İnsanın yaşamsal faaliyetlerinin devamlılığı için ihtiyaç duyduğu kan ve bileşenlerinin tedarik
edilebilmesinin tek yolu sağlıklı bir bireyin gönüllü bir şekilde kanını bağışlamasıdır. Dolayısıyla bireyleri
kan bağışına yönlendiren motivasyon faktörlerini anlamak çok önemlidir. Bu süreçte bireylerin kendi
benliklerini kurgulama şeklinin etkili olabileceği bilinmektedir. Kan bağışına yönelik motivasyonları
inceleyen çalışmalar olsa da benlik kurgusuyla farklı bağış motivasyonları arasındaki ilişkiye odaklanan
çalışma sayısı sınırlıdır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, özgecilik ve bencillik ekseninde çeşitlenen
bağış motivasyonları ile bağış niyeti arasındaki ilişkide bireyin benlik kurgusunun rolünü ortaya
koymaktır. Bu amaç doğrultusunda çevrim içi anket tekniği kullanılarak 522 katılımcıdan elde edilen
veriler analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, benlik kurgusu boyutlarından bireyciliğin, sosyal beğeni
ile bağış niyeti arasındaki ilişkide aracılık rolünün bulunmadığı ancak materyalizm ile bağış niyeti
arasındaki ilişkide aracılık rolünün olduğu tespit edilmiştir. Toplulukçu benlik kurgusunun ise özgecilik
ve bağış niyeti ilişkisinde aracılık rolünün bulunmadığı ancak hem empati ile bağış niyeti arasındaki
ilişkide hem de dini değerler ve maneviyat ile bağış niyeti arasındaki ilişkide aracı olduğu belirlenmiştir.
Çalışmanın, kan bağışı için bireyleri harekete geçirecek iletişim ve pazarlama taktikleri açısından katkı
sunması beklenmektedir.
The only way to supply the blood and its components needed for the continuity of human vital
activities is for a healthy individual to donate blood voluntarily. Thus, it is very important to understand
the motivational factors that lead individuals to donate blood. It is also known that the way individuals construct their own selves can be effective in this process. Although there are studies examining motivations for blood donation, the number of studies focusing on the relationship between self-construal and different donation motivations is scarce. In this regard, the aim of this study is to reveal the role of self-construal in the relationship between donation motivations, which diversify on the axis of altruism and selfishness,
and donation intention. For this purpose, the data obtained from 522 participants using the online survey
technique were analyzed. Results show that individualism, one of the dimensions of self-concept, do not
have a mediating role in the relationship between social appreciation and donation intention, but it has
a mediating role in the relationship between materialism and donation intention. On the other hand,
collectivist self do not mediate the relationship between altruism and donation intention, but it mediates
both the relationship between empathy and donation intention, and the relationship between religious
values and spirituality and donation intention. Finally, the theoretical and practical contributions of the
study are discussed. The study is expected to contribute to communication and marketing tactics that will mobilize individuals for blood donation.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Business Administration |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Early Pub Date | June 26, 2024 |
Publication Date | June 28, 2024 |
Submission Date | December 22, 2023 |
Acceptance Date | April 26, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |