Likidite ve Finansal Kaldıracın Banka Karlılığı Üzerindeki Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 36 Sayı: 4, 857 - 865, 31.12.2021

Gamze Şekeroğlu , Melek Acar Boyacıoğlu

https://doi.org/10.24988/ije.790213

Cited By: 1

Öz

Çalışmanın amacı, likidite ve finansal kaldıracın bankaların aktif ve öz sermaye karlılıkları üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankaları üzerinde bir uygulama yapılmıştır. 2014 – 2019 yıllarını kapsayan dönem için kalkınma ve yatırım bankaları hariç 31 bankanın örneklem olarak seçildiği çalışmada, likidite ölçüsü olarak likidite oranı, finansal kaldıraç ölçüsü olarak borç oranı ve karlılık ölçüsü olarak da aktif ve öz sermaye karlılığı oranları kullanılmıştır. Yapısal Eşitlik Modelinin uygulandığı çalışma sonucunda, finansal kaldıracın öz sermaye karlılığı üzerinde olumlu, aktif karlılığı üzerinde ise olumsuz bir etkisi olduğu tespit edilmişken, likidite oranının gerek aktif gerekse öz sermaye karlılığı üzerinde bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Banka, Likidite, Finansal Kaldıraç, Aktif Karlılığı, Özsermaye Karlılığı, Yapısal Eşitlik Modeli

An Analysis of the Effect of Liquidity and Financial Leverage on Bank Profitability with the Structural Equation Modelling

Öz

The aim of the study is to examine the effect of liquidity and financial leverage on the return on asset and equity of banks. For this purpose, an application was made on commercial banks operating in Turkey. For the period covering the years 2014 - 2019, 31 banks, excluding development and investment banks, were selected as samples and liquidity ratio was used as a measure of liquidity, debt ratio as a measure of financial leverage, and return on asset and equity were used as a measure of profitability. As a result of the study in which the structural equation model was applied, it was determined that the financial leverage had a positive effect on the return on equity and a negative and significant effect on the return on asset, while the liquidity ratio had no effect on both the return on asset and return on equity.

Anahtar Kelimeler

Bank, Liquidity, Financial leverage, return on asset, return on equity, structural equation model

Kaynakça

• Alper, D. and Anbar, A. (2011). Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 2(2), 139-152.
• Alshatti, A. S. (2014). The Effect of the Liquidity Management on Profitability in the Jordanian Commercial Banks. International Journal of Business and Management, 10(1), 62-72.
• Bağcı, H. (2013). Ticari Bankalar ile Katılım Bankalarının Karlılık Performanslarının Topsis Yöntemi ile Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Bordeleau, E. and Graham, C. (2010).The Impact of Liquidity on Bank Profitability. Bank of Canada Working Papers, 38 (December).
• Chesang, D. (2016), Effect of Financial Leverage on Profitability of Listed Agricultural Firms at The Nairobi Securities Exchange. Master Thesis, Kisii University, Kenya.
• Dahiyat, A. (2016). Does Liquidity and Solvency Affect Banks Profitability? Evidence from Listed Banks in Jordan. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 6(1), 35 – 40.
• Doğan, B. ve Ekşi, H. İ. (2020). Bankalarda Risk İştahı – Karlılık İlişkisi: Türk Mevduat Bankaları Üzerine Uygulama. Finans Teorisine Uygulamalı Katkılar-2 (Editörler: Karaca, S.S. ve Demireli, E.), 91-106, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Durer, S. (1988). Türkiye'de Ticaret Bankalarının Sermaye Yapı ve Yeterliliği Üzerine Bir İnceleme. Yapı ve Kredi Bankası A. Ş. İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü Bankacılık Araştırmaları Dizisi, No: 8.
• Gökmen, B. (2007). Bankalarda Finansal Tablolar Analizi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Jaradat, M. A. and Alkhazaleh, M. H. A. (2018). The Effect of Liquidity, Administrative Efficiency and Capital Adequacy on the Profitability of Jordanian Banks listed on the Amman Stock Exchange. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 8 (4), 183-194.
• Kurawa, J. M. and Abubakar, A. (2014). An Evaluation of the Impact of Liquidity on the Profitability of Nigerian Banks. Research Journals Journal of Management, 2(7), 1-10.
• Küçükbay, F. (2017). Banka Karlılığını Etkileyen Faktörler: Avrupa Birliği Bankaları ve Türk Bankaları Arasında Karşılaştırma. Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 137-149.
• Lam, T. Y. and Maguire, D. A. (2012). Structural Equation Modeling: Theory and Applications in Forest Management. International Journal of Forestry Research, 2012, 1-16.
• Lartey, V. C., Antwi, S. and Boadi, E. (2013). The Relationship between Liquidity and Profitability of Listed Banks in Ghana. International Journal of Business and Social Science, 4(3), 48-56.
• Maina, S. N. (2017). The Relationship Between Liquidity and Profitability of Commercial Banks in Kenya. Master Thesis, Nairobi University, Kenya.
• Nimer, A. M., Warrad, L. and Omari, A. R. (2015). The Impact of Liquidity on Jordanian Banks Profitability through Return on Assets. European Journal of Business and Management, 7(7), 229-232.
• Okuyan, H. A. ve Karataş, Y. (2017). Türk Bankacılık Sektörünün Karlılık Analizi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 17(3), 395-406.
• Reis, Ş. G., Kılıç, Y. ve Buğan, M. F. (2016). Banka Karlılığını Etkileyen Faktörler: Türkiye Örneği. Muhasebe Finansman Dergisi, Ekim, 21-36.
• Sarıtaş, H., Kangallı Uyar, S. G. ve Gökçe, A. (2016). Banka Karlılığı ile Finansal Oranlar ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkilerin Sistem Dinamik Panel Veri Modeli ile Analizi: Türkiye Araştırması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1), 87 – 108.
• Schmacker, R. E. and Lomax, R. G. (2010). A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. 3rd ed. Taylor and Francis Group, New York.
• Shadfar, S. and Malekmohammadi, I. (2013). Application of Structural Equation Modeling (SEM) in Restructuring State Intervention Strategies Toward Paddy Production Development. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(12), 576-618.
• Shahchera, M. (2012). The Impact of Liquidity Asset on Iranian Bank Profitability. International Conference on Management. Behavioral Sciences and Economics Issues, Penang, Malaysia, 131-135.
• Stein, C. M., Morris, N. J., and Nock, N. L. (2012). Structural Equation Modeling. Methods in Molecular Biology, 850, 495-512.
• Tunay, K. B. ve Silpar, A. M. (2006). Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Kârlılığa Dayalı Performans Analizi-I. Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğleri Serisi, 2006(01).
• Walsh, C. (2008). Key Management Ratios. 4th ed. Prentice Hall, London.
• Zygmunt, J. (2013). Does Liquidity Impact on Profitability? A Case of Polish Listed IT Companies. Conference of Informatics and Management Sciences, 25-29 March, Slovakia, 247-251.