Vıews Of Turkısh Language And Lıterature Teacher Candıdates On The Course Of Materıal Desıgn In Teachıng The Turkısh Language In The Perıod Of Dıstance Educatıon

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 4, 162 - 182, 30.12.2021

Mesut Bulut

https://doi.org/10.29228/ijlet.52861

Öz

The purpose of this research is to determine the views of the candidates of the Turkish Language and Literature teacher regarding the course of Material Design in Turkish Language Teaching (MDTL), which is studied in the distance education process. In this study the phenomenology pattern was used as the pattern of the qualitative research method as the pattern of the research. The study group consists of 20 candidates of teachers in their 3rd year of the Turkish Language and Literature Teaching Program, who have taken the course of Material Design in Turkish Language Teaching (MDTL), was assigned from a state university in the spring semester of the 2020-2021 academic year. In the selection of the sample, criterion sampling (study group) was preferred over purposeful sampling (study group) methods. The data of the study were prepared by the researcher and the final version was given after the expert opinion was obtained using the questionnaire form (online) via Google Forms. Eight open-ended questions were asked to teacher candidates so that they could express their views about the study process and recommendations of the MDTL course studied in the distance education process. Descriptive and content analysis were used in the data analysis. The data were coded by the researcher in categories and codes. The data were interpreted by providing the percentage and frequency in the tables, and the direct comments of the participants were also incorporated in this context. As a result of research, the majority of Turkish Language and Literature teacher candidates do not have any information to indicate “material design” during their secondary education, they seen the lesson MDTL, which studied in the distance education period, as a necessary and important lesson, in terms of themselves, they found the lesson efficient and it was determined that, MDTL lesson provides an important contribution, such as in some practices/activities related to Material Design; making the lessons fun in teaching and learning process, facilitating the learning, increasing the permanence of learning, making teacher candidates to concentrate more carefully to the lesson, increasing their creativity and active class participation. Furthermore, it has been realized, in the process of distance education, the teacher candidates also, because it is a practical course, experienced some negativities/problems such as; equipment/material supply, material selection, Material Design, material development. Several recommendations have been made under the results obtained from the study.

Anahtar Kelimeler

Distance Education, Turkish Language teaching, Material Design, Turkish Language and Literature, Teacher Candidates, Views

Türk Dili Ve Edebiyatı Öğretmeni Adaylarının Uzaktan Eğitim Sürecinde İşlenen Türk Dili Öğretiminde Materyal Tasarımı Dersine İlişkin Görüşleri

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adaylarının uzaktan eğitim sürecinde işlenen Türk Dili Öğretiminde Materyal Tasarımı (TDÖMT) dersine ilişkin görüşlerinin tespit edilmesidir. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemi desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim ve öğretim yılı bahar döneminde bir devlet üniversitesinin Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Programı 3. sınıfta öğrenim gören ve TDÖMT dersini almış 20 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde amaçlı örnekleme (çalışma grubu) yöntemlerinden ölçüt örneklemesi (çalışma grubu) tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanmış ve Google Forms üzerinden anket (online) oluşturularak uzman görüşü alındıktan sonra son hali verilmiştir. Öğretmen adaylarına uzaktan eğitim sürecinde işlenen TDÖMT dersinin çalışma süreci ve önerileri hakkında görüşlerini ifade edebilmeleri için sekiz açık uçlu soru sorulmuştur. Veri analizinde betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Veriler kategori ve kodlar hâlinde araştırmacı tarafından kodlanmıştır ve tablolarda yüzde ve frekans verilerek yorumlanmış, katılımcıların doğrudan yorumları da bu kapsamda yer almıştır. Araştırma sonucunda, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adaylarının çoğunluğunun, ortaöğretim öğrenimleri süresince “materyal tasarımı”na dair genel herhangi bir bilgiye sahip olmadıkları, uzaktan eğitim sürecinde işlenen TDÖMT dersini; gerekli, önemli ve verimli bir ders olarak gördükleri tespit edilmiştir. Öğretmen adayları, derste yapılan materyal tasarımı ile ilgili uygulamaları/etkinlikleri; öğrenme ve öğretme sürecinde dersi eğlenceli hâle getirme, öğrenmeyi kolaylaştırma, öğrenmenin kalıcılığını artırma, derse yoğunlaşmalarını sağlama, yaratıcılıklarını ve aktif olarak derse katılım düzeylerini artırma gibi hususlarda kendilerine önemli derecede katkılar sağladığını düşündükleri tespit edilmiştir. Ayrıca uzaktan eğitim sürecinde, uygulamaya dayalı bir ders olmasından ötürü; araç-gereç/malzeme temini, materyal seçimi, materyal tasarımı, materyal geliştirilmesi gibi konularda öğretmen adaylarının, bazı olumsuzlukları/sorunları da yaşadıkları tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, Türk dili öğretimi, materyal tasarımı, Türk dili ve edebiyatı, öğretmen adayları, görüşler

Kaynakça

• Akıncı, M. ve Pekin Tunç, M. (2021). Uzaktan eğitim uygulamalarında matematik öğretmen adaylarının karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ekev Akademi Dergisi, (85) 359-376. Doi: 10.17753/Ekev1916.
• Aktepe, V., Uzunöz, A. ve Gündüz, M. (2018). Öğretim teknolojisi ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinin öğretmen adaylarının mesleki kazanımlarına etkisine ilişkin farklı değişkenlere göre farkındalık düzeylerinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 31-43.
• Alkan, C. (1997). Eğitim teknolojisi. (5. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
• Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E., ve Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Adapazarı: Sakarya Kitabevi
• Baki, Y. ve Karakuş, N. (2012). Türkçe öğretiminde öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. (s.9-26). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bergdahl, N., & Nouri, J. (2020). Covid-19 and crisis-prompted distance education in Sweden. Technology, Knowledge and Learning, 26, 443–459. http://doi.org/10.1007/s10758-020-09470-6
• Bozpolat, E. ve Arslan, A. (2018). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin görüşleri, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, (9)3, ss. 60-84, DOI: 10.19160/ijer.463977
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (29. baskı). Pegem Akademi Yayınları
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. AUAd, 6(2),11-53.
• Çelikkaya, T. (2017). Formasyon dersi alan tarih öğretmen adaylarının öğretim teknolojisi ve materyal tasarımı dersine ilişkin görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 20-52.
• Çevik-Kılıç, D. B. (2016). Müzik öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersi hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1- 8.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. İstanbul: MEB basımevi.
• Dere, İ. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretim materyali geliştirme ve kullanımı hakkındaki görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(41), 89-112.
• Düzgün, S. ve Sulak, S. (2020). Öğretmen adaylarının covid-19 pandemisi sürecinde uzaktan eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Millî Eğitim Dergisi, salgın sürecinde Türkiye’de ve dünyada eğitim, 619-633. doı: 10.37669/milliegitim.787874
• Elitaş, T. (2021). Uzaktan eğitim lisans sürecinde yeni iletişim teknolojileri: Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi, Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yolcu, H. H. (2020). Koronavirüs (covid-19) pandemi sürecinde sınıf öğretmeni adaylarının uzaktan eğitim deneyimleri. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 6(4), 237-250.
• Erden, M. (2009). Eğitim bilimlerine giriş. (3. baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Ertürk, S. (1979). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları
• Güneş, G. ve Aydoğdu İskenderoğlu, T. (2014). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine yönelik yaklaşımları. GEFAD /GUJGEF, 34(3): 469-488.
• Hodges, C., Moore, S., Lockee, B., Trust, T., & Bond, A. (2020). The differ-ence between emergency remote teaching and online learning. https://er.educause.edu/articles/2020/3/the-differencebetween-emergency-remote-teaching-and-o nline-learning. (Erişim tarihi: 31.10.2021)
• Howard, J., & Major, J. (2005). Guideline for designing effective language teaching materials. The TESOLANZ Journal, 12(1),s.101-109.
• İşman, A. (2005). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Kazu, H. ve Yeşilyurt, E. (2008). Öğretmenlerin öğretim araç-gereçlerini kullanım amaçları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 175-188.
• Karakuş, N., Ucuzsatar, N., Karacaoğlu, M. Ö., Esendemir, N. ve Bayraktar, D. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının uzaktan eğitime yönelik görüşleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (19), 220-241. DOI: 10.29000/rumelide.752297.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kılınç, M. (2015). Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Etkililiği Üzerine Bir Araştırma “İnönü Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi İlahiyat Lisans Tamamlama Programı Örneği”. Yayımlanmamış doktora tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırmızıgül, H. (2020). Covid-19 salgını ve beraberinde getirdiği eğitim süreci. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Covıd-19 Özel Sayısı 2, 283-289. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue/54658/725274
• Kuloğlu, A. (2019). Öğretmen adaylarına göre öğretim teknolojileri ve materyal tasarım dersi. Turkish Journal of Educational Studies, 6(1), 33-44.
• Kurtdede-Fidan, N. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 1(1), 48-61. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/akukeg/issue/29336/313943.
• MEB (2020). Bakan Selçuk, koronavirüse karşı eğitim alanında alınan tedbirleri açıkladı. https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleriacikladi/haber/20497/tr
• Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Örge Yaşar, F. (2017). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programı öğrencilerinin öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine yönelik görüşleri: nitel bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 58, s. 165-182
• Özer, Ö. ve Tunca, N. (2014). Öğretmen adaylarının materyal hazırlama ve kullanmaya yönelik görüşleri. Route Educational and Social Science Journal, 1(3), 214-229. http://www.ressjournal.com/Makaleler/1062232670_16%20Nihal%20Tunca.pdf
• Salman Yıkmış, M. (2020). Nitel araştırmalarda e-görüşme tekniği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (1) , 183-197. DOI: 10.26468/trakyasobed.556296
• Saraç, C. (2009). Öğretmen ve öğrencilerin Türk dili ve edebiyatı öğretiminden beklentileri, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 189-199.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• TDK (2021). Eğitim. Eğitim Bilimleri terimleri sözlüğü. https://sozluk.gov.tr/
• TEDMEM (2020). Covid-19 sürecinde eğitim: Uzaktan öğrenme, sorunlar ve çözüm önerileri (TEDMEM Analiz Dizisi 7). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Uzungöz, A., Aktepe, V., ve Gündüz, M. (2017). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersinin, mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri: Nitel bir çalışma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 5(3), 317-339. www.enadonline.com DOI: 10.14689/issn.2148- 2624.1.5c3s14m
• Wang, G., Zhang, Y., Zhao, J., Zhang, J., & Jiang, F. (2020). Mitigate the efects of home confnement on children during the COVID-19 outbreak. Lancet (London, England), 395(10228), 945–947. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30547-X.
• Yaman, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının ‘öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme’ dersi bağlamında Türkçe öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin yeterlilik ve algıları. İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 57-71.
• Yanpar Yelken, T. (2014). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı yayıncılık.
• Yazar, T. (2015). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersi hakkındaki görüşleri. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, IJOCIS, 5(9), 23-34.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. bs). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK (2018). Yeni öğretmen yetiştirme lisans programları. Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği lisans programı. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeniogretmen-yetistirme-lisans-programlari.
• YÖK (2020). 23 Mart’ta uzaktan eğitim kapasitesine sahip üniversitelerimizde dijital imkânlarla uzaktan öğretim süreci başlayacak. https://basin.yok.gov.tr/InternetHaberleriBelgeleri/%C4%B0nternet%20Haber%20Belgeleri/2020 /78_uzaktan_egitim_basin_toplantisi.pdf