2008 SONRASI TCMB FAİZ KARARLARININ MAKROEKONOMİK ETKİLERİNİN ANALİZİ

Year 2020, Volume: 3 Issue: 1, 49 - 74, 15.01.2020

Ayşegül Ladin Sümer

Abstract

Para politikası duruşu, merkez bankasının alacağı faiz kararları ile karakterize edilir. Bu amaçla, merkez bankası faiz oranları ile makroekonomik değişkenler arasındaki sistematik ilişkinin tahmin edilmesi bakımından iki nokta ilgi çekicidir: İlk olarak, mevcut para politikası uygulamasıyla makroekonomik istikrara ne kadar yaklaşıldığının anlaşılmasıdır. İkinci olarak, merkez bankasının gelecek döneme ilişkin nasıl bir para politikası sergileyeceğinin öngörüsüdür. Böylece, merkez bankasının ayarlanabilir ve kontrol edilebilir yönde aldığı faiz kararlarının, ekonomiye müdahale gücü belirlenmektedir. Bu çalışmada, TCMB faiz oranlarıyla enflasyon, döviz kuru, yurtiçi kredi hacmi ve net portföy yatırımları arasındaki ilişki 2010:M5-2019:M9 dönemi verileriyle analiz edilmiştir. Zaman serisi yöntemlerinin uygulanmasıyla elde edilen bulgulara göre, TCMB faiz oranlarıyla makroekonomik değişkenler arasında karşılıklı ilişkiler belirlenmiştir.

Keywords

TCMB Faizleri, , Makroekonomik Değişkenler

References

• Binici, M., Erol, H., Kara, H., Özlü, P. ve Ünalmış, D. (2013). Faiz Koridoru bir Makro İhtiyati Araç Olabilir mi?. TCMB Working Paper, 20, 1-16.
• Binici, M., Kara, H. ve Özlü, P. (2016). Faiz Koridoru ve Banka Faizleri: Parasal Aktarım Mekanizmasına Dair Bazı Bulgular, TCMB Working Paper, 8, 1-39.
• Ekinci, R., Ceylan, F., Tüzün O. ve Kahyaoğlu, H. (2016). TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti’nin BİST100 Üzerindeki Etkisi. Journal of Yasar University, 11(44), 263-277.
• Enders W. (1995). Applied Econometric Time Series (4th edition). New York: Jonh Wiley
• Ermişoğlu, E., Oduncu, A. ve Akçelik, Y. (2013). Rezerv Opsiyonu Mekanizması ve Kur Oynaklığı. TCMB Working Paper Series, 4, 1-8.
• Eroğlu, N. ve Kara, F. (2017). Türkiye’de Makro İhtiyati Para Politikası Araçlarının Makroekonomik Değişkenlere Etkisinin VAR Analizi ile İncelenmesi. İstanbul İktisat Dergisi, 67(2), 59-88.
• Gökalp, B.T. (2016). Para Politikası Kararlarının Hisse Senetlerinin Fiyatları Üzerindeki Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1379-1396.
• Hazine Müsteşarlığı. (2017, Mayıs). Dış Ekonomik İlişkiler- Ekonomik Veriler. https://www.hazine.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Hakkimizda-DEI adresinden alınmıştır.
• Kalkınma Bakanlığı. (2017, Mayıs). Ekonomik Gelişmeler. http://www.kalkinma.gov.tr/ Pages/EkonomikGelismeler.aspx adresinden alınmıştır.
• Kara, H. (2012). “Küresel Kriz Sonrası Para Politikası”, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 17, 1-28.
• Kara, H. (2015). “Faiz Koridoru ve Para Politikası Duruşu”, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 15, 1-12.
• Kaya, V. ve Çelik, A. (2015). “Küresel Finans Krizi Sürecinde Merkezi Yönetim Bütçe Harcamalarının Görünümü”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2), 279-291.
• Kutlar, A. ve Gündoğan, H. (2012, Kasım). “Türkiye’de 2008 Finansal Kriz Sürecinde Para Politikası ve Enflasyon Hedeflemesi” Sözlü Bildiri, Türkiye Ekonomi Kurumu-Uluslararası Ekonomi Konferansı, İzmir, 1-20.
• Lutkepohl H. (2011). Vector Autoregressive Model. EUI Working Papers, 30, 2-22.
• Maliye Bakanlığı. (2016, Ekim). Ekonomik Veriler. http://www.bumko.gov.tr/TR,146/ istatistikler.html adresinden alınmıştır.
• Pesaran M. & Shin Y. (1998). Generalized Impulse Response Analysis in Linear Multivariate Models. Economics Letters, 58(1), 17-29.
• TCMB. (2010, Ocak). Enflasyon Raporu 2010-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2011, Ocak). Enflasyon Raporu 2011-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2012, Ocak). Enflasyon Raporu 2012-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2013, Ocak). Enflasyon Raporu 2013-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2014, Kasım). Finansal İstikrar Raporu. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2014, Ocak). Enflasyon Raporu 2014-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2015, Kasım). Finansal İstikrar Raporu. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2015, Ocak). Enflasyon Raporu 2015-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Ekim). Enflasyon Raporu 2016-IV. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Eylül). TCMB Bülten. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Eski+Raporlar/TCMB+Bulten/TCMB+Bulten adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Kasım). Finansal İstikrar Raporu. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Mayıs). Küresel Para Politikalarının Normalleşme Sürecinde Yol Haritası https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Para+ve+Kur/Para+ve+Kur+Politikasi+Metinleri/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Mayıs). Para Politikası Çıkış Stratejisi. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Para+ve+Kur/Para+ve+Kur+Politikasi+Metinleri/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2016, Ocak). Enflasyon Raporu 2016-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2017, Kasım). Enflasyon Raporu 2017-IV. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2017, Kasım). Finansal İstikrar Raporu. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2017, Mayıs). İstatistikler-Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. http://evds.tcmb.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2017, Ocak). Enflasyon Raporu 2017-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2018, Haziran). İstatistikler-Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. http://evds.tcmb.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2018, Kasım). Finansal İstikrar Raporu. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2018, Ocak). Enflasyon Raporu 2018-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2019, Ocak). Enflasyon Raporu 2019-I. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Enflasyon+Raporu/ adresinden alınmıştır.
• TCMB. (2019, Nisan). İstatistikler-Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. http://evds.tcmb.gov.tr/ adresinden alınmıştır.
• Tetik, M. ve Ceylan, R. (2015). Faiz Koridoru Stratejisinin Hisse Senedi Fiyatları ve Döviz Kuru Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Business and Economics Research Journal, 6(4), 55-69.
• Tunalı, H. ve Yalçınkaya, Y. (2017). Dolar Kuru, Enflasyon ve TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti Arasında Granger Nedensellik Analizi. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(3), 462-466.