Opinions of Instructors on the Textbooks Used in Teaching Turkish to Foreigners

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 63 - 79, 30.03.2024

Sevgi Cihangir Sardoğan Dilek Baz Bolluk

Öz

The aim of the research is to get the opinions of the instructors about the textbooks used in teaching Turkish to foreigners. For this purpose, basic qualitative research design was used in the study. With the research, it is desired to describe detailed opinions and suggestions about the textbooks used in the field, taking into account the experiences of the instructors who teach Turkish to foreigners in the centers. The research was carried out with six instructors teaching at the Turkish Teaching Application and Research Center of two universities in the Mediterranean and Aegean regions. Data were collected with a semi-structured interview form. Before the interview, 12 open-ended interview questions prepared by the researchers were examined by three field experts and it was determined that the questions were suitable for the purpose and sub-problems. The interviews conducted through a semi-structured interview form were conducted face-to-face. The interviews conducted by the researchers, which lasted between 20 and 40 minutes on average, were recorded in audio recording form after obtaining the verbal consent of the participants, and then reported in written form. The data obtained were analyzed separately by the researchers and codes and categories were created. Subsequent analyzes were brought together and consensus was sought. The collected audio recordings are also kept by the researchers. In order to make the codes and categories created clearer and clearer, quotations from the sentences of the interviewees are included. As a result of the research, it has been reached that the textbooks used today should be updated according to the needs of the age. In line with the results, some suggestions were also made.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish to foreigners, Textbooks, instructor opinions

Öğretim Elemanlarının Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarına İlişkin Görüşleri

Öz

Araştırmanın amacı, öğretim elemanlarının yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarına ilişkin görüşlerinin alınmasıdır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Yapılan araştırmayla, yabancılara Türkçe öğretimi merkezlerinde eğitim veren öğretim elemanlarının tecrübeleri göz önünde bulundurularak alanda kullanılan ders kitaplarıyla ilgili detaylı görüşler ve öneriler betimlenmek istenmiştir. Araştırma, Akdeniz ve Ege bölgelerindeki iki üniversitenin Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde eğitim veren altı öğretim elamanıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşme öncesinde araştırmacılar tarafından hazırlanan 12 açık uçlu görüşme sorusu, üç alan uzmanı tarafından incelenmiş ve soruların amaca ve alt problemlere uygun olduğu tespit edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla gerçekleştirilen görüşmeler yüz yüze olarak yapılmıştır. Araştırmacılar tarafından yapılan ve her biri ortalama 20 ila 40 dakika arasında süren görüşmeler katılımcıların sözlü onayları alınarak ses kaydı biçiminde kayıt altına alınmış, ardından da yazılı olarak raporlanmıştır. Elde edilen veriler, araştırmacılar tarafından ayrı ayrı analiz edilerek kod ve kategoriler oluşturulmuştur. Sonrasında yapılan analizler bir araya getirilerek görüş birliği sağlanmak istenmiştir. Toplanan ses kayıtları araştırmacılar tarafından da saklanmaktadır. Oluşturulan kod ve kategorilerin daha açık ve net olması için görüşmecilerin cümlelerinden alıntılara yer verilmiştir. Araştırma sonucunda günümüzde kullanılan ders kitaplarının çağın ihtiyaçlarına göre güncellenmesi gerektiğine ulaşılmıştır. Sonuçlar doğrultusunda da bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe öğretimi, Ders kitapları, Öğretim elamanı görüşleri

Kaynakça

• Biçer, N. & Kılıç, B. S. (2017). Suriyeli öğrencilere Türkçe öğretmek için kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 649-663.
• Biliş, Ş. & Memiş, M. (2021). Gazi TÖMER “Yabancılar için Türkçe” öğretim seti özelinde kültür aktarımı ile ilgili yapılan araştırmalar üzerine bir meta- sentez çalışması. Tarih Okulu Dergisi, 14(54), 3438-3459.
• Demirel, Ö. (2010). Eğitim Sözlüğü. (4. Baskı). Pegem Akademi Yayınları
• Durmuş, M. (2013). İkinci/yabancı dil öğretiminde sadeleştirilmiş metin sorunları üzerine. Bilig, 65, 135-150.
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe öğretimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies, 4(3), 888- 937.
• Ertürk, B. & Memiş, M. (2022). Yedi İklim Türkçe öğretim setindeki söz varlığı unsurlarını konu edinen bilimsel çalışmaların incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 15(61), 3613-3644.
• Gün, M., Akkaya, A. & Kara, Ö. T. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının Türkçe öğretim merkezlerinde görev yapan öğretim elemanları açısından değerlendirilmesi. Turkish Studies, (9)6, 1-16.
• Güven, A. Z. Özbilen, U. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin ders kitapları hakkındaki görüş ve önerileri (İstanbul Türkçe öğrenim seti). Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö7), 80-91.
• Güzel, A. & Barın E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Akçağ Basın Yayın.
• Haley, M., Hall, A. & Theresa Y. (2004). Content-based second language. Publication
• Hengirmen, M. (1993). Yabancı dil öğretim yöntemleri ve TÖMER yöntemi. Engin Yayınevi.
• Himoğlu, N. M. & Memiş, M. (2021). Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki kültür aktarımı ile ilgili yapılan incelemelere yönelik bir meta-sentez çalışması. Tarih Okulu Dergisi, 14(55), 4219-4246
• Hirschfelder, A., Molin, P. F. & Wakim, Y. (1999). American Indian stereotypes in the world of children: a reader and bibliography (2nd edition). Maryland, NJ: The Scarecrow.
• İşcan, A. & Kanca, E. (2021). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında görsel-metin uyumu. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(I), 133-160.
• İşcan, A. & Yassıtaş, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında kültür aktarımı: yedi iklim Türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 düzeyi). Aydın TÖMER Dil Dergisi, (3)1, 47-66.
• Karababa, Z. C. & Üstünsoy Taşkın, S. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 157, 65-80.
• Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 265-277.
• Karagöl, E. & Kurt, B. (2021). Ders kitabı yazarlarının görüşlerine göre yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 184-209.
• Kılınç, H. H. & Yenen, E. T. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. International Journal of Language Academy, 3(4), 429-441.
• Kızıltepe, Z. (2015). İçerik analizi nedir? Nasıl oluşmuştur? F. N. Seggie & Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar içinde (s. 253-266). Anı Yayınları.
• Kramsch, C. (1993). Context and culture in language teaching. Oxford University Press.
• Kutlu, A. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürün araç olarak kullanımı: Gazi yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 seviyesi). K.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (2), 697-710.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley-Sons.
• Okur, A. & Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği. International Journal of Social Science. 6(2), 1619-1620.
• Özbay, M. (2003). Türkçe öğretiminde hedef-araç ilişkisinin ders kitabı örneğinde değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 59-69.
• Şimşek, R. & Erdem, İ. (2020). Subliminal bir güç göstergesi: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ders kitapları. Söylem Filoloji Dergisi. 5(1), 252-277.
• Topçuoğlu, F. (2013). Türkçenin yabancılara öğretiminde yazılı kaynaklar. M. Durmuş & A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı içinde (s. 383-385). Grafiker Yayınları.
• Toprak, F. (2011). Yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki okuma parçaları ve diyaloglar üzerine bir değerlendirme. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, XXIX, Bahar, 11-24.
• Ungan, S. (2013). Dil ve dünya dilleri. M. Durmuş & A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (s. 15-22). Grafiker Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yay.
• Yılmaz, F. (2012). Cultural transmission through teaching Turkish as a foreign language course books, Turkish Studies - Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 2751-2759.