‘ÇİN YÜKSELİŞİ’NİN EKONOMİK PERSPEKTİFİ VE GELECEK TAHMİNLERİNİN ORTA ASYA’YA YANSIMALARI

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 1 - 12, 30.06.2019

Figen Aydın

Öz

Çin Halk
Cumhuriyeti 1978 yılında dünyaya açılmaya başlamıştır. Yürürlüğe aldığı ekonomi
politikaları ile yarı fakir bir ülke konumundan dünyanın en büyük ikinci
ekonomisi konumuna yükselmiştir. Bununla birlikte 2013 yılında başlattığı
“Kuşak Yol Projesi” Çin’e hem ekonomik güç hem de bölgesel nüfuz sağlayabilecek
güçtedir. Proje tarihi İpek Yolu’nun altyapı yatırımları ve ulaşım ağlarıyla
yeniden canlandırılması olarak ifade edilebilmektedir. Ayrıca Kuşak Yol
Projesi’nin ana kavşağını Türk yurtlarının konumlandığı Orta Asya bölgesi
oluşturmaktadır. Bu makalede ilk olarak Pekin’in söz konusu yükselişinin
devamlı olup olamayacağına dair tartışmalar World Bank’ın “China 2030” raporu
kapsamında değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Çin’in mevcut ekonomik görüntüsü
ve Kuşak Yol Projesi kapsamında hızla artan yatırımları, gelecek yıllarda dünya
ekonomisinde egemen ülke olacağına dair tahminlerin yürütülmesine neden
olmaktadır. Rapor kapsamında Çin’in yükselişini devam ettirebilmesi ise küresel
ekonomik çevrenin nasıl geliştiğine ve Çin içerisinde devam eden kalkınma
ivmelerine bağlanmıştır. Makalede ikinci olarak Çin’in ekonomik ve siyasi
ilerleyişinin Orta Asya ülkelerini hangi noktalarda etkileyeceği
tartışılmıştır. Çin’in Avrupa pazarlarına direk ulaşacağı altyapı ve
yatırımları kapsayan Kuşak Yol Projesi bu noktada Orta Asya ülkeleri için
değerlendirilmiştir. Proje’nin Türk yurtlarının refah düzeyini yükselteceği ve
ekonomilerini iyileştirici yönde etki edeceğine dair yorumlar getirilmektedir.
Orta Asya ülkeleri, Çin projesine katılım sağlarken Pekin’in Türk yurtlarının
bağımsızlığına ne yönde etki edeceği ve Orta Asya ülkelerinin Çin’in ekonomik
nüfuzunun altına girip girmeyeceği ise belirsiz olarak kalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çin, Orta Asya, Ekonomik Yükseliş, World Bank, Kuşak Yol Projesi

ECONOMIC PERSPECTIVE OF CHINA’S RISE AND REFLECTIONS OF FUTURE FORECASTS TO CENTRAL ASIA

Öz

The People's Republic of China started to open to the
world in 1978. It has become the second largest economy in the world from a
semi-poor country with its economic policies. In addition, the Belt Road
Project launched in 2013 is able to provide both economic power and regional
influence to China. The project can be expressed as the revival of the historical
Silk Road with infrastructure investments and transportation Networks. In
addition, the main crossroads of the Belt Road Project are the Central Asian
region where Turkish dormitories are located. In this article, firstly, the
discussions about whether Beijing's said rise could be permanent was evaluated
within the scope of World Bank's China 2030 ’report. China's current economic
outlook and its rapidly increasing investments within the scope of the Belt
Road Project lead to the assumption that it will be the dominant country in the
world economy in the coming years. The continuation of China's rise in the
report is linked to the development of the global economic environment and the
momentum of development in China. In the article, second, it is discussed how
China's economic and political progress will affect the Central Asian
countries. The Belt Road Project, which includes China's infrastructure and
investments directly to European markets, has been evaluated at this point for
Central Asian countries. There are comments that the project will increase the
level of welfare of Turkish dormitories and will have a positive effect on
their economies. While Central Asian countries will participate in the Chinese
project, it is unclear whether Beijing will influence the independence of
Turkish dormitories and whether Central Asian countries will fall under the
economic influence of China.

Anahtar Kelimeler

Central Asia, China

Kaynakça

• BROWN, R. (2016). “Where Will The New Silk Road Lead? The Effects of Chinese Investment and Migration in Xinjiang and Central Asia”, Columbia University Journal of Politics & Society, 26-86.
• BURKHANOV, A., and CHEN, Y. W. (2016). “Kazakh perspective on China, the Chinese, and Chinese migration”, Ethnic and Racial Studies, 39(12): 2129-2148.
• “CHINA’S FREE TRADE AGREEMENTS”, (2018, October ,2). China.org.cn. http://china.org.cn/business/node_7233287.htm#a6 (05.10.2018).
• “CHINA “UNDİSPUTED LEADER” IN ENERGY TRANSİTİON: REPORT”, (2018, September, 10). Xinhua.net. http://www.xinhuanet.com/english/2018-09/10/c_137458703.htm (25.09.2018).
• CLARKE, M. (2016a). “Beijing's March West: Opportunities and Challenges for China's Eurasian Pivot”, Foreign Policy Research Institute, 60(2): 296-313.
• CONTESSİ, N. P. (2016). “Central Asia in Asia: Charting Growing Trans-Regional Linkages”, Journal of Eurasian Studies, (7): 3-13.
• COOLEY, A. (2016). “The Emerging Political Economy of OBOR The Challenges of Promoting Connectivity in Central Asia and Beyond”, Center for Strategic & International Studies, Simon Chair in Political Economy, 1-7.
• “ÇİN’DEN BRİTANYA’YA SERBEST TİCARET TEKLİFİ”, (21 Eylül.2018). DW, https://www.dw.com/tr/%C3%A7inden-britanyaya-serbest-ticaret-teklifi/a-44877705 (25.09.2018).
• INTERNATIONAL MONETARY FUND (2018). “China’s Economic Outlook in Six Charts”, https://www.imf.org/en/News/Articles/2018/07/25/na072618-chinas-economic-outlook-in-six-charts (28.09.2018).
• KRALOVİCO, M., ŽATKO, M. (2016). “One Belt One Road Initiative in Central Asia: Implications for Competitiveness of Russian Economy”, Maastricht School of Management, (9): 1-17.
• KÜÇÜKYILDIZ, C. (2012). “Modern İpek Yolunda Bakü-Tiflis-Kars Kesintisiz Demir Yolu Hattı Projesi”. Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, 4(16): 59-64.
• MAİTRA, R. (2016). “OBOR Brings New Life to Central Asia: Kazakhstan in Focus”. Executive Intelligence Review, 48-52.
• OKUR, M. A. (2012). “ABD Dış Politikası ve Orta Asya: Dünya Düzeni Değişirken İlişkilerin Geleceği Üzerine Düşünceler”, (Ed. M. S. Kafkasyalı). Bölgesel ve Küresel Politikalarda Orta Asya, Ahmet Yesevi Üniversitesi, Ankara, s. 247-266.
• OKUR, M. A. (2011). Yeni Çağın Eşiğinden "Avrasya'nın Kalbi"ne Bakmak: Tarihten Geleceğe Orta Asya'nın Jeopolitiği Üzerine Değerlendirmeler, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, Ankara.
• PEYROUSE, S. (2016). “Discussing China: Sinophilia and Sinophobia in Central Asia”. Journal of Eurasian Studies, (7): 14–23.
• SARVARİ, B., SZEİDOVİTZ, A. (2016). “The Political Economics of the New Silk Road”. Baltic Journal of European Studies, 6(1): 3-27.
• TAİ-TİNG LİU, T. (March 2016). “Undercurrents in the Silk Road, An Analysis of Sino-Japanese Strategic Competition in Central Asia”. Journal of International and Advanced Japanese Studies, (8): 157-171.
• THE WORLD BANK AND THE DEVELOPMENT RESEARCH CENTER OF THE STATE COUNCİL, THE PEOPLE’S REPUBLIC OF CHİNA (2013). “China 2030, Building a Modern, Harmonious, and Creative Society”, https://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/document /China-2030-complete.pdf (20.09.2018).
• WORLD ECONOMIC FORUM (2017). “Global Energy Architecture Performance Index Report 2017”, http://reports.weforum.org/global-energy-architecture-performance-index-2017/?doing_wp_ cron=1548894349.4600698947906494140625 (22.09.2018).
• ZHANG, H. (2015). “Building the Silk Road Economic Belt: Challenges in Central Asia”. Cambridge Journal of China Studies, 10(3): 17-35.