GÜNÜMÜZDE TUNGUZLAR DİL DURUMU, NÜFUS, COĞRAFYA

Year 2025, Volume: 11 Issue: 24, 292 - 296, 30.04.2025

Tuğçe Burcu Demir

Abstract

Tunguzca yaklaşık 15 farklı dilden oluşan Japonya, Çin Halk Cumhuriyeti, Moğolistan ve Rusya Federasyonu’na yayılmış orta büyüklükte bir dil ailesidir. Demografik açıdan konuşur sayısı az olduğu için küçük bir dil ailesidir. Bu dil ailesi ciddi olarak yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Hatta bazı Tunguz lehçeleri yakın zamanda belgenmiş olmasına rağmen şimdiden yok olmuştur (Janhunen, 2023: 1).
Mançu dışındaki Tunguz dilleri, uluslararası akademik çevrelerde ilk kez 18. yüzyılda Rusya hizmetindeki Alman doğa bilimcilerinin yayınları aracılığıyla tanınmıştır. P. S. Pallas, Karşılaştırmalı Sözlüğü (1786–1789) eserinde, Evenki ve Even ile birlikte Mançu'yu da kapsayan dokuz farklı “Tunguz” çeşidine ait sözcük verileri sunmaktadır (Janhunen, 2023: 4).
Tunguzlar, yaşadıkları her ülkede yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan bir millettir (Peler, 2024:11;169). Tunguzluk bilimi üzerine Türkiye’de az sayıda çalışma vardır. Gökçe Yükselen Peler tarafından hazırlanan Günümüzde Tunguzlar Dil Durumu, Nüfus, Coğrafya adlı kitap ile bu boşluğun doldurulması hedeflenmiştir.

Keywords

Tunguzlar , dil , nüfus , coğrafya

The Tungusic Peoples Today: Language, Population, and Geography

Abstract

Tungusic is a medium-sized language family consisting of approximately 15 different languages spread across Japan, the People’s Republic of China, Mongolia, and the Russian Federation. Demographically, it is considered a small language family due to the low number of speakers. This language family faces a serious risk of extinction. In fact, some Tungusic dialects have already disappeared, despite being documented relatively recently (Janhunen, 2023: 1).

Aside from Manchu, Tungusic languages first gained recognition in international academic circles during the 18th century through the publications of German naturalists in Russian service. In his Comparative Dictionary (1786–1789), P. S. Pallas presented lexical data for nine different “Tungusic” varieties, including Evenki, Even, and Manchu (Janhunen, 2023: 4).

The Tungusic peoples are a community at risk of extinction in every country they inhabit (Peler, 2024: 11; 169). In Turkey, studies on Tungusology remain limited. The book The Tungusic Peoples Today: Language Status, Population, and Geography by Gökçe Yükselen Peler aims to fill this gap.

Keywords

Tungusic , Population , Geography

References

• Janhunen, J. (2023). Tungusic as a Language Family. A. Vovin, J. Alonso de la Fuente, & J. Janhunen (Dü) içinde, The Tungusic Languages (s. 1-18). Londra ve New York: Routledge.
• Peler, G. Y. (2024). Günümüzde Tunguzlar Dil Durumu, Nüfus, Coğrafya. İstanbul: Post Yayınevi.