Ortaöğretim Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlık Becerilerinin İncelenmesi

Year 2022, , 131 - 142, 02.01.2023

Rabia Asan , Ruşen Bozdağ , Erkan Çalışkan

https://doi.org/10.48067/ijal.1213615

Abstract

Dijital kaynakların taranarak ulaşılan doğru bilgilerin farklı şekillerde ve biçimlerde anlamlandırılarak paylaşma yeteneği dijital okuryazarlık olarak adlandırılmaktadır. Dijital kaynaklarda etkileşimde bulunmayı bir rutin haline getirmiş olan dijital yerlilerin bilgi ve iletişim teknolojilerini, özellikle cep telefonlarının ve sosyal medya teknolojisinin kullanımını benimseme becerileri, belirli bir düzeyde dijital okuryazarlığa sahip oldukları anlamına gelmektedir. Günümüz neslinin, eğitim-öğretim süreçlerinde ‘öğrenme’ amacıyla dijital teknolojilerin nasıl kullanılacağını bilmemeleri, yanlış kullanımları sonucunda hatalı/eksik bilgilere ulaşmaları, çevrimiçi kaynaklar vasıtasıyla yanlış yönlendirilmeleri vs. gibi etmenlerin gelecekte kalıcı hasarlara yol açmaması için öğrenenlerdeki dijital okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Öğrencilerin dijital okuryazarlıklarının ne düzeyde olduğunu belirlemek ve bu düzeyin gerektirdiği ihtiyaçlara yönelik planlamalar yapmak amacıyla gerçekleştirilen bu çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeliyle yürütülmüştür. Araştırmaya Orta Anadolu bölgesinde yer alan bir ortaöğretim kurumunun farklı sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan 190 öğrenci katılmıştır. Verilerin toplanmasında Hamutoğlu vd. (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin dijital okuryazarlık becerileri cinsiyetlerine göre farklılık göstermezken; sınıf düzeylerine, bilgisayar kullanma deneyimlerine, tanımlanan bilişim teknolojilerini kullanma yeterlik düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Dijital okuryazarlık, Dijital öğrenme, 21. yüzyıl becerileri, Eğitim

Examining the Digital Literacy Skills of High School Students

Abstract

The ability to make sense of and share accurate information obtained by scanning digital resources in different ways and forms is called digital literacy. The ability of digital natives, who have made interacting with digital resources a routine, to adopt information and communication technologies, especially the use of mobile phones and social media technology, means that they have a certain level of digital literacy. The digital literacy skills of today's generation need to be developed in order to prevent permanent damage in the future due to factors such as not knowing how to use digital technologies for 'learning' in education and training processes, accessing incorrect/incomplete information as a result of misuse, being misguided through online resources, etc. This study, which was conducted to determine the level of digital literacy of students and to make plans for the needs required by this level, was conducted with the survey model, one of the quantitative research methods. A total of 190 students studying at different grade levels of high school in Central Anatolia participated in the study. The "Digital Literacy Scale" adapted into Turkish by Hamutoğlu et al. (2017) was used to collect the data. As a result of the research, it was concluded that while the digital literacy skills of the students did not differ according to their gender; it was found that there was a statistically significant difference according to their grade levels, their experience of using computers, and their level of proficiency in using the defined information technologies.

Keywords

Digital Literacy, Digital Learning, 21st Century Skills, Education

References

• Aesaert, K., & Van Braak, J. (2015). Gender and socioeconomic related differences in performance based ICT competences. Computers & Education, 84, 8-25.
• Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894.
• Alam, M. (2016). Use of ıct in higher education. International Journal of Indian Psychology, 163–171.
• Chiu, Y. L., Liang, J. C., & Tsai, C. C. (2016). Exploring the roles of education and Internet search experience in students' Internet-specific epistemic beliefs. Computers in Human Behavior, 62, 286-291.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2021). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5th ed.). Nobel publications.
• Cullen, R. (2017). The use of ıct in the health sector in pacific ısland countries. In R. Cullen & G. Hassall (Eds.), Achieving Sustainable E-Government in Pacific Island States. Public Administration and Information Technology (pp. 305-335). Springer Cham.
• Devrani, A. E. P. (2021). Gençler için 21. yüzyıl becerileri ve dijitalleşen dünyanın gereklilikleri: yeni okuryazarlıklar. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 9(24), 5-24.11
• Fu, J. (2013). Complexity of ICT in education: A critical literature review and its implications. International Journal of education and Development using ICT, 9(1), 112-125.
• Gil-Flores, J., Torres-Gordillo, J. J., & Perera-Rodríguez, V. H. (2012). The role of online reader experience in explaining students’ performance in digital reading. Computers & Education, 59(2), 653-660.
• Hague, C., & Payton, S. (2011). Digital literacy across the curriculum. Curriculum Leadership, 9(10). Hamutoğlu, N. B., Güngören, Ö. C., Kaya Uyanık, G., & Gür Erdoğan, D. (2017). Dijital okuryazarlık ölçeği: Türkçe'ye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 408-429.
• Hatlevik, O. E., Scherer, R., & Christophersen, K. A. (2017). Moving beyond the study of gender differences: An analysis of measurement invariance and differential item functioning of an ICT literacy scale. Computers & Education, 113, q280-293.
• Huck, S. W. (2012). Reading statistics and research (6th ed). Boston: Pearson Karakuş, G., & Ocak, G. (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz-yeterlilik becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 129-147.
• Kim, H. S., Kil, H. J., & Shin, A. (2014). An analysis of variables affecting the ICT literacy level of Korean elementary school students. Computers & Education, 77, 29-38.
• Kozan, M., & Özek, M. B. (2019). Böte bölümü öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ve siber zorbalığa ilişkin duyarlılıklarının incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 107-120.
• Lazonder, A. W., Walraven, A., Gijlers, H., & Janssen, N. (2020). Longitudinal assessment of digital literacy in children: Findings from a large Dutch single-school study. Computers & Education, 143, 103681.
• Martin, A. (2005). Digeulit a european framework for digital literacy: a progress. Journal of e Liteeracy, 2, 130-136. Martin, A., & Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. Innovation in teaching and learning in information and computer sciences, 5(4), 249-267.
• Metin Taş, A. (2019). Öğretmen yeterlikleri. A. Metin Taş, B. Aslan, & F. Hazır Bıkmaz (Dü) içinde, Prof. Dr. Mehmet Ali Kısakürek'e Armağan (s. 75-82). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy?. Computers & education, 59(3), 1065-1078.
• Perdana, R., Yani, R., Jumadi, J., & Rosana, D. (2019). Assessing students’ digital literacy skill in senior high school Yogyakarta. JPI (Jurnal Pendidikan Indonesia), 8(2), 169-177.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital ımmigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6.
• Reddy, P., Sharma, B., & Chaudhary, K. (2020). Digital literacy: A review of literature. International Journal of Technoethics (IJT), 11(2), 65-94.
• Sarkar, S. (2012). The role of ınformation and communication technology (ICT) in higher education for the 21st century. The Science Probe, 30-41.
• Sharma, B., & Reddy, P. (2015). Effectiveness of tablet learning in online courses at University of the South Pacific. In 2015 2nd Asia-Pacific World Congress on Computer Science and Engineering (APWC on CSE) (pp. 1-9). IEEE.
• Sharma, B., Lauano, F., Narayan, S., Anzeg, A., Kumar, B., & Raj, J. (2018). Science teachers accelerated programme model: A joint partnership in the Pacific region. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 46(1), 38–60.
• Shenton, A. K. (2009). Information literacy and scholarly investigation: a British perspective. IFLA journal, 35(3), 226-231.
• Shopova, T. (2012). E-learning in higher educational environment. In International Conference-The Future of Education (pp. 1-5).
• Siddiq, F., Gochyyev, P., & Wilson, M. (2017). Learning in digital networks–ICT literacy: A novel assessment of students' 21st century skills. Computers & Education, 109, 11-37.
• Van Laar, E., Van Deursen, A. J., Van Dijk, J. A., & De Haan, J. (2017). The relation between 21st-century skills and digital skills: A systematic literature review. Computers in human behavior, 72, 577-588.