründe uygulanabilirliği ele alınarak katılım bankalarının konvansiyonel bankalardan farklı bir mevzuata tabi olmalarının gerekliliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, katılım bankalarına özgü oluşturulması gereken mevzuat ve finansal raporlamaya ilişkin hükümler konusunda öneriler getirilmiştir.

Keywords

İslami Finans, Katılım Bankacılığı, İslami Finansal Raporlama, İslami Muhasebe Standartları

ACCORDING TO THE BANKING LAW AND AAOIFI RULES COMPARISON OF FINANCIAL REPORTS AND PARTICIPATION BANKING LEGISLATION PROPOSAL

Abstract

The fact that interest, which constitutes the basis of the financial ecosystem in the world, was forbidden in the Islamic religion, has caused Muslim societies to form a separate financial ecosystem. This financing system, referred to as Islamic Finance, is referred to as a participation banking in Turkey. Participation banks and conventional banks are subject to the same regulations in Turkey. Participation banks are a system that serves their customers with methods that are in accordance with Islamic principles in the current system and adds idle funds to the economy without using interest. Some Islamic countries have adopted standards in accordance with Islamic jurisprudence for reasons such as the fact that international accounting standards do not comply with Islamic principles, the publication of standards on certain transactions such as sukuk and the lack of uniformity in the application of financial products used in the field of Islamic finance. However, with the effect of globalization, a wider organization and standard structure had to be established instead of these standards. In 1991, which is necessary for Islamic financial institutions, jurisprudence provisions, accounting, auditing and ethical values and corporate governance in Bahrain to publish standards in accordance with Islamic rules "Accounting and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions" (AAOIF) was established. Most of these standards apply to have partnered with countries or organizations with the active participation banks in Turkey AAOIF is caused to be accelerated to ensure compliance with the standards. In this context, Turkey Participation Banks Association (TKBB) with AAOIF of between the results of the negotiations AAOIF accounting, auditing and ethical standards translated into Turkish. In this study, financial reporting standards applied in conventional banking system are compared with Financial Reporting standards published by AAOIFI, applicability in Turkish Participation Banking sector is examined and it is tried to put forward the necessity of participation banks to be subject to different legislation than conventional banks. In addition, in this study we have proposed to create specific legislation for participation banks and financial reporting regulations.

Keywords

Islamic Finance, Participation Banking, Islamic Financial Report, Islamic accounting standards

References

• Referans 1: AAOIFI, İslami Standart 8- Murabaha, İstanbul, 2012Referans 2: AAOIFI, Code of Ethics for Accountants and Auditors of Islamic Financial Institutions, Bahrain: Dar AlMaiman Publishing & Distributing, 2015.es, 3(1), 2013.Referans 3:AKTEPE, İshak Emin. Türkiye Finans, 2010.Referans 4: 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu
• Referans 1: 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu