Tarımda Beşeri ve Sosyal Sermayenin Kırsal Kalkınmada Önemi

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 1, 155 - 175, 31.03.2020

Piraye Katipoglu , Göksel Armağan

https://doi.org/10.24988/ije.202035112

Cited By: 1

Öz

Günümüzde kırsal alanlarda kalkınmanın sağlanabilmesinde yalnızca ekonomik yatırımlar yeterli olmamakta, sermayenin farklı boyutlarının da üzerinde durulması gerekmektedir. Bu çalışmada kırsal kalkınma, sosyal boyutuyla incelenmiş; sermaye beşeri ve sosyal sermaye yönüyle ölçülmüş ve değerlendirilmiştir. Bu kapsamda Aydın ilinde üç ilçeden seçilen 96 çiftçiyle yüz yüze anket yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistiki yöntemler kullanılmış; sosyal sermaye ve beşeri sermaye unsurları ki-kare analiziyle değerlendirilmiştir. Yaş, tarımsal deneyim, eğitim gibi faktörlerin sosyal sermaye düzeyine etkisi varyans analiziyle araştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre yaş, ilçe ve hane nüfusu ile sosyal sermaye arasında anlamlı farklılık oluşmamış ancak, eğitim ve tarımsal deneyim ile sosyal sermaye arasında anlamlı ilişkiler bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kırsal kalkınma, beşeri sermaye, sosyal sermaye, Aydın

Destekleyen Kurum

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’

Proje Numarası

ZRF-18-017

Teşekkür

Bu çalışmanın hazırlanmasına ZRF-18-017 No’lu projeye finansal destek sağlayarak katkıda bulunan Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’na teşekkür ederiz. Bu çalışma Piraye Katipoğlu’nun “Tarımda Ekonomik, Beşeri ve Sosyal Sermayenin Kırsal Kalkınmada Önemi” başlıklı yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

The Importance of Human and Social Capital in Rural Development in Agriculture

Öz

Today, not only economic investments are sufficient, but also different dimensions of capital need to be emphasized in order to ensure development in rural areas. In this study, rural development was examined with its social dimension; capital is measured and evaluated in terms of human and social capital. In this context, a face-to-face survey was conducted with 96 farmers from 3 districts in Aydın. Descriptive statistical methods were used in the analysis of the obtained data; social capital and human capital were analyzed by chi-square analysis. The effect of factors such as age, agricultural experience, and education on social capital level was investigated by analysis of variance. According to the results of the analysis, there was no significant difference between age, district and household population and social capital, but significant relationships were found between education and agricultural experience and social capital.

Anahtar Kelimeler

Rural development, Human Capital, Social Capital, Aydin

Proje Numarası

ZRF-18-017

Kaynakça

• Aktan, C. C., ve Çoban, H. (2008). Ekonomik Refaha Ulaşmanın Ötesinde Sağlıklı ve Güçlü Bir Toplum Oluşturmanın Altyapısı: Sosyal Sermaye. Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, 7(26), 1-13
• Altay, A. (2005). Türkiye’de Beşeri Sermayenin Karşılaştırılmalı Analizi. İzmir: TÜGİAD Yayınları.
• Ardahan, F. (2000). Sosyal Sermaye Ölçeği Geçerlilik, Güvenirlilik Çalışması. International Journal of Human Sciences. 9(2), 773-789.
• Aslan, S. (2016). Türkiye’de Sosyal Sermaye Bileşenlerinden Güven Hakkında Bir Değerlendirme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), 181-204.
• Atik, H. (2006). Beşeri Sermaye, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Axelrod, R. (1984). The Evolution of Cooperation. New York: Basic Books Inc.
• Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In J. G. Richardson (ed), Handbook of Theory and Research For The Socialogy of Education (241-258), New York: Greenwood Press.
• Coleman, J. S., (1988). Social capital in the creation of the human capital. The American Journal of Sociology. 94, 95-120.
• Çekiç, T., ve Ökten, A. (2009). Sosyal Sermaye Perspektifinden Kırsal Kalkınma Sorunsalına Yeniden Bakış. Megaron (Electronic Journal), 4(3), 203-213.
• Daşdemir, A. M. (2008). AB Üyesi Ülkelerde Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı. Kırsal Kalkınma Politikaları Özel İhtisas Alt Komisyonu Raporu. Ankara.
• Dünya Bankası (2002). Understanding and Measuring Social Capital: A Multidisciplinary Tool for Practitioners. C. Grootaert ve Thierry van Bastelaer (Eds), Washington D.C.: The World Bank.
• Eser, K., ve Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerinde Gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 1(2), 41-56.
• Eşki, H. (2009). Sosyal Sermaye Önemi, Üretimi ve Ölçümü Üzerine Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Fidrmuc, J., & Gërxhani, K. (2008). Mind the gap! Social capital, East and West. Journal of Comparative Economics, 36(2), 264-286.
• Field, J. (2008). Sosyal Sermaye (B. Bilgen ve B. Şen, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Francois, P. (2003). Social Capital and Economic Development. London: Routledge.
• Fukuyama, F. (1995). Trust: Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Free Press. Gartner, M. (2003). Macro Economics. Essex, England: Prentice Hall-Pearson Education Limited.
• Gerşil, G. S., ve Aracı, M. (2011). Sosyal Sermayenin Güven Unsurunun İşgörenlerin Performansı Üzerine Etkileri. Çalışma ve Toplum, 1, 39-74.
• Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (2015a). Kırsal Kalkınma Eylem Planı 2015-2018. https://kkp.tarim.gov.tr/KKEP2015-2018.pdf (Erişim Tarihi: 13.07.2019).
• Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, (2015b). Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi 2014-2020. https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS% 20(2014-2020).pdf (Erişim Tarihi: 14.07.2019).
• Gümüş, A. (2006). Kırsal Yapı, Üretim İlişkileri ve Çağdaşlaşma. Ulusal Tarım Kurultayı, 15–17 Kasım 2006, Adana.
• Günkör, C., ve Özdemir, M. Ç. (2017). Sosyal Sermaye ve Eğitim İlişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 70-90.
• Inglehart, R., C. Haerpfer, A. Moreno, C. Welzel, K. Kizilova, J. Diez-Medrano, M. Lagos, P. Norris, E. Ponarin & B. Puranen et al. (2014). World Values Survey, Madrid: JD Systems Institute. http://www.worldvaluessurvey.org/WVSDocumentationWVL.jsp. (Erişim Tarihi: 19.07.2019)
• İnal Çekiç, S. Ç. T. (2009). Kalkınma Açısından Sosyal Sermayenin Öğeleri: Şanlıurfa- Hilvan Örneği. Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karabaş, S., ve Erenler Tekmen, E. (2019). Tarım Sektöründe Sosyal Sermaye ve Bilişim Teknolojileri Kullanım Düzeyi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1394-1411.
• Karaçay, H., ve Varol, Ç. (2015). Sosyo-Ekonomik Kalkınmada Fiziki, Beşeri ve Sosyal Sermaye Yatırımları: Vakıflar Genel Müdürlüğü Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 100-121.
• Karakaş, E., ve Köksal, E. (2003). İnsani Kalkınma ve Türkiye. Toplumsal Katılım ve Gelişim Vakfı, Atra Matbaacılık, İstanbul.
• Karataş, M., ve Çankaya, E. (2010). İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 29-55.
• Keleş, Ş. (2014). Kırsal Alanda Sosyal Sermayenin Oluşumu Üzerine Bir Araştırma: Erzurum İli Örneği. Yayımlanmamiş Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Keskin, A. (2011). Ekonomik Kalkınmada Beşeri Sermayenin Rolü ve Türkiye. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 125-153.
• Kuşat, N. (2014). Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma İçin Bir Alternatif Olarak Kırsal Turizm ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 65-87.
• OECD (2001). The Well-Being of Nations- The Role of Human and Social Capital. Paris: OECD.
• Öztornacı, B., ve Şengül, H. (2019). Türkiye’de Çok Boyutlu Kırsal Yoksulluk, Tarım Ekonomisi Dergisi, 25(2), 201-206.
• Öztürk, T., ve Mengüloğlu, M. (2008). Sürdürülebilir Kalkınmada Fiziksel Kırsal Alan Planlaması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(3), 209-215.
• Portes, A. (1998). Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology. Annual Review of Sociology, 24, 1-24.
• Putnam, R. D. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions In Modern Italy. New Jersey: Princeton University Press.
• Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon& Schuster Inc.
• Salkım, A. (2014). Türkiye’de Kırsal Kalkınma Uygulamaları ve Sosyal Sermaye Bileşeni Çerçevesinde Manisa Salihli İlçesi Üzerine Yapılan Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Svendsen, G. L. H., & Sørensen, J. F. L. (2007). There's more to the picture than meets the eye: measuring tangible and intangible capital in two marginal communities in rural Denmark. Journal of Rural Studies, 23, 453-471.
• Şimşek, M., ve Kadılar, C. (2010). Türkiye’de Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 115-140.
• Tolunay, A., ve Akyol, A. (2006). Kalkınma ve Kırsal Kalkınma: Temel Kavramlar ve Tanımlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2, 116-127.
• Tüysüz, N. (2011). Sosyal Sermayenin Ekonomik Gelişme Açısından Önemi ve Sosyal Sermaye Endeksinin Hesaplanması. Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• UNDP (2018). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, İnsani Gelişme Endeksi ve Endikatörleri: 2018 İstatistik Güncellemesi. http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/_nsani-geli_me-endeksleri-ve-goestergeleri--2018- statistiksel-gue.html (Erişim Tarihi: 10.10.2018).
• Villarroya, I. S. (2007). Human capital convergence in Latin America: 1950–2000. Revista de Historia Económica, 25, 87-122.
• Woolcock, M., & Narayan, D. (2000). Social Capital: Implications for Development Theory, Research and Policy. The World Bank Research Observer, 15(2), 225-249.
• Yetik, H. (2018). Beşeri Sermaye ve Eğitim. Arel Ekonomi, Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 37-52.