Türkiye’de Cinsiyet ve Eğitim Seviyesine Göre Farklılaşan Bölgesel Göçün Yoksulluk Üzerine Yansımaları

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 1, 33 - 52, 31.03.2020

Mehmet Zanbak

https://doi.org/10.24988/ije.202035103

Öz

Bu çalışma, 2014-2017 yılları arasında Türkiye içinde göç eden bireylerin cinsiyet ve eğitim düzeyi farklılıklarının, yoksulluğa yansımalarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Analizin bölgesel açıdan sonuçlarının irdelenebilmesi için Türkiye İstatistik Kurumu’nun Düzey 2 ayrımındaki 26 bölgenin yıllık verileri kullanılmış ve yöntem olarak panel veri analizi tercih edilmiştir. Yoksulluğu, bölgedeki yoksul kişi sayısının temsil ettiği analizde, bağımsız değişkenler olarak; cinsiyete göre göç eden bireylerin eğitim seviyeleri, istihdam, işgücüne katılma oranı ile bağımlılık oranı ele alınmıştır.
Ampirik analizde standart hata düzeltmelerinden sonra elde edilen tahminciler, özellikle göç eden kadınların eğitim düzeyinin yoksulluğu etkilemede öne çıktığını göstermektedir. Çeşitli sebeplerle göç etmek zorunda kalan kadınların eğitim düzeylerinin düşük olması, yoksul sayısının artmasıyla sonuçlanmaktadır. Bunun yanında bağımlı nüfus oranındaki artışın yoksulluğu olumsuz etkilediği de çalışmadan elde edilen bulgular arasında sıralanabilir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, bölgesel göç, eğitim, cinsiyet, panel veri analizi

Poverty Impacts of Regional Migration that Differs with Respect to Gender and Level of Education in Turkey

Öz

This study aims to reveal the poverty impact of gender and education level differences of individuals who immigrated in Turkey between the years 2014-2017. The yearly data of NUTS 2 Level 26 regions in order to scrutinize results of the analysis in terms of regional context, and panel data analysis was preferred as analysis method. The number of poor people in the region shows poverty level in the analysis. The education level, employment, labor force participation rate and dependency ratio of the immigrants were examined as independent variables.
Predictors obtained after standard error corrections in empirical analysis show that the education level of migrating women is prominent in affecting poverty. The fact that low education levels of women who have been pushed to migrate due to various reasons results in an increase in the number of poor people. In addition, the fact that the increase in rate of dependent population negatively affects poverty is one the other important findings obtained from the study.

Anahtar Kelimeler

Poverty, regional migration, education, gender, panel data analysis

Kaynakça

• ALKIRE, S., APABLAZA, M., JUNG, E. (2014), “Multidimensional Poverty Measurement for EU-SILC Countries”, Oxford Poverty And Human Development Initiative Working Paper Series, 36b: 1-49.
• ALKIRE S., FOSTER, J. (2011), “Counting and Multidimensional Poverty Measurement”, Journal of Public Economics, 95(7–8), 476–487.
• ARAP, E., ÇERÇİ, S. (2014), “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Getirdikleri”, Hukuk Gündemi, 2, 121-127.
• AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU. (2014), Türkiye 2014 İlerleme Raporu,
• https://www.ab.gov.tr/files/ilerlemeRaporlariTR/2014_ilerleme_raporu_tr.pdf, (04.07.2018).
• BAILEY, N. (2017) Employment, Poverty and Social Exclusion, in Bramley, G. and Bailey, N. (Eds) Poverty And Social Exclusion in the UK: Volume 2-The Dimensions of Disadvantage, 159-178. Bristol: Policy Press.
• BUETTGEN, A., GORMAN, R., RIOUX, M., DAS, K., VINAYAN, S. (2015). Employment, Poverty, Disability and Gender: A Rights Approach for Women with Disabilities in India, Nepal and Bangladesh. In Khanlou, N., Pilkington, B. (Eds.), Women's Mental Health: Resistance And Resilience İn Community And Society. Advances İn Mental Health And Addiction (Series Editor: Masood Zangeneh), 3-18, Springer: New York.
• BUSTILLO, R.M., ANTON, J.I. (2009) “From Rags to Riches? Immigration and Poverty in Spain”, MPRA Paper 13848, 1-27.
• CANPOLAT, H., ARINER, H. O. (2012), “Küresel Göç ve Avrupa Birliği ile Türkiye’nin Göç Politikalarının Gelişimi”, ORSAM, 123, 1-30.
• CHAPMAN, J., BERNSTEIN, J. (2003), “Immigration and Poverty: How are They Linked?”, Monthly Labor Review, 126(4), 10-15.
• ÇELİK, Z. (2016), Göç, Kentleşme ve Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• DANIŞMAN IŞIK, A. (2012), Yoksulluğun Subjektif Refah Açısından Ölçülmesi: Muğla İli Uygulaması, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Muğla.
• DREWNOWSKI, R. (1977), "Poverty: Its Meaning and Measurement", Development and Change, 8(2), (1977), 183-208.
• DÜCAN, E. (2016), “Türkiye’de İç Göçün Sosyo-Ekonomik Nedenlerinin Bölgesel Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (2), 167-183.
• GÖNÜLLÜ, M. (1996), “Dış Göç”, Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 94–106.
• GREENE, W. H. (2002), Econometric Analysis, Fifth Edition, Prentice Hall, New Jersey.
• GÜNEŞ, F. (2016), “Göç, Yoksulluk ve Sosyal Politika”. http://www.iav.org.tr/yonetim/dosya/seminer/adanagoc3.pdf, (11.09.2018).
• GÜNEŞ, F. (2009), “Kentsel Yoksulluk / Dışlanma (Mı), Göç ve İstihdam: Eskişehir’de Belediyeden Yardım Alan Haneler”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 449-470.
• HAUSMAN, J. A. (1978), Specification Test in Econometrics, Econometrica, 46(6), 1251-1271.
• HEINTZ, J, (2005), “Employment, Poverty and Gender in Ghana, PERI Working Paper Series, 92, 1-29.
• HILL, R. C., GRIFFITHS, W. E., LIM, G. C. (2008), Principles of Econometrics, Third Edition, John Wiley and Sons Inc., New Jersey.
• İÇİŞLERİ BAKANLIĞI. (2005), İltica ve Göç Alanındaki Avrupa Birliği
• Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Eylem Planı,
• http://sorular.rightsagenda.org/Uploads/MULTECI%20MEV/T%C3%9CRK%C4%B0YE%20ULUSAL%20EYLEM%20PLANI.pdf, (04.07.2018).
• İNCE, C. (2019), “Göç Kuramları ve Suriye Göçü Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 2579-2615.
• KALKINMA BAKANLIĞI. (2014), Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014-2018), https://kkp.tarim.gov.tr/sp/Onuncu%20Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1(2014-2018).pdf, (05.07.2018).
• KALKINMA BAKANLIĞI. (2013), Göç Özel İhtisas Komisyonu Raporu,
• http://www.cka.org.tr/dosyalar/Ozel%20Ihtisas%20Komisyonu%20Raporlar%C4%B1/g%C3%B6c.pdf, (12.10.2018).
• LECAJ, F. (2019), “Küreselleşme Göç Ve Kadın”, Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 3(1), 49-58.
• LEE, E. S. (1996), A Theory of Migration. (Ed: Cohen,R.), Theories of Migration, Elgar, İngiltere.
• MARTIN, P., TAYLOR, J.E., (2003), Farm Employment, Immigration, and Poverty: A Structural Analysis, Journal of Agricultural and Resource Economics, 28 (2), 349-363.
• MILLAR, J, GLENDINNING, C, (1989), “Gender and Poverty”, Journal of Social Policy, 18(3), 363-381.
• ÖZDEMİR, M. (2008), “Türkiye’de İçgöç Olgusu, Nedenleri ve Çorlu Örneği”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• RAPHAEL, S., SMOLENSKY, E. (2008), “Immigration and Poverty in the United States”, Institute for Research on Poverty Discussion Paper, 1347(08), 1-61.
• PETERSEN, W. (1958), “A General Typology of Migration”, Amerikan Sociological Review, 23.
• SAĞLAM, S. (2006), “Türkiye'de İç Göç Olgusu ve Kentleşme”. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/328301 (04.07.2018).
• SEVİNÇ, G., DAVRAN, M.K., SEVİNÇ, M.R. (2018), “Türkiye’de Kırdan Kente Göç Ve Göçün Aile Üzerindeki Etkileri”, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(6), 70-82.
• SURO, R., WILSON, J.H., SINGER, A. (2011), “Immigration and Poverty in America’s Suburbs”, Metropolitan Opportunity Series, https://www.brookings.edu/wpcontent/uploads/2016/06/0804_immigration_suro_wilson_singer.pdf, (12.11.2018).
• SÜRMELİ, İ. (2017),“Türkiye’de İç Göçün Değişim ve Dönüşümü: Kentten Kıra Yöneliş”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Özel sayı, 275-286.
• TAŞ, H.Y., ÖZCAN, S. (2013), “Türkiye’de İç Göçün Yoksulluğa ve İstihdama Etkileri”. https://www.avekon.org/papers/609.pdf (04.07.2018).
• TEKELİOĞLU, M., DOĞAN, A., ÇELEBİ, F. (2015), “Türkiye’de Göç Politikalarının Gelişimi ve Mevcut Durum”, Disiplinler arası Göç ve Göç Politikaları Sempozyumu. http://www.izu.edu.tr/Assets/Content/File/_Universite/20161215_disiplinlerarasi.pdf, (04.07.2018).
• TÜİK. (2018), Bölgesel İstatistikler, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/ (10.10.2018).
• TÜİK. (2012), Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Bülteni, 13594, Ankara.
• TÜMTAŞ, M.S. (2009), “Yoksulluktan Yoksunluğa Göç: Marmaris ve Mersin Örnekleri”, Toplum ve Demokrasi, 3(5), 111-134.
• TÜMTAŞ, M.S., ERGUN, C. (2014), “Göç ve Yoksulluk Kıskacında Yıkılan Bir Kent: Van”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 5(2), 1-23.
• WORLD BANK. (2005), The World Bank Annual Report 2005 Year In Revıew, World Development Indicators 2005. Washington, DC: World Bank.
• WORLD BANK. (1990), World Development Report, WDR 1990: Poverty, World Development Indicators, Oxford University Press, Washington.
• YERDELEN TATOĞLU, F. (2012), Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
• YILDIZ, M.Z., ALAEDDİNOĞLU, F. (2011), “Göç Ve Yoksulluk: Hakkâri Örneği”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 437-462.
• YÜCEOL, H.M. (2017), “Kentsel İşgücü Piyasalarında İşgücüne Katılım Zorlukları ve Kadın İstihdamı”, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü E-Dergi, 1(1), 49-63.
• ZANBAK, M. (2014), “Yetenekler Yaklaşımı Perspektifi İle Yoksulluğun Ölçülmesi: Yoksulluğun Kayıp Boyutları Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Antalya.