Turkish Culture Zengezur Corrıdor As Internatıonal Guarantee

Year 2024, Volume: 10 Issue: 23, 458 - 476, 31.12.2024

Sümeyye Bal

Abstract

Culture appears as a concept that covers almost everything, including how and on what basis social life is lived. It is the invisible entity for society that unites the cornerstones of society such as a nation's social life, religious life, and moral life. For the Turkish nation, culture is the fundamental sacred element that affects the Turkish world of thought, lifestyle, efforts to make sense of life, and belief. For centuries, Turkish culture has persistently maintained its existence in common ethno-cultural geographies against foreign cultures or has pursued sustainable policies in interaction. The ancient Turkish land of Zangezur, located partly in Azerbaijan and partly in Armenia, has a demographic diversity that includes different ethnic communities and cultures depending on its geographical location. The Zangezur corridor, which divided the new Republic of Azerbaijan into two by highlighting the "disputed region" stamp by the Caucasus Bureau of the Russian Communist (Bolshevik) Party in the early XX century, was returned to the Turkish world in 2020, in line with Article 9 of the ceasefire agreement signed after Azerbaijan's victory at the end of the Second Karabakh War. given, and the construction of the corridor has also been planned. The restructuring of the corridor will connect Nakhchivan, which has been under blockade for more than 30 years, to Azerbaijan after difficult conditions. Zangezur Corridor has ceased to be an internal issue of Azerbaijan and has gained important features for firstly the entire Turkic World and then for international connections. This corridor will provide an uninterrupted and safer connection between the Turkish states economically. In addition, it is important to strengthen the social and cultural ties and vitality of the entire Turkish nation from Europe to Turkey and Turkestan. The Zangezur Corridor will also host the joint works of Turkish State Organizations in the region related to our national cultural heritage. It is inevitable within the scope of international projects to be carried out to restore the material and spiritual monuments that were scattered, destroyed, burned, and of course destroyed during the Karabakh war in the region, and to properly integrate them into Turkish culture.
In our study, attention will be paid to emphasizing that the Zangezur Corridor is important among the Turkish states not only in the economic field, but also in the cultural field, and the idea of notification and proposal of cultural studies that can be done in the region. The issue will be discussed in terms of the development and strengthening of cultural ties within the Turkish World.

Keywords

Azerbaycan, Türkiye, Zengezur Corridor, culture.

Türk Kültürünün Uluslararası Teminatçısı Olarak Zengezur Koridoru

Abstract

Kültür, toplum hayatının nasıl ve neye göre yaşanılacağını, içerisinde neredeyse her şeyi barındıran bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir milletin sosyal hayatını, dini hayatını, ahlaki hayat gibi toplumun temel taşlarını birleştiren ve toplum için görünmez varlıktır. Türk milleti için kültür, Türk düşünce dünyasını, yaşayış tarzını, hayatı anlamlandırma çabasını, inancını etkileyen temel kutsal unsurdur. Türk kültürü asırlarca ortak etno-kültürel coğrafyalarda varlığını yabancı kültürlere karşı diretmiş veya etkileşim içerisinde sürdürülebilir politikalar izlemiştir. Bir kısmı Azerbaycan, bir kısmı ise Ermenistan’da bulunan kadim Türk toprağı Zengezur coğrafi konumuna göre değişik etnik toplulukları, kültürleri barındıran demografik renkliliğe sahiptir. XX. yüzyılın başlarında Rusya Komünist (Bolşevik) Partisi Kafkasya Bürosu tarafından “tartışmalı bölge” damgası vurularak yeni Azerbaycan Cumhuriyeti’ni ikiye bölen Zengezur koridoru, 2020 yılında İkinci Karabağ Savaşı sonunda Azerbaycan’ın zaferi ardından imzalanan ateşkes anlaşmasının 9. maddesi doğrultusunda yeniden Türk dünyasına geri verilmiş, ayrıca koridorun inşası planlanmıştır. Koridorun yeniden yapılanması 30 yılı aşkın süredir abluka altında olan Nahçivan’ı zor koşulların ardından tekrar Azerbaycan’a bağlayacaktır. Zengezur Koridoru Azerbaycan’ın iç meselesi olmaktan çıkmış, öncelikle tüm Türk Dünyası, daha sonra uluslararası bağlantılar için önemli özellikler kazanmıştır. Bu koridor Türk devletleri arasında ekonomik bağlantının kesintisiz ve daha güvenli olmasını sağlayacaktır. Bunun yanında Avrupa’dan Türkiye’ye ve Türkistan’a bütün Türk milletinin sosyal ve kültürel bağlarını, diriliğini güçlendirecek önemdedir. Zengezur Koridoru bölgede Türk Devletleri Teşkilatı’nın milli kültürel mirasımıza bağlı ortak çalışmalarına da ev sahipliği yapacaktır. Bölgede Karabağ savaşı sürecinde dağıtılmış, yıkılmış-yakılmış, elbette yok edilmiş maddi-manevi abidelerin restorasyon edilmesi, tekrar Türk kültürüne hakkıyla kazandırılması yürütülecek uluslararası projeler kapsamında kaçınılmazdır.
Çalışmamızda Zengezur Koridoru’nun Türk devletleri arasında sadece ekonomik alanda değil, daha çok kültürel alanda önemli olduğunun vurgulanmasına, bölgede yapılabilir kültür çalışmalarının fikri tebliği ve teklifine dikkat edilecektir. Konu Türk Dünyası içinde kültürel bağların gelişip pekişmesi açısından ele alınmaya çalışılacaktır.

Keywords

Azerbaycan, Türkiye, Zengezur Koridoru, kültür.

References

• Alkış, M. & Aslan, S. (2022). Zengezur Koridoru’nun Türkiye’nin Türk Dünyası ile İlişkilerine Etkileri. Karataş Göğül, P, Kızılkaya, S, & Sizer, L. Sosyal Bilimler İncelemeleri. Ankara. Sonçağ Yayıncılık.
• Bozkurt, F.(2012). Türklerin Dili. Konya. Eğitim Kitabevi.
• Gasımova, T. , & Erçin Yurcu, M. (2023). Zengezur Koridoru’nun Azerbaycan’nın Dış Ticaret ve Lojistik Faaliyetlerine Olası Etkilerinin Swot Analizi. Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi(12), 1-15. https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1309005
• Gelir, K. (2022). Azerbaycan Tarihi Coğrafyasından Günümüze Zengezur. İstanbul. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Gökalp, Z. (1972). Türkçülüğün Esasları. İstanbul. Milli Eğitim Basımevi.
• Hamzatli, M. (2022). Zengezur Koridoru’nun Azerbaycan ve Türkiye’nin Dış Ticaretine Olası Etkileri. Kütahya. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• İsayeva, T. (2022). Zengezur’un Coğrafi Konumu ve Türkiye-Azerbaycan İçin Jeopolitikaları. Elazığ. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaplan, M. (2014). Kültür ve Dil. İstanbul. Dergâh Yayınları. Kazancı, B. A. , & Barun, İ. K. (2023). İpek Yolu Üzerinde Alternatif Güzergâhın Türkiye Açısından Önemi: Olası
• Türk Koridoru. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 570-581. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1055183
• Mehmetov, İ. (2009). Türk Kafkası’nda Siyasi ve Etnik Yapı:. İstanbul. Ötüken Neşriyat.
• Memmedov, A. , & Hasanoğlu, M. (2023). Hazar Denizi’nden Akdeniz’e Zengezur Koridoru. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 6(2), 334-344. https://doi.org/10.33712/mana.1305013
• Resulzade, M. E.(1990). Azerbaycan Cumhuriyeti(Keyfiyet-i Teşekkülü ve Şimdiki Vaziyeti). İstanbul. Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları.
• Resulzade, M.E. (1993). Kafkasya Türkleri. İstanbul. Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yayınları.
• Üste, A. N. , & Aydın, U. (2022). Güney Kafkaslarda Bölgesel Güvenlik Kompleksi Teorisi Bağlamında Zengezur Koridoru’nun Önemi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Özel Sayı), 261-274.
• https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1120774
• https://www.uab.gov.tr/haberler/ulastirma-ve-altyapi-bakani-abdulkadir-uraloglu-zengilan-da, adresinden 18 Mayıs 2024 tarihinde alınmıştır.