AN ANALYSIS ON SHAPING THE SOCIAL STRUCTURE IN THE EARLY REPUBLICAN PERIOD BASED UPON THE IDEALS SUCH AS CORPORATISM, FASCISM AND SOLIDARISM

Year 2012, Volume: 8 Issue: 16, 181 - 200, 01.01.2012

Bahadır Eser Hasan Yüksel

Abstract

The Second Constitutionalist Period which was declared at the end of the efforts of the Committee of Union and Progress is one of the turning points of pre Republican political life in Turkey. When analyzed to the early Republican implementations, it can be argued that the ideals of the former period were put into practice. The leaders of the early Republican period as developing and growing organization in the Committee of the Progress and Union adapted the solidarist perspective rather than the fascist one as the subtopics of corporatism. In the study, the ultimate aim is to draw the general framework of the corporatism, fascism, and solidarism and then the impacts of The Committee of Union and Progress, the political movements in the pre Republican period, on the Republican period will be mentioned as well

Keywords

Political Science, Corporatism, Fascism, Solidarism, The Committee of Union and Progress, The Implementations in the Early Republican Period

KORPORATİZM, FAŞİZM VE SOLİDARİZM KAVRAMLARI EKSENİNDE ERKEN DÖNEM CUMHURİYET SİYASASI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

İttihat ve Terakki Cemiyeti ve çalışmaları sonunda ilan edilen II. Meşrutiyet, Cumhuriyet öncesi dönem siyasal yaşamını etkileyen en önemli kırılma noktalarından bir tanesidir. Erken dönem Cumhuriyet uygulamalarına bakıldığında, Türk siyasi tarihinin bir önceki döneminden ideal olarak tevarüs edilen düşüncelerin uygulamaya konularak, pratiğe döküldüğü bir dönem olduğu savunulabilir. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin içerisinde gelişen ve büyüyen bir organizma olan Cumhuriyetin kurucu lider kadroları, bir amaç ve ideal etrafında toplumsal bütünleşmeyi sağlamak için argüman olarak, korporatist anlayışın faşist ve solidarist türlerinden solidarist bakış açısını benimsemişlerdir. Çalışmada öncelikle korporatizm, faşizm ve solidarizm temelinde kavramsal bir çerçeve çizilecek, sonrasında Cumhuriyet öncesi siyasi hareketlerden İttihat ve Terakki dönemine ve Cumhuriyet’e olan yansımalarına değinilecektir.

Keywords

Siyaset Bilimi, Türk Siyasal Hayatı, Korporatizm, Faşizm Solidarizm, İttihat ve Terakki Partisi, Erken Dönem Cumhuriyet Uygulamaları

References

• Ahmad, F. (1995). Modern Türkiye’nin oluşumu, Çev. Yavuz Alogan, Sarmal Yayınevi, İkinci Baskı, İstanbul: Kayhan Matbaası.
• Aksoy, A. Ş. (2008). Jön Türkler Enver Cemal ve Talat paşaların trajik sorunu, , 1. Baskı, İstanbul: Nokta Kitap.
• Akşin, S. (2004). Ana çizgileriyle Türkiye’nin yakın tarihi, Ankara: Kalkan Ofset.
• Akşin, S., Koçak, C., Özdemir, H., Boratav, K., Hilav, S., Katoğlu, M. ve Ödekan A. (2002). Türkiye Tarihi 4, Çağdaş Türkiye 1908-1980, 7. Basım, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Alkan, N. (2009). Mutlakiyetten meşrutiyete II. Abdülhamit ve Jön Türkler 1889-1908, ,1. Baskı, İstanbul: Çalış Ofset.
• Arabacı, F. (2004). Yeni Osmanlıların Dini ve Siyasi Görüşleri, Ankara.
• Arslan, O. & Özen, Ç. (2005). The rebirth of the ottoman committee of union and progress in macedonia through the ıtalian freemasonry. Oriente Moderno, Nuova Seri, Anno 24, Nr. 1, 93-115.
• Arslan, T. (2011). İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin propaganda araçlarından Hayyeale’l Felah Risalesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, No. 29, 303-330.
• Aydemir, Ş. S. (1973). Makedonya’dan Orta Asya’ya Enver Paşa, C. 1, İstanbul.
• Aydemir, Ş. S. (1973). Makedonya’dan Orta Asya’ya Enver Paşa, C. 3, İstanbul.
• Bölükbaşı, Z. & Yücel, G. (2011). Cumhuriyetin ötekisi olarak geleneksel milliyetçilik ve Türk ocaklarının kapatılması. Akademik Bakış Dergisi, Sayı. 26, 1-19.
• Calhoun, C., Light, D., & Keller, S. (1997). International edition sociology, Seventh Edition, USA: Mc Graw Hill Publication.
• Can, N. (2009). Şiddetin ideolojik yüzü ya da faşizmin korunan baltası, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13/1, 1-10.
• Cobb, S. (1912). The difficulties of the young Turk party. The North American Review, 195 (674), 103-107.
• Çalışkan, K. (2008). Ortadoğu siyasi ve toplumlarını anlama yolları. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No 39, 1-21.
• Dayı, E. (2001). Mustafa Kemal Atatürk’te cumhuriyet fikri ve gerçekleştirilme safhaları. Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi, Cilt III, Sayı 1, 13-46.
• Demirbaş, O. (1999). İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Milli Mücadele, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Doctor, M. (2007). Lula’s development council: neo-corporatism and policy reform in Brazil, Latin American perspectives,.34 (6), Aggressive Capital and Democratic Resistance, 131-148.
• Duman, S. (2006). Mustafa Kemal’de cumhuriyet düşüncesinin doğuşu ve Cumhuriyet’in nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 245-264.
• Durmaz, M. N. (2011). Korporatizm, yönetişim ve kesişim noktaları üzerine bir deneme. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 2011, 56-81.
• Gazel, A. A. (2001). İkinci meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakki Fırkası’nı bölünme noktasına getiren Hizb-İ Cedid Hareketi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 16, 259-268.
• Gencer, S. (2011). 1930-1938 Döneminde Türk İnkılabı’nı Teorileştirme ve Yorumlama Denemeleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Göker, E. (2001). Durkheim’in sol eli: Pierre Bourdieu’nun muhalefeti. Praksis 3, 228- 251.
• Güler, E. Z. (2009). Siyaset bilimi eğitiminde yeni yöntem arayışları: Avrupa üzerine düşünen filmler. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No 40, 167-180.
• Gürer, A. Ş. (2010). İttihat ve Terakki’nin Bir “Fırka Şeyhülislamı” arayışı ve Musa Kazım Efendi’nin Şeyhülislamlığa getirilişi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 5 / 4, Fall, 1186-1206.
• Haley, Charles D. (1994). The desperate Ottoman: Enver Pasha and The German Empire II. Middle Eastern Studies, 30 (1), 1-51.
• Hanioğlu, M. Ş. (1995). The Political Ideas of The Young Turks, Oxford University Press.
• Johnson, H. G. (1971). Ideology and Nationalism The Ideology of Economic Policy in The New States, Edited by Jason L. Finkle, Richard W. Gable, Political Development and Social Change, Second Edition.USA: John Wiley and Sons Inc.
• Kallis A. (2009). Genocide and Fascism, The Eliminationist Drive in Fascist Europea, UK: Published by Routledge.
• Karabekir, K. (2009). İttihat ve Terakki Cemiyeti, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Karaca, E. (2010). Ahmet Ağaoğlu’nun kaleminden Şarki Anadolu Islahatı (1913- 1914). Akademik Bakış, 3 (6), 15-26.
• Kelly, J. E. (2004). Solidarity and subsidiarity: Organizing principles for corporate moral leadership in the new global economy. Journal of Business Ethics, 52 (3), 283-295.
• Kenworthy, L. (2002). Corporatism and unemployment in the 1980s and 1990s. American Sociological Review, 67 (3), 367-388.
• Kenworthy, L. (2003). Quantitative ındicators of corporatism. International Journal of Sociology, 33 (3), 10-44.
• Kermoğlu, H. T. (2007). II. Meşrutiyet’in ilk yıllarında İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin eğitim politikası ve Rumlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 133-143.
• Keyder, Ç. (2003). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. Sekizinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kocacık, F. (2003). Bilgi toplumu ve Türkiye. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27 (1), 1-10.
• Kornblum, W. (2008). Sociology in A Changing World. Eight Edition, Canada: Thomson Learning Publication
• Lawson, K. (1993). Human Polity A Comparative Introduction to Political Science, Third Edition, Houghton Miffling Company.
• Linehan, T. (2000). British fascism 1918-1939 parties, ıdeology and culture, studies in modern history, UK: Manchester University Press
• Magstadt, T. M. & Schotten, P. M. (1993). Understanding politics ıdeas, ınstitutions, and ıssue, , New York, USA: Martin’ Press Inc.
• Mango, A. (1972). The Young Turks: The committe of union and progress in Turkish politics 1908-1911 by Reroz Ahmerd. Middle Eastern Studies, 8 (1), 107-117.
• Mardin, Ş. (2004). Türkiye’de Toplum ve Siyaset Makaleler 1. 12. Baskı, İstanbul.
• Mardin, Ş. (2001). Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 1895-1908, 8. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları
• Mardin, Ş. (2003). Siyasal ve Sosyal Bilimler Makaleler 2, 7. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mardin, Ş. (2004). Türkiye’de din ve siyaset makaleler 3, 10. Baskı, 7, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mutlu, S. (2006). İsmet İnönü ve İttihat ve Terakki Fırkası. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30 (2), 125-147.
• Okur, M. (1999). II. Meşrutiyet Dönemi siyasi partileri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 11, 225-238.
• Örmeci, O. (2010). Jön Türkler ve İttihat ve Terakki. Tarih Okulu, Sayı 8, 95-109.
• Özdemir, Y. & Aktaş, E. (2011). Halkevleri (1932’den 1951’e), A.Ü.Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 45, Erzurum, 235-262.
• Özer, İ. (2011). Mustafa Kemal Atatürk’ün halkçılık anlayışı ve I. TBMM’de halkçılık tartışmaları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5 (1), 47-77.
• Özkiraz, A. & Talu, N. (2008). Sendikaların doğuşu: Türkiye ve Batı Avrupa ülkelelerinin karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 108-126.
• Özkiraz, A. & Arslanel, M. N. (2011). İkinci meşrutiyet döneminde kadın olmak. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3 (1), 87-95.
• Öztürk, A. (2007). Siyasi kültür bağlamında Türkiye’de devlet sivil toplum ilişkisi: sendikacılık örneği. Bilgi, 14 (1), 1-35.
• Panitch, L. (Çev. Ceren Kalfa) (2000). Emek stratejisi üzerine düşünceler. Praksis 8, 91-124.
• Parla, T. (1989). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Parla, T. (1991). Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kayıtları/ Cilt 2 Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri. İstanbul: İletişim Yayınları
• Parla, T. (1994). Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kayıtları/ Cilt 1 Atatürk’ün Nutuk’u.İstanbul: İletişim Yayınları
• Parla, T. (2008). Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kayıtları/ Cilt 3 Kemalist Tek- Parti İdeolojisi ve CHP’nin Altı Ok’u.İstanbul: Deniz Yayınları.
• Rose, J. D. (2005). Rescuing Capitalism from Corporatism Greed and The American Corporate Culture. Indiana, USA: Author House Publication.
• Roskin, M., Cord, G.,, Robert, Medeiros, L., & Jones, W. S. (1991). Political Science An Introduction, Fourth Edition, USA: Prentice Hall, Inc.
• Sağlam, S. (2004). Ziya Gökalp’te “solidarizm” ve “milli iktisat”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Sayı 1, 67-84.
• Skidmore, M. J. (1989). Ideologies Politics in Action. USA: Harcourt Brace Jovanovich, Publishers.
• Şeker, N. (2007). Vision of modernity ın the early Turkish Republic. an overview. HAOL, No 14, 49-56
• Temo, İ. & Rıza, A. (2009). Biz İttihatçılar. İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Teulings, C. & Hartog, J. (2008). Corporatism or competition labour contracts, ınstitutions and wage structures ın ınternational comparison. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Trotsky, L. (2005). Fascism What It Is and How to Fight It. India: Published by Resistance Books.
• Wiarda, H, J. (1997). Corporatism and Comparative Politics The Other Great “Ism”,. New York, USA: M.E. Sharpe Inc.
• Williamson, P. J. (2009). Varieties of corporatism a conceptual discussion. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Yetkin, Ç. (1993). Türkiye’de Tek Parti Yönetimi 1930-1945. İstanbul: Altın Kitaplar.
• Yılmaz, R. (2008). Birinci Dünya Savaşı Başlarında Osmanlı Devleti’nin Kafkasya Siyaseti. OAKA, 3 (6), 137-160.
• Yumul, A. & Balı, R. N. (2001). Ermeni ve Yahudi cemaatlerinde siyasal düşünceler. Cilt 1. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Zürcher, E. J. (1999), Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. Dördüncü Baskı. İstanbul