The Use of Common Vocabulary in Language Learning and Teaching - French Loanwords in Turkish and Serbian

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 259 - 279, 30.03.2022

Senka İvosevic İpek

https://doi.org/10.29228/ijlet.57537

Öz

This study tends to show phonological, morphological and semantic features of the common French-origin vocabulary in Serbian
and Turkish, languages which were once under the strong influence of French. The purpose of showing the ways of integrating
French-origin loanwords into two languages is to help learners of Serbian or Turkish to establish a connection with this rich
vocabulary in their native languages in order to develop compensatory strategies and increase their knowledge of target language.
In line with this general purpose, the first part of the study deals with loanwords and the common vocabulary among languages,
the second part shows the place of French loanwords in Serbian and Turkish, and the third part analyses linguistic features of
French loanwords in both languages. In the descriptive analysis which aims to facilitate positive language transfer by actively
benefiting from learners’ prior linguistic knowledge, attention was drawn also to both the cognates and false cognates, words that
form the common French-origin vocabulary in Serbian and Turkish. In addition, some suggestions were made for the instructors
to create course material based on this common vocabulary and encourage students to use similarities between languages as
much as possible.

Anahtar Kelimeler

French loanwords, Turkish, Serbian, common vocabulary, cognates

Dil Öğrenimi ve Öğretiminde Ortak Söz Varlığının Kullanımı - Türkçe ve Sırpçada Fransızca Kökenli Alıntılar

Öz

Bu çalışma, bir zamanlar Fransızcanın güçlü etkisi altında kalan Sırpça ve Türkçedeki Fransızca kökenli ortak söz varlığının sesbilimsel, biçimbilimsel ve anlambilimsel özelliklerini göstermeyi amaçlamaktadır. Fransızca kökenli alıntıların iki dile uyum sağlama biçimlerini göstermenin amacı; Sırpça veya Türkçe öğrenen kişilerin kendi ana dillerindeki bu zengin söz varlığıyla bağlantı kurarak hedef dilde telafi stratejileri geliştirmelerine ve dil bilgilerini artırmalarına yardımcı olmaktır. Bu genel amaç doğrultusunda çalışmanın ilk bölümünde, genel anlamda alıntı sözcükler ve diller arası ortak söz varlığına değinilmekte, ikinci bölümünde Fransızca kökenli sözcüklerin Sırp ve Türk dillerindeki yeri üzerinde durulmakta, üçüncü bölümde ise Fransızca alıntıların dilbilimsel özellikleri analiz edilmektedir. Öğrencilerin önceden sahip oldukları dil birikiminden aktif bir şekilde faydalanıp olumlu dil aktarımlarını kolaylaştırmayı hedefleyen betimsel analizde, Sırpça ve Türkçedeki Fransızca kökenli ortak söz varlığını oluşturan hem denkteş hem de sözde denkteş sözcüklere de dikkat çekilmiştir. Bununla birlikte eğitmenlerin, bu ortak söz varlığı temelinde ders materyali oluşturmaları ve öğrencileri diller arası benzerlikleri mümkün olduğunca kullanmaya teşvik etmeleri yönünde kimi öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fransızca alıntılar, Türkçe, Sırpça, ortak söz varlığı, denkteşler

Kaynakça

• Aksan, D. (2000). Her yönüyle dil. Ana çizgilerle dilbilim. TDK yayınları.
• Blank, A. (1999). Why do new meanings ocur? A cognitive typology of the motivations for lexical semantic change. A Blank & P. Koch, Historical Semantics and Cognition. De Gruyter Mouton.
• De Angelis, G. ve Selinker, L. (2001). Interlanguage transfer and competing linguistic systems in the multilingual mind. J. Cenoz, B. Hufeisen ve U. Jessner (içinde), Cross-linguistic influence in third language acquisition: Psycholinguistic perspectives, s. 42-58. Clevedon, UK: Multilingual Matters.
• Đinđić, M. (2014). Turcizmi u savremenom srpskom jeziku (semantičko-derivaciona analiza). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Belgrad Üniversitesi Filoloji Fakültesi Sırp Dili ve Edebiyatı Bölümü, Belgrad.
• Çakır, A. (2015). Contribution of true cognates to material development. A. Akbarov, The Practice of Foreign Language Teaching: Theories and Applications. Cambridge Scholars Publishing.
• Efil, H. (2011). Türk Dil Kurumu yazım kılavuzlarında (1928-2005) Batı kaynaklı (Fransızca) kelimeler ve özellikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi.
• Fernandez Dobao, A. M. (2001). The use of concious transfer as a communication strategy in the interlanguage of Galician learners of English as foreign language. Studies in Contrastive Linguistics, Proceedings of the 2nd International Contrastive Linguistics Conference. October 2001, s. 391-399.
• Gulşeker Solak, H. ve Çakır, A. (2012). Cognate based language teaching and material development. Procedia - Social and Behavioral Sciences 46, s. 431 – 434.
• Rečnik srpskoga jezika, Matica srpska (MS) (2007). Matica srpska, Novi Sad.
• Karaağaç, G. (1997). Alıntı kelimeler üzerinde düşünceler. Türk Dili, 552, s. 499-510.
• Karaağaç, G. (2015). Türkçenin alıntılar sözlüğü. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Kellerman, E. (1979). Transfer and non-transfer: where we are now. Studies in Second Language Acquisition 2, s. 37-57.
• Kellerman, E. (1984). The empirical evidence for the influence of the L1 in interlanguage. A. Davies, C. Criper ve A. P. R. Howatt (içinde), Interlanguage, s. 98-122. Edinburgh, UK: Edinburgh University Press.
• Kellerman, E. (1995). Crosslinguistic influence: Transfer to nowhere? Annual Review of Applied Linguistics, 15, s. 125-150.
• Kerimoğlu, C. (2017). Genel dilbilime giriş (dördüncü baskı). Pegem Akademi.
• Kıran, Z. ve Kıran, A. (2002). Dilbilime giriş (ikinci baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Klajn, I. (1998). Vrste romanizama u savremenom srpskohrvatskom jeziku i putevi njihovog dolaska.
• Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku, XLI/1, s. 69-89.
• Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesinde yazı diline girmiş günlük yaşamla ilgili alıntı sözler ve ekler. Türk Dili, 620, s. 118-127.
• Korkmaz, Z. (1995). Batı kaynaklı kelimeler ve dilimiz üzerindeki etkileri. Türk Dili, 524, s. 843-858.
• Korkmaz, Z. (1997). Batı dilleri ve Türk dili grameri üzerindeki etkileri. Türk Dili Araştırmaları YıllığıBelleten, Cilt 45, Sayı 1997, s. 48-54.
• Özgür, U. (2019). Batıdan geçen spor terimleri kullanılarak oluşturulan spor deyimleri ve bu deyimlerin oluşum şekilleri üzerine bir değerlendirme. Current Debates on Social Sciences 2 Educational Sciences, Linguistic Sciences and Philosophy, s. 89-101. Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Ankara.
• Özkan, N. (2011). Türkçedeki yabancı unsurları tasnif denemesi. 38. ICANAS Bildiriler Dil Bilimi, Dil Bilgisi ve Dil Eğitimi, III. Cilt, s. 1343-1359. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, Ankara.
• Popović, M. (2005). Reči francuskog porekla u srpskom jeziku. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd.
• Poulisse, Bongaerts ve Kellerman (1990). The use compensatory strategies by Dutch learners of English. De Gruyter Mouton.
• Saraç, T. (2009). Büyük Fransızca-Türkçe sözlük. Can Yayınları.
• Sarı, M. (2008). Türkçenin Batı dilleriyle ilişkisi. TDK yayınları, Ankara.
• Sezgin, F. (2004). Türkçede Batı kaynaklı kelimelerin yoğunluğu. TDK Yayınları, Ankara.
• Soral, G. (2009). Anadilden yabancı dile sözlüksel aktarım. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi.
• Škaljić, A. (1966). Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku. Svjetlost izdavačko preduzeće, Sarajevo.
• Tuğuz, Z. (2016). Sırpçadaki Türkçe sözcüklerin Türkçe öğrenen Sırpça konuşurlara katkısı. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı – Belleten, Cilt: 64, sayı 1, s. 139-146.
• Türkçe Sözlük (2011). 11. Baskı. TDK Yayınları, Ankara.
• Türkçede Batı Kökenli Kelimeler Sözlüğü (2015). TDK Yayınları, Ankara.
• Yalap, H. (2016). Türkçeden Sırpçaya geçen keli̇me ve eklerle bu unsurların Sırplara Türkçe öğreti̇mi̇ndeki̇ katkısı, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi TÜBAR, Sayı 39, s. 239-259