Öz
Değerler, bireyin davranışlarına yön veren, iyiyi kötüyü ayırt etmesini sağlayan ilkelerdir. Değerler eğitimine yönelik
çalışmalar, bireyi toplumla ve kültürüyle bütünleştirir. Bu nedenle değer eğitimi ailede başlayıp okullarda sistemli olarak
devam eder. Değerler eğitiminde çeşitli kaynaklardan faydalanılabilir. Atasözleri az sözle çok şey anlatan edebi ürünlerden biri
olması sebebiyle değer eğitiminde kullanılabilir. Bu çalışma, kök değerleri yansıtan atasözlerini belirlemek, 5. sınıf Türkçe ders
kitabındaki atasözlerinin kök değerler bakımından görünümünü tespit etmek ve etkinlikleri atasözleriyle değerler eğitimi
açısından incelemek için yapılmıştır. Veriler doküman incelemesi yolu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi
yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Ömer Asım Aksoy’un Atasözleri Sözlüğü ve 2016/2017 eğitim öğretim yılında 5. sınıflarda
kullanılmaya başlanan MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 2017’de TTKB’nin belirlediği 10 kök değer bakımından incelenmiştir.
Bu değerler; adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverliktir. Atasözleri
Sözlüğü incelendiğinde, bu değerleri yansıtan 552 atasözüne rastlanmıştır. 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki değerleri yansıtan
atasözleri varlığının incelenmesi sonucu ise kitapta 27 atasözüne rastlanmıştır. Bu atasözlerinden 18’i kök değerlerle ilgilidir.
Ayrıca kitaptaki etkinliklerden de atasözleriyle değerler eğitimine yönelik olanlar tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkel, F. (2018). Yunus Emre’nin eserlerinde değerler eğitimi unsurları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
- Aksoy, Ö.A. (2017). Atasözleri ve deyimler sözlüğü atasözleri sözlüğü-1. İstanbul: İnkılâp Kitabevi. Aktepe, V. ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. 14. Uluslararası Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuştur. s. 361-384.
- Altun, M. (2004). Türk atasözleri üzerine semantik bir inceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(21), 79-91.
- Ayrancı, B.B. ve Bağcı, H.H. (2017). 2006, 2015 ve 2017 Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. International Journal of Language Academy, 5(7), 119/130.
- Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Başaran, İ. E. (2013). Eğitim bilimine giriş. (2. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Beill, B. (2003). İyi çocuk, zor çocuk “doğru davranışlar çocuklara nasıl kazandırılır?” (Çev. C. Yorulmaz). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Öz
Values are the principles that guide the individual’s behavior and prefer to distinguish between good and evil. All activities
aimed at values education integrate the individual with society and culture. Therefore, value education starts in the family and
continues systematically in schools. This study was carried out to determine the proverbs that reflect the values, to determine
the appearance of the proverbs in the 5th grade Turkish textbook in terms of root values and to examine the activities in the
book with respect to the proverbs and values education. Data were collected via document review. Content analysis method
was used in data analysis. Ömer Asım Aksoy's Dictionary of Proverbs and Turkish textbook, which were used in 5th grade in
2016/2017 academic year, were examined in terms of 10 root values determined by TTKB in 2017. These values; justice,
friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism, charity. When the Dictionary of Proverbs is
examined, 552 proverbs reflecting these values were found. As a result of the examination of the existence of the proverbs
reflecting the values in the 5th grade Turkish textbook, 27 proverbs were found in the book. 18 of these proverbs are related to
10 root values. In addition, the proverbs of the activities in the book for the values education were determined
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkel, F. (2018). Yunus Emre’nin eserlerinde değerler eğitimi unsurları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
- Aksoy, Ö.A. (2017). Atasözleri ve deyimler sözlüğü atasözleri sözlüğü-1. İstanbul: İnkılâp Kitabevi. Aktepe, V. ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. 14. Uluslararası Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuştur. s. 361-384.
- Altun, M. (2004). Türk atasözleri üzerine semantik bir inceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(21), 79-91.
- Ayrancı, B.B. ve Bağcı, H.H. (2017). 2006, 2015 ve 2017 Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. International Journal of Language Academy, 5(7), 119/130.
- Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Başaran, İ. E. (2013). Eğitim bilimine giriş. (2. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Beill, B. (2003). İyi çocuk, zor çocuk “doğru davranışlar çocuklara nasıl kazandırılır?” (Çev. C. Yorulmaz). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |