Sociocultural Analysis of Konstantin D. Nosilov's Work "Merv Seyahatnamesi

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 72 - 86, 30.06.2024

Merve Suroğlu Sofu , Rabia Demirkol

Öz

In this study, the work "Merv Seyahatnamesi" written by Konstantin D. Nosilov and translated by Ahmed Nermi Efendi is analyzed in terms of sociocultural messages. Merv has a great importance for Turks and Turkish history in terms of historical, cultural and sociological aspects. In terms of Turkish culture, Merv is a place that carries the traces of the past and is the crossroads of civilizations. Sociologically, the historical and cultural texture of Merv provides important information about how past societies were shaped and evolved. The work selected for analysis was obtained from the publications of the Turkish Manuscript Society. The manuscript was analyzed using document analysis in qualitative research design, and the data obtained were evaluated by content analysis. The content analysis was based on the title of "sociocultural knowledge" in the TELC published by the Council of Europe in 2013. Sociocultural knowledge topics in the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR) include daily life, living conditions, interpersonal relations, values, beliefs, attitudes, social customs and religious traditions, holidays, hobbies, eating and drinking habits, local and ethnic differences, relations between social groups, family structures and relations, intergenerational relations, local cultures, tradition and social transformation, art, music, religion, rules of behavior and conversation and taboos, clothing, political structure, etc. The results of the study cover these topics, which are defined in detail for sociocultural knowledge in the Common European Framework of Reference for Languages.

Anahtar Kelimeler

Travelogue, Sociocultural Message, Merv, Konstantin D. Nosilov, Turkish culture

Konstantin D. Nosilov’un “Merv Seyahatnamesi” Adlı Eserinin Sosyokültürel Açıdan İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada Konstantin D. Nosilov’un yazmış olduğu ve Ahmed Nermi Efendi’nin Osmanlı Türkçesine çevirdiği “Merv Seyahatnamesi” adlı eser sosyokültürel iletiler bakımından incelenmiştir. Merv; tarihi, kültürel ve sosyolojik açılardan Türkler ve Türk tarihi açısından büyük bir öneme sahiptir. Türk kültürü açısından Merv, geçmişin izlerini taşıyan ve medeniyetlerin kavşak noktası olan bir yerdir. Sosyolojik olarak ise Merv'in tarihi ve kültürel dokusu, geçmiş toplumların nasıl şekillendiği ve evrimleştiği konusunda günümüze önemli bilgiler sunmaktadır. İncelenmek üzere seçilen eser, Türkiye Yazma Eserler Kurumu yayınlarından temin edilmiştir. Nüsha, nitel araştırma yönteminde doküman analizi kullanılarak incelenmiş, elde edilen veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. İçerik analizi; Avrupa Konseyi’nin 2013 yılında yayımladığı TELC’de yer alan “sosyokültürel bilgi” başlığından hareketle yapılmıştır. Diller için Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesinde (CEFR) yer alan sosyokültürel bilgi başlıkları; günlük yaşam, yaşam koşulları, kişiler arası ilişkiler, değerler, inançlar, tutumlar, sosyal gelenekler ve dini gelenekler gibi üst başlıklarda bayramlar, hobiler, yeme-içme alışkanlıkları, yöresel, etnik farklılıklar, sosyal gruplar arasındaki ilişkiler, aile yapıları ve ilişkileri, nesiller arası ilişkiler, yöresel kültürler, gelenek ve sosyal dönüşüm, sanat, müzik, din, davranış ve sohbet kuralları ve tabular, giyim, siyasi yapı vb. şeklinde açıklanmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar Diller için Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesinde yer alan sosyokültürel bilgi için ayrıntılı olarak tanımı yapılan bu başlıkları kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Seyahatname, Sosyokültürel İleti, Merv, Konstantin D. Nosilov, Türk kültürü

Kaynakça

• Akay Ahmed, A. (2019). Edebî Türlerden Sefaretnameler Üzerine Kültürel Değerlendirme. Dil Kullanıcısı Bağlamında Kuramdan Uygulamaya Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi içinde (ss. 449-495), Nobel Akademik Yayıncılık.
• Avrupa Konseyi. (2013). Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi, (Çev: MEB).
• Bourse, M., & Yücel, H. (2017). Kültürel Çalışmaları Anlamak. (Çev. H. Yücel) İletişim.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Can, M. (2016). Merv’de İslâmî İlimlerin Doğuşu (Hicrî ilk iki asır), Mütefekkir, 3(6), ss. 399-425.
• Erdem, İ. (2016). Selçukluların İlk Dönemlerinde Merv Şehri ve Önemi (1035-1092). Tarih Araştırmaları Dergisi, 35(60), ss. 59-72.
• Ertürk, M. (2020). Türk Dünyası Kültür Başkentleri. Journal of Turkology, 30(1), ss. 303-312.
• Gökalp, Z. (2022). Türkçülüğün Esasları. Ötüken.
• Güvenç, B. (1979). İnsan ve Kültür. Remzi.
• Jumakov, J., & Saparov, K. (2022). Orta Çağda Merv Kütüphaneleri. Universal Journal of Theology, 7(2), ss. 1-18.
• Kaplan, M. (2005). Kültür ve Dil. Dergâh.
• Nosilov, K. D. (2015). Merv Seyahatnamesi, (Çev: Ahmed Nermi), Yazma Eserler Kurumu.
• Said, E. W. (2013). Şarkiyatçılık, Metis Yayınları.
• Sarıbal, İ. (2020). İkbalden Zevale: Sultan II. Abdülhamid’in Mâbeyn-i Hümâyûnundan Kazanlı Ahmed Nermi Bey. Tarih ve Gelecek Dergisi, 6(4), 2020, ss. 1257-1269.
• Soltanmuradov, G. (2003). Eski Merv Çevresine Kültür Felsefesi Açısından Bir Bakış. bilig, (27), ss. 1-17.
• Şirin, İ. (2011). Gazete, Kitap, Tiyatro Karşısında İmajını Korumaya Çalışan Sultan ve Maiyeti: Sultan II. Abdülhamid ve Ahmet Nermi. Folklor/edebiyat, 17(66), 2011, ss. 39-55.
• Tomalin, B., & Stempleski, S. (1993). Cultural Awareness. Oxford University Press.
• Tylor, S. E. B. (2016). Kültür Bilimi. ViraVerita E-Dergi 4, ss. 91-110.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.