Türk ve Alman Hukukunda Ön Anonim Şirketin Hukuki Niteliği ve Taraf Ehliyeti Konusunun İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 4, 316 - 325, 15.10.2024

Merve Hayran Polat

https://doi.org/10.59445/ijephss.1497307

Öz

Bu çalışma, Türk hukukunda anonim şirketlerin kuruluş sürecinde ortaya çıkan ön anonim şirket kavramının hukuki niteliğini ve bu yapının taraf ehliyeti kazanıp kazanamayacağını incelemeyi amaçlamaktadır. Anonim şirketlerin tüzel kişilik kazanmadan önceki aşaması olan ön anonim şirket hem hukuki statüsü hem de yargı süreçlerindeki yeri açısından tartışmalı ve önemli bir konudur. Çalışmada, öncelikle Türk ve Alman hukuku perspektifinden ön anonim şirketin hukuki niteliği ele alınacak, ardından Türk hukukundaki mevcut düzenlemeler ışığında ön anonim şirketin taraf ehliyetine sahip olup olamayacağı değerlendirilecektir. Bu bağlamda, ön anonim şirketin hukuki niteliğinin netleştirilmesi ve taraf ehliyeti kazanmasının gerekliliği vurgulanarak, Türk hukukunda bu yönde yapılması gereken yasal düzenlemelere dikkat çekilecektir. Çalışmanın temel amacı, ön anonim şirketlerin hukuki statüsünün ve taraf ehliyetinin doğru bir şekilde belirlenmesi yoluyla, yargı süreçlerinde hukuki belirlilik ve adaletin sağlanmasına katkıda bulunmaktır. Bu bağlamda gerek doktrin gerekse yargı kararları ışığında, ön anonim şirketlerin taraf ehliyeti konusundaki mevcut durumu ve bu konuda olası hukuki düzenlemeler analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ön Anonim Şirket, Hukuki Nitelik, Taraf Ehliyeti

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Destekleyen Kurum

Çalışma, kamusal, özel, ticari nitelikte ya da kâr amacı gütmeyen herhangi bir kurumdan destek alınmadan hazırlanmıştır.

an Analysis of The Legal Nature and Capacity of The Pre-Joint Stock Company In Turkish and German Law

Öz

This study aims to examine the legal nature of the pre-incorporation company that emerges during the establishment process of joint-stock companies in Turkish law and to determine whether this entity can acquire legal standing. The pre-incorporation company, which means the process before a joint-stock company attains legal personality, is a controversial and significant issue both in terms of its legal status and its position within judicial processes. The study will first address the legal nature of the pre-incorporation company from the perspective of Turkish and German law, and then evaluate whether the pre-incorporation company can possess legal standing within the framework of existing regulations in Turkish law. In this context, By emphasizing the necessity of clarifying the legal nature of the joint stock company and gaining the capacity of a party, attention will be drawn to the legal arrangements that need to be made in this direction in Turkish law. The primary objective of this study is to contribute to legal certainty and justice in judicial processes by accurately determining the legal status and legal standing of pre-incorporation companies. In this regard, the current status of pre-incorporation companies concerning legal standing and potential legal reforms will be analyzed in light of both doctrinal opinions and judicial decisions..

Anahtar Kelimeler

Pre-Joint Stock Company, Legal Qualification, Party Capacity

Etik Beyan

It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited.

Destekleyen Kurum

This research received no specific grant from any funding agency in the public, commercial, or not-for-profit sectors.

Kaynakça

• Akdağ Güney, N. (2014). Anonim Şirketlerde Kuruluş (1. Baskı). Vedat Kitapçılık.
• Akipek, J. G., Akıntürk, T., Ateş, D. (2019). Türk Medeni Hukuku (15. Baskı). Vedat Kitapçılık.
• Alangoya, Y., Yıldırım, K., Deren Yıldırım, N. (2009). Medeni Usul Hukuku Esasları (7. Baskı). Beta Yayınevi.
• Atakan, M. C. (2021). Ön Anonim Şirketin Tüzel Kişilik Kazanması. H. Karagöz, F.B. Özcanlı, S. Palanduz (Ed.), Tüzel Kişilik Penceresinden Anonim Ortaklık Sempozyumu (1. Baskı, 491-495) içinde. On İki Levha Yayımcılık.
• Atalı, M., Ermenek, İ., Erdoğan, E. (2021). Medeni Usul Hukuku (4. Baskı). Yetkin Yayınları.
• Aydoğan, F. (2012). Tek Kişi Ortaklığı (1. Baskı). On İki Levha Yayıncılık. Ayhan, R., Çağlar, H., Özdamar, M. (2023). Şirketler Hukuku Genel Esaslar (5. Baskı). Yetkin Yayınları.
• Bahtiyar, M. (2024): Ortaklıklar Hukuku (17. Baskı). Beta Yayınları.
• Barlas, N. (2016). Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri (1. Baskı). Beta Yayınevi.
• Bilgili, F. ve Demirkapı, E. (2013). Şirketler Hukuku (5. Baskı). Dora Yayıncılık.
• Bozkurt, T. (2023). Şirketler Hukuku (15. Baskı). Yetkin Yayınları.
• Domaniç, H. (1988). Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi (4. Baskı). Banka ve Ticaret Hukuku Yayınları.
• Dural, M. ve Öğüz, T. (2019). Türk Özel Hukuku (20. Baskı). Filiz Kitabevi.
• Erişir, E. (2007). Medeni Usul Hukukunda Taraf Ehliyeti (1. Baskı). Güncel Yayınevi.
• Forstmoser, P., Meier-Hayoz, A., Nobel, P. (1996). Schweizerisches Aktienrecht. Stämpli Verlag.
• Goette, W., Habersack, M., Kalss, S. (2019). Münchener Kommentar zum Aktiengesetz (5. Baskı).
• Heckschen, H., Herrler, S., Münch, C. (2019). Bech’sches Notar-Handbuch (7. Baskı). https://beck-online.beck.de/Dokument?vpath=bibdata%2Fkomm%2Fnotarhdb_7%2Fcont%2Fnotarhdb.glsect23.glteil2.glf.htm#FNID0EO5SDB
• Hölters, W. ve Weber, M. (2022). Aktiengesetz Kommentar (4. Baskı).
• Hüffer, U. ve Koch, J. (2019). Aktiengesetz (16. Baskı).
• Kale, S. (2010). Medeni Yargılamada Taraf Ehliyeti (1. Baskı). On İki Levha Yayıncılık.
• Kervankıran, E. (2012). Ön Şirket ve Hukuki Niteliği. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 18(2), 349-370. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruhad/issue/48277/615903
• Kırca, İ., Şehirali Çelik, F. H., Manavgat, Ç. (2013). Anonim Şirketler Hukuku, Cilt I, Temel Kavramlar ve İlkeler, Yönetim Kurulu (2. Baskı). On İki Levha Yayıncılık.
• Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay Özdemir, S. (2022). Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler) (21. Baskı). Filiz Kitabevi.
• Paslı, A. (2012). Yeni Türk Ticaret Kanunu Anonim Ortaklık Hükümlerinin Tanıtılması (II) YTK Kitap 2- Kısım 4- Bölüm 1- Kuruluşa İlişkin Sisteme Yönelik Temel Değişiklikler ve Kuruluş İşlemleri. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28(2), 141-202.
• Pekcanıtez, H., Taş Korkmaz, H., Özekes, M., Akkan, M. (2017). Medeni Usul Hukuku (15. Baskı). On İki Levha Yayıncılık.
• Peksöz Sürme, V. (2022). Medeni Usul Hukuku Açısından Adi Ortaklık İlişkileri (2. Baskı). On İki Levha Yayıncılık.
• Poroy, R., Tekinalp, Ü., Çamoğlu, E. (2005). Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku (10. Baskı). Beta Yayınları.
• Poroy, R., Tekinalp, Ü., Çamoğlu, E. (2021). Ortaklıklar Hukuku I (15. Baskı). Vedat Kitapçılık.
• Postacıoğlu, İ. E. (1975). Medeni Usul Hukuku Dersleri (6. Baskı). Fakülteler Matbaası.
• Pulaşlı, H. (2024). Şirketler Hukuku Şerhi Cilt I (5. Baskı). Adalet Yayınevi (Pulaşlı, 2024a).
• Pulaşlı, H. (2024). Şirketler Hukuku Genel Esaslar (9. Baskı). Adalet Yayınevi (Pulaşlı, 2024b).
• Rubner, D. (2008). Gesellschaftsrecht. Neue Juristische Wochenschrift Spezial (10). 303-304. Şener, O. H. (2008). Adi Ortaklık (1. Baskı). Yetkin Yayınları.
• Tanrıver, S. (2021). Medeni Usul Hukuku Cilt I (4. Baskı). Yetkin Yayınları.
• Tarhanlı, C. (2013). Türk ve Alman Hukukunda Ön-Anonim Şirket (1. Baskı). On İki Levha Yayıncılık.
• Yüce, A. A. (2021). Anonim Şirketlerde Sermaye Borcunun Takas Yoluyla Ödenmesi (1. Baskı). On İki Levha Yayınları.