A CITY SELECTION AND ANALYSIS IN HEALTH TOURISM WITH MULTICRITERIA DECISION MAKING

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 27 - 39, 09.05.2019

Edanur Sonel Şeyda Gür , Tamer Eren

Öz

Health tourism is the journey of individuals to different countries for treatment. In different regions of the world, the concept of health tourism has emerged for various reasons. These reasons include increased health care costs, lack of treatment in some countries, increased cooperation between countries, and ease of transportation. In this study this concept in mind, according to the most preferred clinical varieties considering the historical statistics for health tourism in Turkey most and least preferred selection and analysis is made between the two cities. Analytical hierarchy process, analytical network process and DEMATEL methods are used for this selection and analysis. With these methods, the weight of the main criteria, the relations between the main and sub-criteria and the criteria that are more effective than the others have been reached. The aim of this study is to contribute to the sector, the national economy and the literature by determining the reasons why the less preferred city is less preferred by choosing from the weights of the determined criteria and how to make it more preferable.

Keywords: Tourism, Health, Health Tourism, AHP, ANP, DEMATEL

ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME İLE SAĞLIK TURİZMİNDE ŞEHİR SEÇİMİ VE ANALİZİ

Öz

Sağlık turizmi, kişilerin sağlık hizmeti almak için farklı ülkelere tedavi amacı ile yaptığı seyahatlerdir. Dünyanın farklı bölgelerinde çeşitli sebeplerle sağlık turizmi kavramı ortaya çıkmıştır. Bu sebepler arasında sağlık maliyetlerinin artması, bazı tedavilerin kendi ülkelerinde yapılmaması, ülkeler arasında iş birliğinin artması, ulaşımda kolaylıkların olması olarak gösterilmektedir. Bu çalışmada bu kavramdan hareketle, Türkiye’de sağlık turizmi için geçmiş istatistikler dikkate alınarak en çok tercih edilen klinik çeşidine göre en fazla ve en az tercih edilen iki şehir arasında seçim ve analiz yapılmıştır. Bu seçim ve analiz için analitik hiyerarşi prosesi, analitik ağ süreci ve DEMATEL yöntemleri kullanılmıştır. Bu yöntemler ile ana kriterlerin ağırlıklarına, ana ve alt kriterler arası ilişkilere ve kriterlerin önem derecelerine ulaşılmıştır. Bu çalışmanın amacı, belirlenen kriterlerin ağırlıklarından yola çıkarak az tercih edilen şehrin neden az tercih edildiğini ve nasıl daha fazla tercih edileceğini saptamak ve iyileştirme önerilerinde bulunarak sektöre, ülke ekonomisine ve literatüre katkı sağlamaktır. Anahtar Kelimeler: Turizm, Sağlık, Sağlık Turizmi, AHP, AAS, DEMATEL

Anahtar Kelimeler

Turizm, Sağlık, Sağlık Turizmi, AHP, AAS, DEMATEL

Kaynakça

• Al-Talabani, H., Kilic, H., Ozturen, A., & Qasim, S. (2019). Advancing Medical Tourism in the United Arab Emirates: Toward a Sustainable Health Care System. Sustainability, 11(1):230.
• ABR de Arellano, Annette B. (2007). Patients without Borders: The Emergence of Medical Tourism. International Journal of Health Services 37(1):193–98.
• Adıgüzel O. (2009). Personel Seçiminin Analitik Hiyerarşisi Prosesi Yöntemiyle Gerçekleştirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 1-8.
• Altın U., Bektaş G., Antep Z., İrban A. (2012). Sağlık Turizmi ve Uluslararası Hastalar İçin Türkiye Pazarı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 157-163.
• Barca M., Akdeve E., Gedik Balay İ. (2013). Türkiye Sağlık Turizm Sektörünün Analizi ve Strateji Önerileri”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 64-92.
• Başkaya Z., Akar C. (2005). Üretim Alternatifi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Süreci: Tekstil İşletmesi Örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 273-286.
• Chen M.K., Wang S. (2010). The Critical Factors Of Success For Information Service Industry in Developing International Market: Using Analytic Hierarchy Process (AHP) Approach. Expert Systems with Applications, 37(1), 694-704.
• Çetinkaya T, Zengin B. (2009). Yaşlı Bakımı ve Turizm. Panel Bildiri Kitapçığı, Sakarya.
• Edinsel S., Adıgüzel O. (2014). Türkiye’nin Sağlık Turizmi Açısından Son Beş Yıldaki Dünya Ülkeleri İçindeki Konumu ve Gelişmeleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 167-190.
• Eren T., Kutlu B.S., Abalı Y.A. (2012). Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Seçmeli Ders Seçimi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 5-25.
• Evren, R. ve Ülengin F. (1992). Yönetimde Karar Verme. İstanbul Teknik Üniversitesi Yayını, Sayı: 1478, İstanbul.
• Fontela, E., Gabus, A. (1974). DEMATEL, Innovative Methods. Report No. 2 Structural Analysis of the World Problematique. Battelle Geneva Research Institute, 67-69.
• Görener, A. (2016). Türkiye'de Medikal Turizm Sektörünün Değerlendirilmesinde Bütünleşik SWOT-AHS Yaklaşımı. Alphanumeric Journal, 4(2), 159-170.
• Gündüz H., Güler M.E. (2015). Termal Turizm İşletmelerinde Çok Ölçütlü Karar Verme Teknikleri Kullanılarak Uygun Tedarikçinin Seçilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 203-222.
• Güneş M., Umarusman N. (2003). Bir Karar Destek Aracı Bulanık Hedef Programlama ve Yerel Yönetimlerde Vergi Optimizasyonu Uygulaması. Review of Social, Economic & Business Studies, 2, 242-255.
• Han, J. S., Lee, T. J., & Ryu, K. (2018). The promotion of health tourism products for domestic tourists. International Journal of Tourism Research, 20(2), 137-146.
• İmren, E. (2011). Mobilya Endüstrisinde Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yöntemi ile Kuruluş Yeri Seçimi. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Yayımlanmamış).
• Kaya S., Yıldırım H.H., Karsavuran S., Özer Ö. (2013). Türkiye Medikal Turizm Değerlendirme Raporu 2013. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı.
• Korkmaz, M., Aytaç, A., Yücel, A. S., Kılıç, B., Toker, F., Gümüş, S. (2014). Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Ekonomik Boyutlarının Uygulamalı Örneği. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Bildiri Kitabı. (Ss.1-2312). Lefke Avrupa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Kasım-2014.
• Li, C.W., Tzeng, G.H. (2009). Identification Of A Threshold Value For The DEMATEL Method Using The Maximum Mean De-Entropy Algorithm To Find Critical Services Provided By A Semiconductor Intellectual Property Mall. Expert Systems with Applications, 36: 9891–9898.
• Meade L.M., Sarkis J. (1999). Analyzing Organizational Project Alternatives For Agile Manufacturing Processes: An Analytical Network Approach. International Journal of Production Research, 37(2), 241-261.
• Özkurt H. (2007). Sağlık Turizmi Tahvilleri. Maliye Dergisi, 152, 121-142.
• Özsarı S.H., Karatana Ö. (2013). Sağlık Turizmi Açısından Türkiye’nin Durumu. Journal Of Kartal Training & Research, 24(2), 136-144.
• Öztürk Y., Yazıcıoğlu İ. (2002). Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Alternatif Turizm Faaliyetleri Üzerine Teorik Bir Çalışma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-14.
• Saaty T.L., Shih H.S. (2009). Structures in Decision Making: On The Subjective Geometry of Hierarchies and Networks. European Journal of Operational Research, 199(3), 867-872.
• Sandıkçı M., Gürpınar K. (2008). Termal Turizm İşletmelerinde Kür Hizmetlerinin Algılanan Önemi: Ege Bölgesi'nde Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 103-121.
• Akarcalı, S., (2017). Dünyada Sağlık Turizmi. Saturk, 1-216.
• Tütüncü Ö., Kiremitçi İ., Çalışkan U. (2011). Sağlık Turizmi, Güvenlik ve Kalite. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(1), 91-93.
• Ünal A., Demirel G. (2011). Sağlık Turizmi İşletmelerinden Yararlanan Müşterilerin Beklentilerinin Belirlenmesine Yönelik Bolu İlinde Bir Araştırma. Electronic Journal Of Vocational Colleges, 134-145.
• Yaralıoğlu K. (2001). Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Proses. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 16(1), 129-142.
• Yılmaz H. ve Kelkit A. (1997). Termal Turizm ve Pasinler Örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1), 1-10.