A SCHOOL IN THE KANUN ISNTRUMENT: AHMET YATMAN; EXAMPLE OF HUSEYNI TAKSIM

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 175 - 192, 15.08.2022

Emre Erdoğan

https://doi.org/10.22252/ijca.1115583

Cited By: 1

Öz

Ahmet Yatman is one of the most prominent Kanun performers of the 20th century. Yatman has taken his place in history in terms of stylistic features together with the most important Kanun performers of the period, including Artaki Candan, Ferid Alnar, and Vecihe Daryal. Yatman, who especially adopted the fast performance style, quickly stood out from the other Kanun performers of the period with many techniques he applied in his performance and showed his difference. The ornament techniques and structured tune unity that Yatman used in his performances are still used by many performers. This study aims to examine Ahmet Yatman's performance of Kanun from a technical perspective and to determine the reflections on today's performers by determining the ornamentation techniques, exercising forms, and structured melodic forms that he used during his performance. This study seeks to answer the question of what the technical aspects of Ahmet Yatman's Kanun performance are. The content analysis method, which aims to obtain information in qualitative research, was used in the study. As a result of the study, it could be stated that Yatman is the first known representation of the Kanun instrument at the level of virtuosity in terms of today's Kanun performance technique

Anahtar Kelimeler

Ahmet Yatman, Kanun performance, Improvisation, Ornamentation techniques, School transfer

KANUN SAZINDA BİR OKUL: AHMET YATMAN; HÜSEYNİ TAKSİM ÖRNEĞİ

Öz

Ahmet Yatman 20.yüzyılın en önemli kanun icracılarındandır. Yatman, çağdaşı olan Artaki Candan, Ferid Alnar, Vecihe Daryal gibi dönemin en önemli kanun icracılarıyla birlikte kendi üslup özellikleri bakımından tarihteki yerini almıştır. Özellikle ajjiliteli icra şeklini benimseyen Yatman, icrasında uyguladığı birçok teknikle dönemin diğer kanun icracıları arasından kolaylıkla sıyrılmış ve farklılığını ortaya koymuştur. Yatman’ın icralarında kullanmış olduğu süsleme teknikleri ve kalıplaşmış nağme bütünlükleri halen birçok icracı tarafından kullanılmaktadır. Bu çalışmada Ahmet Yatman’ın kanun icracılığının teknik yönden incelenmesi ve bu doğrultuda icra esnasında kullanmış olduğu süsleme teknikleri ve uygulanış biçimleri, kalıplaşmış melodik kurguları tespit edilerek günümüz icracıları üzerindeki yansımalarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda bu çalışma ile Ahmet Yatman’ın kanun icrasının teknik yönleri nasıldır sorusuna yanıt aranmıştır. Bu çalışma nitel araştırmalarda bilgi edinmeyi amaçlayan içerik analiz yöntemi ile hazırlanmıştır. Çalışmanın sonucunda Yatman’ın günümüz kanun icra tekniği bakımından kanun sazının virtüözlük seviyesindeki bilinen ilk temsili olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Yatman, Kanun İcracılığı, Taksim, Hüseyni Makamı, Süsleme Teknikleri, Ekol Aktarımı.

Kaynakça

• Ahmet Meter. (2014, 9 Kasım). Kanun taksimi [Video].YouTube. https://youtu.be/Zo1TnVH5dis
• Baloğlu, B.Ş. (2020). “Türk Müziğinde Nazire Geleneği ve Tanburî Cemil Bey’in Nazire Besteleri” International Social Sciences Studies Journal, (e-ISSN:2587-1587) Vol:6, Issue: 63; pp:2253-2265
• Behar, C. (2015). Osmanlı/Türk Musıkisinin Kısa Tarihi, (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Berkman, E. (2007). Kānun Çalmayı Otodidakt Yöntemle Öğrenmiş Beş Kānun Çaların Görüş ve Yaklaşımları Bağlamında XX. Yüzyıl Kānun Sanatına Bakış. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Beşiroğlu, Ş. (1997). Türk Musikisinde Üslup ve Tavır Açısından Meşk 4. İstanbul Türk Müziği Günleri Türk Müziğinde Eğitim Sempozyumu: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Erdoğan, E. (2020). Kanun İcracılığı ve Türk Müziği Besteciliği Yönüyle Hasan Ferid Alnar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
• Emre Toker. (2017, 13 Ekim). Ahmet Meter hüseyni faslı ara taksimi kanun [Video]. YouTube. https://youtu.be/xTYCA9XGHhk
• Halil Karaduman. (2014, 12 Ekim). Muhayyer saz semaisi [Video ]. YouTube. https://youtu.be/oXl4YPLBmQg
• İnalcık, H. (2017). Nedîmler Şâîrler Mutrîbler, (3. Basım) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,
• Kanuniturco. (2022, 9 Nisan). Halil Karaduman özel kayıt ( ders mahiyetinde ) [Video]. YouTube. https://youtu.be/daXsQ4mNU38
• Klasik Musiki. (2016, 6 Ağustos). Ahmet Meter Karcığar anun taksimi [Video]. YouTube. https://youtu.be/PdPFEn3QETY
• Mehmetoncel. (2007, 16 Şubat). Halil Karaduman (muhayyer taksim) [Video]. YouTube. https://youtu.be/j2ymoytgNas
• Özalp, N. (2000). Türk Mûsikîsi Tarihi II. Cilt. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Sahibinin Sesi (2016, 15 Ağustos ). 1966 24 Mart tarihli Ses ve Saz Dünyamızdan, Ali Rıza Avni &Ahmet Yatman Röportaj (video). https://www.youtube.com/watch?v=XokCtTBbS3A&t=96s
• Safiye Özer. (2016, 21 Mayıs ). Ahmet Meter’den uşşak kanun taksimi [Video]. YouTube. https://youtu.be/3ZGBbWpa4FM Tanrıkorur, C. (2015). Müzik Kültür Dil. (3. Baskı). İstanbul: Dergâh Yayınları
• Yatman, A. (1968, 25 Ocak ). Sanat Eğlence, Sazlarını Dinlediklerimiz Ahmet Yatman, Milliyet Gazetesi, ss.6.