BİR KÜLTÜR YAPISI OLARAK SALT GALATA’NIN ÇAĞDAŞ RESTORASYON KURAMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 0 - 0, 31.12.2018

Esra Nurçin Kara Emel İşleyen

Öz

Tıpkı diğer disiplinler gibi yüzyıllarca zaiyat veren restorasyon; uslup birliğine varma, romantik görüş, tarihi restorasyon kuramı gibi isimlerle evrilmiş, gelişmiş ve “çağdaş restorasyon kuramı” ismi ile bugünkü objektif ve bilimsel tutumunu oluşturmuştur. Makalede bu çok uzun dönem kısaca özetlenmiş ve çağdaş restorasyon kuramını oluşturan Venedik Tüzüğü, Carta Del Restauro gibi tüzüklere, ICOMOS ve UNESCO gibi uluslararası örgütlere kısaca değinilmiştir. Makalede başarılı bir örnek olarak kabul edilmiş olan Salt Galata, eski adıyla Bank-ı Osmanî-i Şahane (Osmanlı Bankası), önce yapıyı eşsiz kılan farklı cephe özellikleri, ardından iç mekân nitelikleri açısından değerlendirilmiştir. Çalışmanın en son bölümünde, yapının restorasyonu, çağdaş koruma ilkeleri kapsamında analiz edilmiş ve binanın restorasyon sürecinde yer alan mimar Han Tümertekin’ in bu restorasyondaki tutumuna yer verilmiştir. Ayrıca yapının mimarı Alexandre Vallaury’nin el çizimleri, restütüsyon önerileri için hazırlanan ve beş dönemi kapsayan bir kronolojik analiz paftası, en önemlisi de yapının güneyinde konumlandırılmış çağdaş ek yapı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Restorasyon Tarihi, Çağdaş Restorasyon Kuramı, Yeniden Kullanıma Adaptasyon, Çağdaş Ek, Yeniden İşlevlendirme

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (2014). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. 7. Baskı. İstanbul: YEM Yayın. Arabacıoğlu, P. ve Aydemir, I. (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. YTÜ. Mim. Fak. E-Dergisi. cilt 2. sayı 4. sayfa 208. 19 Mayıs 2018.http://www.journalagent.com/ megaron/pdfs/MEGARON-36349-ARTICLE-ARABACIOGLU.pdf Bayraktar, G. (2015). Tarihi Çevrede Değişim Olgusunun Yeni Doku ve Yeni Yapı Tasarımı Bağlamında Değerlendirilmesi-İstanbul Beyoğlu Demirören Avm. Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Duralı, İ. K. (2007). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Uygulamalarının İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ertürk, İ. E. (1999). Tarihsel Yapılara Çağdaş Mimari Kurguların Eklenmesi, Yeni İşlevler Kazandırılması Üzerine… Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. Hakyemez, B. ve Gönül, B. (2014). Eminönü Hanlarının Yeniden İşlevlendirilmesi Kapsamında Değerlendirilmesi: IV. Vakıfhan. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. sayı 7(2). sayfa 101-129. 19 Mayıs 2018. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/43810. ICOMOS Türkiye Mimari Mirası Koruma Bildirgesi “2013”. s.7. 24 Ocak 2018 http://www.icomos. org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_0623153001387886624.pdf . Kâhya, Y. 2012(Şubat). “Osmanlı Bankası Merkezi’nden SALT Galata’ya”. Arredamento Mimarlık Dergisi. Sayı.254. s.48-62. Kılıç, A. (2015). Tarihi Çevrede Yeni Yapı-Yeni Ek Bağlamında Norman Foster Yapıları, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Özekin, E. G. (Yapımcı). Yapı Sanatı (Televizyon Porgramı). TRT Okul, 27 Kasım 2016. saltresearch.org (19 Şubat 2017). Sönmez, A. (2017). Tarihi Yapı ve Ek Yapı İlişkisinde Çağdaş Yaklaşımlar. Yapı Dergisi. Sayı 432. s.69. Şahin, M; “Bir Yanılsama Ek”, Mimarlık 359 – Mayıs-Haziran, 2011. Tanaç, Z. M. ; “Tarihi Çevrede Yeni Ek ve Yeni Yapı Olgusu – Çağdaş Yaklaşım Örnekleri”, Yalın Yayıncılık, 2010. Tümertekin, Zeynep., e-mail Yoluyla Kişisel Görüşme (11 Ağustos 2016). Haliç’e Bakan Güney Cephesinin Osmanlı Dönemindeki Durumu http://www.degisti.com/index. php/archives/17109 (2 Ocak 2017). Bankalar Caddesine Bakan Kuzey Cephesinin Osmanlı Dönemindeki Durumu http://www.walkingistanbul.com/GaleriDetay.aspx?gl=178&lang=tr (2 Ocak 2017). Kat Planları http://v2.arkiv.com.tr/p11136-salt-galata.html#pk (18 Ağustos 2016). Kat -2 - Oditoryum http://v2.arkiv.com.tr/p11136-salt-galata.html#pk (18 Ağustos 2016). Kat -1 / Osmanlı Bankası Müzesi http://howtoistanbul.com/en/salt-galata/2365#prettyPhoto[phot os]/0/ (1 Aralık 2016). Kat -1 / Sergi Mekânı https://kulturlimited.com/2016/06/21/gocebe-mekanlar-salt-galatada-acildi/ (1 Aralık 2016). Salt Galata Kat 2 / Ofis http://www.arkiv.com.tr/proje/salt-ofis/1199 (21 Ocak 2017)